25 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ
ΓΕΝΝΗΣΕΙΣ
Armand-Louis Couperin
1727: Γεννιέται ο Γάλλος συνθέτης, Οργανίστας και τσεμπαλίστας Armand-Louis Couperin. Ήταν μέλος της οικογένειας Couperin, από τους οποίους το πιο αξιοσημείωτο μέλος υπήρξε ο μεγάλος θείος του Louis και ο ξάδελφός του François. O Couperin γεννήθηκε στο Παρίσι. Η μητέρα του πέθανε όταν ήταν μόλις 17 μηνών και ανατράφηκε από τον πατέρα του, Nicolas, επίσης συνθέτη και διάδοχο του François ως Oργανίστα στην εκκλησία του St. Gervais το 1748. Τίποτα δεν είναι γνωστό για την μουσική εκπαίδευση του Couperin, αν και η βιβλιοθήκη του κατά το χρόνο του θανάτου του περιείχε 885 τόμους σχετικούς με τη μουσική, γεγονός ιδιαίτερα ασυνήθιστο για έναν συνθέτη εκείνης της εποχής και στοιχείο μεγάλου επιστημονικού ενδιαφέροντος για τους μελετητές του. Σε ηλικία 21 ετών, ο πατέρας Couperin πέθανε χωρίς να αφήσει διαθήκη, αφήνοντάς τον μοναδικό κληρονόμο και των δύο γονέων του. Το 1752, παντρεύτηκε την Elisabeth - Antoinette Blanchet, μια επαγγελματία μουσικό με την οποία απέκτησαν τέσσερα παιδιά, τρία εκ των οποίων έγιναν συνθέτες. Ο Couperin και η σύζυγός του δίδασκαν τσέμπαλο, ενώ εκείνος ήταν και Οργανίστας στο Αββαείο της Μονμάρτρης. Ο συνθέτης πέθανε σε ηλικία 61 ετών στο Παρίσι σε ένα τροχαίο ατύχημα, ενώ περπατούσε βιαστικά την απόσταση από τον ναό του Ste . Chapelle στο St Gervais. Οι αναφορές στον Couperin από τους συγχρόνους του -όπως ο Charles Burney- είναι εγκωμιαστικές, επαινόντας την αυτοσχεδιαστική δεξιοτεχνία του και τονίζοντας τη φήμη του ως ένας από τους δύο καλύτερους Οργανίστες της εποχής, παρά το γεγονός οτι μόνο μία σύνθεση για όργανο σώζεται σήμερα. Ο Couperin δεν δημοσίευσε ποτέ του εκκλησιαστική μουσική και αρνήθηκε να γράψει μουσική για το θέατρο. Τα σωζόμενα έργα του αποτελούν σχεδόν αποκλειστικά συνθέσεις για το τσέμπαλο. Σε αντίθεση με πολλούς από τους συγχρόνους του, παρέμεινε στυλιστικά σταθερός στην πλούσια γαλλική παράδοση και κάποια έργα του έχουν επικριθεί για έλλειψη νεωτερικότητας. Ωστόσο, ο David Fuller αναφέρει πως ο συνθέτης διέθετε την πειραματική ώθηση και ορμή για να διερευνήσει τις δυνατότητες των οργάνων του. Ένα παράδειγμα είναι η ‘’Simphonie de clavecins’’, το μόνο έργο του που απαιτεί δύο harpsichords με genouillères (μοχλούς για τα γόνατα που επιτρέπουν τα diminuendos).
http://www.youtube.com/watch?v=dnv--y7nVCI
ΘΑΝΑΤΟΙ
1682: Alessandro Stradella
1704: Isabella Leonarda
1751: Georg Caspar Schürmann
1906: Anton Stepanovich Arensky
2006: Thomas Koppel
25 Φεβρουαρίου
1850: Πρώτη εκτέλεση του έργου "Konzertstück" (Κομμάτι Κοντσέρτου) για τέσσερα κόρνα και ορχήστρα σε Φα μείζονα Op. 86 του Robert Schumann με το κουαρτέτο κόρνων της Ορχήστρας Gewandhaus της Λειψίας και τον Julius Rietz στη διεύθυνση της ορχήστρας.
1881: Πρεμιέρα της όπερας του Ρ. Ι. Tchaikovsky "Η παρθένος της Ορλεάνης" στο Θέατρο Mariinsky της Αγ. Πετρούπολης υπό τη διεύθυνση του Eduard Nápravník, στον οποίο είχε αφιερώσει ο συνθέτης το έργο. Το λιμπρέτο είναι του ίδιου του Tchaikovsky βασισμένο στην ομώνυμη τραγωδία του Friedrich Schiller, στο έργο του Jules Barbier "Jeanne d'Arc", στο λιμπρέτο του Auguste Mermet για τη δική του όπερα και σε λεπτομέρειες από τη βιογραφία της Ιωάννας της Λωραίνης από τον Henri Wallon. Το έργο αντιπροσωπεύει τη μεγαλύτερη προσέγγιση του συνθέτη προς το είδος της γαλλικής grand opera, παρά τη χρήση ρώσικης γλώσσας, ιδίως με την συμπερίληψη ενός μπαλέτου στη δεύτερη πράξη, και ήταν η πρώτη όπερα του Tchaikovsky που παρουσιάστηκε εκτός Ρωσίας, στην Πράγα στις 28 Ιουλίου 1882.
1888: Πρεμιέρα της όπερας του Benjamin Godard "Jocelyn" στο Théâtre Royal de la Monnaie των Βρυξελλών με τον τενόρο Pierre-Émile Engel στον ομώνυμο ρόλο. Το λιμπρέτο των Paul Armand Silvestre και Victor Capoul βασίζεται σε ένα ποίημα του Alphonse de Lamartine και η δράση λαμβάνει χώρα στην Γκρενόμπλ και τα γύρω βουνά κατά τη διάρκεια του Corpus Christi (Μεγάλης Παρασκευής) στο τέλος του 18ου αιώνα γύρω από μια γήινη αγάπη που δελεάζει έναν αδελφό σε ένα ιεροδιδασκαλείο. Αν και η όπερα γνώρισε μεγάλη επιτυχία, σήμερα έχει μείνει στην ιστορία για την berceuse (νανούρισμα) του τενόρου "Oh! ne t'éveille pas encore" που έχει τραγουδηθεί από μεγάλους τενόρους (αλλά και από σοπράνο) και επίσης έχει ενορχηστρωθεί σε διάφορες μορφές.
1905: Πρώτη εκτέλεση του Κοντσέρτου για κοντραμπάσο Op. 3 του Serge Koussevitzky στη Μόσχα με σολίστ τον ίδιο. Ο Koussevitzky που είναι περισσότερο γνωστός σαν μαέστρος (διευθυντής της Ορχήστρας της Βοστώνης από το 1924 έως το 1949)και υποστηρικτής της σύγχρονης μουσικής, ήταν στην αρχή της καριέρας του μεγάλος δεξιοτέχνης του κοντραμπάσου και το είχε καθιερώσει σαν σολιστικό όργανο. Το κοντσέρτο του, που το έγραψε με τη βοήθεια του συνθέτη Reinhold Glière στην ενορχήστρωση, έχει έντονο ρομαντικό ύφος που θυμίζει αντίστοιχα έργα του Tchaikovsky ή του Dvořák και είναι ένα από τα πιο δημοφιλή στο περιορισμένο ρεπερτόριο του οργάνου.
1911: Πρεμιέρα της όπερας του Victor Herbert "Natoma" στη Metropolitan Opera House της Φιλαδέλφειας. Ήταν η πρώτη όπερα του συνθέτη που ήταν περισσότερο γνωστός για τις οπερέτες του και διαδραματίζεται στην υπό ισπανική κατοχή Καλιφόρνια του 1830 όπου η ινδιάνα Natoma θυσιάζει τον έρωτά της για τον αξιωματικό του Αμερικανικού Ναυτικού Paul και κλείνεται σε μοναστήρι.
http://youtu.be/nMlo-4ibV8Y
1922: Πρώτη δημόσια εκτέλεση της «ζωολογικής φαντασίας» για 2 πιάνα και μικρό σύνολο "Le carnaval des animaux" (Το καρναβάλι των ζώων) του Camille Saint-Saëns με την Ορχήστρα Colonne υπό τη διεύθυνση του Gabriel Pierné στο Παρίσι. Αν και ο Saint-Saëns είχε γράψει το έργο ήδη από το 1886, είχε ζητήσει στη διαθήκη του να μην εκδοθεί πριν το θάνατό του (πέθανε το 1921), καθώς το θεωρούσε περισσότερο σαν ένα μουσικό αστείο και φοβόταν ότι θα επικριθεί η φήμη του σαν σοβαρού συνθέτη όσο ζούσε. Το μόνο μέρος που είχε δώσει την άδεια να εκδοθεί ήταν ο περίφημος «Κύκνος» (XIII. Le cygne) σε μια εκδοχή για σόλο τσέλο και πιάνο το 1887, που έγινε διάσημο σαν σύντομο μπαλέτο σε χορογραφία του Mikhail Fokine με τη μπαλαρίνα Anna Pavlova το 1905. Το έργο βρίθει χιουμοριστικών αναφορών σε γνωστά έργα άλλων συνθετών, όπως για παράδειγμα στις «Χελώνες» (IV. Tortues) που χορεύουν μια αργή εκδοχή του περίφημου καν-καν από τον «Ορφέα στον Άδη» του Jacques Offenbach, στον «Ελέφαντα» (V. L'éléphant) που είναι μια παρωδία της μελωδίας του «Χορού των Συλφίδων» από την «Καταδίκη του Φάουστ» του Hector Berlioz που παίζεται από το κοντραμπάσο ή στα «Απολιθώματα» (XII. Fossiles) όπου αποσπάσματα από τον δικό του «Μακάβριο Χορό», την άρια "Una voce poco fa" από τον «Κουρέα της Σεβίλλης» του Gioachino Rossini και το παιδικό τραγούδι "Ah! vous dirai-je, Maman" ανάμεσα σε άλλα, θεωρούνται σαν μουσικά απολιθώματα την εποχή που γράφτηκε το έργο. Το αποκορύφωμα όλων όμως είναι ότι ανάμεσα στα υπόλοιπα ζώα συμπεριλαμβάνονται και δύο «Πιανίστες» (XI. Pianistes) που κάνουν εξάσκηση σε μια σειρά από κλίμακες και αργές τρίλιες σε τρίτες στο στυλ του Hanon, κάτι που σπάνια έχει την ευκαιρία να δει το κοινό!
1932: Πρώτη εκτέλεση του έργου του Αμερικανού συνθέτη Carl Ruggles "Sun-Treader" (Ήλιος-Περπατητής) για ορχήστρα με την Orchestre symphonique de Paris υπό τη διεύθυνση του Nicholas Slonimsky στο Παρίσι. Είναι εμπνευσμένο από το ποίημα "Pauline" του Άγγλου βικτωριανού ποιητή Robert Browning και ειδικά από το στίχο "Sun-treader, light and life be thine forever!" (Ήλιε-περπατητή, το φως και η ζωή να είναι δικά σου για πάντα).
http://youtu.be/6soFlEZAMYw
1960: Πρώτη εκτέλεση του πειραματικού έργου του John Cage "Music for Amplified Toy Pianos" (Μουσική για Ενισχυμένα Πιάνα-Παιχνίδια) στο Wesleyan University του Middletown του Κονέκτικατ. Είναι γραμμένο για έναν ακαθόριστο αριθμό πιάνων-παιχνιδιών και άλλων ηχητικών πηγών χρησιμοποιώντας το στοιχείο του «τυχαίου» επηρεασμένος από τη μελέτη των ανατολικών φιλοσοφιών, δημιουργώντας ένα ευρύχωρο πεδίο ήχων γεμάτων έκπληξη.
26 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ
ΓΕΝΝΗΣΕΙΣ
Franz Joseph Strauss
Στην ηλικία των 15 ετών, μέσω της επιρροής του Georg Walter, διορίστηκε στην ιδιωτική ορχήστρα του Duke Max στο Μόναχο όπου παρέμεινε για δέκα χρόνια. Το 1847, ο Strauss
http://www.youtube.com/watch?v=8sx1Ffa9yPA
ΘΑΝΑΤΟΙ
1630: William Brade
1770: Giuseppe Tartini
1889: Karl Davydov
1913: Felix Draeseke
1953: Elisabeth Kuyper
1996: Mieczyslaw Samuilowicz Weinberg
26 Φεβρουαρίου
1732: Πρεμιέρα της όπερας του Georg Friedrich Händel "Sosarme, re di Media" (Σωσάρμης, βασιλιάς της Μηδίας) στο King's Theatre του Λονδίνου.
1899: Πρώτη εκτέλεση της πλήρους Συμφωνίας No. 6 σε Λα μείζονα του Anton Bruckner μετά το θάνατό του με τη Φιλαρμονική της Βιέννης υπό τη διεύθυνση του Gustav Mahler, ο οποίος έκανε σημαντικές αλλαγές και περικοπές στην παρτιτούρα. Είχε προηγηθεί στις 11 Φεβρουαρίου 1883 η πρώτη εκτέλεση μόνο του 2ου και του 3ου μέρους της συμφωνίας με τη Φιλαρμονική της Βιέννης υπό τη διεύθυνση του Wilhlem Jahn, που ήταν η μόνη εκτέλεση του έργου που άκουσε ο Bruckner όσο ζούσε.
1927: Πρώτη εκτέλεση του έργου "Vetrate di chiesa, quattro impressioni sinfoniche" (Βιτρό εκκλησιών, τέσσερις συμφωνικές εντυπώσεις) P. 150 του Ottorino Respighi με τη Συμφωνική της Βοστώνης υπό τη διεύθυνση του Serge Koussevitzky. Το έργο αναπαριστά με λαμπρή ενορχήστρωση και με μεγάλη δραματική δύναμη τέσσερα θρησκευτικά γεγονότα που απεικονίζονται σε παράθυρα με βιτρό ιταλικών εκκλησιών.
1935: Πρώτη εκτέλεση της Συμφωνίας σε Ντο μείζονα του Georges Bizet, μετά το θάνατό του, στη Βασιλεία της Ελβετίας με τον Felix Weingartner στη διεύθυνση της ορχήστρας. Ο Bizet έγραψε τη συμφωνία το 1855 σε ηλικία μόλις 17 ετών κατά τη διάρκεια των σπουδών του στο Ωδείο του Παρισιού με καθηγητή τον Charles Gounod (του οποίου η επιρροή είναι εμφανής) σαν μαθητική εργασία, αλλά έκτοτε ο συνθέτης δεν θέλησε να την εκδώσει ή να την εκτελέσει. Μετά το θάνατό του η χήρα του Geneviève Halévy έδωσε το χειρόγραφο στο συνθέτη Reynaldo Hahn, ο οποίος με τη σειρά του το δώρισε μαζί με άλλα έγγραφα στο αρχείο της βιβλιοθήκης του Ωδείου, όπου και το ανακάλυψε το 1933 ο μουσικολόγος Jean Chantavoine.
1939: Πρώτη εκτέλεση του Σεστέτου για πιάνο, κλαρινέτο και κουαρτέτο εγχόρδων του Aaron Copland στο Δημαρχείο της Νέας Υόρκης από απόφοιτους της Μουσικής Σχολής Juilliard. Πρόκειται για ενοργάνωση της "Σύντομης Συμφωνίας" του 1933 σε μια προσπάθεια του συνθέτη να παρουσιάσει το έργο πιο εύκολα στο κοινό.
1943: Πρώτη εκτέλεση της Συμφωνίας No. 5 του Αμερικανού συνθέτη Roy Harris με τη Συμφωνική της Βοστώνης υπό τη διεύθυνση του Serge Koussevitzky. Ο συνθέτης την αφιέρωσε στο λαό της Σοβιετικής Ένωσης για την επέτειο των 25 χρόνων από την ίδρυση του Κόκκινου Στρατού που εκείνη την περίοδο μαχόταν κατά της ναζιστικής εισβολής. Η συναυλία μεταδόθηκε ραδιοφωνικά με βραχέα κύματα στη Σοβιετική Ένωση, ενώ αναμεταδόθηκε άλλες έντεκα φορές στις ανά τον κόσμο αμερικάνικες ένοπλες δυνάμεις κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκόσμιου Πόλεμου. Το 1958 ο Harris ταξίδεψε στη Σοβιετική Ένωση και διηύθυνε το έργο στο Ραδιόφωνο της Μόσχας, γινόμενος έτσι ο πρώτος Αμερικανός που παρουσίασε δική του μουσική στην ΕΣΣΔ.
Roy Harris: Symphony No. 5
http://classical-music-online.net/en/listen/109287
1946: Πρώτη εκτέλεση του Κοντσέρτου για όμποε σε Ρε μείζονα του Richard Strauss με σολίστ τον Marcel Saillet και την Ορχήστρα Tonhalle της Ζυρίχης υπό τη διεύθυνση του Volkmar Andreae στη Ζυρίχη. Το έργο γράφτηκε μετά από προτροπή του Αμερικανού ομποΐστα John de Lancie, ο οποίος ανήκε στα αμερικανικά στρατεύματα που ήλεγχαν την Βαυαρική πόλη Garmisch όπου έμενε ο ηλικιωμένος Strauss στο τέλος του Β’ Παγκόσμιου Πόλεμου και ο οποίος γνώριζε τον τρόπο γραφής του συνθέτη για το όμποε. Η αρχική απάντηση του Strauss ήταν αρνητική, αλλά ο de Lancie προς μεγάλη του έκπληξη διαπίστωσε έξι μήνες αργότερα ότι ο συνθέτης είχε γράψει το κοντσέρτο και του πρότεινε μάλιστα να το παρουσιάσει αυτός στην πρώτη του εκτέλεση στην Αμερική, πράγμα όμως που δεν μπορούσε μια και είχε αναλάβει μόλις χρέη ομποΐστα στη Φιλαρμονική της Φιλαδέλφειας και δεν του επιτρεπόταν σαν νέο μέλος λόγω πρωτοκόλλου να παίξει σαν σολίστ. Έτσι έδωσε τα δικαιώματα στον νεαρό ομποΐστα Mitch Miller που το πρωτοπαρουσίασε στη Νέα Υόρκη το 1948, ενώ ο ίδιος το ηχογράφησε στερεοφωνικά πολλά χρόνια αργότερα για την RCA Victor.
1953: Πρώτη εκτέλεση του Κουαρτέτου Εγχόρδων No. 1 του Αμερικανού συνθέτη Elliott Carter με το Walden Quartet στο θέατρο McMillan του Πανεπιστημίου Columbia της Νέας Υόρκης.
1959: Πρώτη εκτέλεση της Συμφωνίας No. 2 του George Rochberg με την Ορχήστρα του Κλήβελαντ υπό τη διεύθυνση του Georg Szell, το έργο ξεχωρίζει ως μια ολοκληρωμένη σειριακή σύνθεση από έναν Αμερικανό συνθέτη.
1981: Πρώτη εκτέλεση της Συμφωνίας No. 2 του Peter Maxwell Davies με τη Συμφωνική της Βοστώνης υπό τη διεύθυνση του Seiji Ozawa στο Symphony Hall της Βοστώνης. Ήταν ανάθεση της Συμφωνικής της Βοστώνης για τον εορτασμό της επετείου των 100 χρόνων από την ίδρυσή της.
2001: Πρώτη εκτέλεση του έργου του σύγχρονου Ολλανδού συνθέτη Klaas de Vries "…sub nocte per umbras…" (…κάτω από τη νύχτα μέσα από τις σκιές…) με το σύνολο σύγχρονης μουσικής San Francisco Contemporary Music Players στο Yerba Buena Center for the Arts του Σαν Φρανσίσκο. Το έργο χρησιμοποιεί μια σειρά από αρχετυπικά μοτίβα και φόρμουλες, τα οποία, όπως και οι σκιές του τίτλου που προέρχεται από έναν στίχο της Αινειάδας του Βιργίλιου, επιστρέφουν κατ' επανάληψη.
http://youtu.be/uePaP3aUsiQ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου