ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 21

21 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ

ΓΕΝΝΗΣΕΙΣ

Carl Czerny

Carl Czerny, Λιθογραφία,
Josef Kriehuber, 1833

1791: Γεννιέται ο Αυστριακός συνθέτης, δάσκαλος και πιανίστας τσεχικής καταγωγής Carl Czerny, η μεγάλη μουσική παραγωγή του οποίου μετράει περισσότερα από χίλια έργα, καθώς επίσης και αρκετά βιβλία με études για πιάνο τα οποία εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται ευρέως στην πιανιστική παιδαγωγική. Ο Czerny ξεκίνησε ως παιδί-θαύμα να παίζει πιάνο σε ηλικία τριών ετών και να συνθέτει σε ηλικία επτά ετών. Πρώτος του δάσκαλος υπήρξε ο πατέρας του Wenzel Czerny, ο οποίος του δίδαξε κυρίως Bach και Mozart. Ανάμεσα στους δασκάλους του ήταν επίσης οι Clementi, Hummel, Salieri και ο Beethoven. Άρχισε να δίνει ρεσιτάλ πιάνου στο σπίτι των γονιών του και έκανε την πρώτη δημόσια εμφάνισή του το 1800 παίζοντας το Κοντσέρτο για πιάνο αρ. 24 σε ντο ελάσσονα του Mozart. Το 1801, ο Τσέχος συνθέτης και βιολιστής Wenzel Krumpholz προγραμμάτισε μια παρουσίαση για τον Czerny στο σπίτι του Ludwig van Beethoven. Ο Beethoven ζήτησε από τον Czerny να παίξει την σονάτα του ‘’Pathétique’’ και εντυπωσιασμένος είπε ‘’Το αγόρι έχει ταλέντο. Θα ήθελα να τον δεχτώ ως μαθητή μου και να τον διδάξω ο ίδιος’’. Ο Czerny παρέμεινε κάτω από την κηδεμονία του Beethoven για τα επόμενα τρία χρόνια και αργότερα έγινε βοηθός του. Ο συνθέτης έγραψε στην αυτοβιογραφία του ότι η μουσική του μνήμη του επέτρεψε να παίζει όλα τα έργα του Beethoven χωρίς παρτιτούρα και, κατά τη διάρκεια των ετών 1804-1805, συνήθιζε να παίζει τα έργα με αυτόν τον τρόπο στο παλάτι του Πρίγκιπα Lichnowsky μία ή δύο φορές την εβδομάδα, καλώντας μόνο τους φίλους που επιθυμούσε. Ο Czerny διατηρούσε φιλικές σχέσεις με τον Beethoven σε όλη του τη ζωή, δίνοντας μαθήματα πιάνου στον αγαπημένο ανιψιό του Beethoven Καρλ και επιμελήθηκε πολλά από τα έργα του πριν από τη δημοσίευσή τους. Πέθανε στη Βιέννη σε ηλικία 66 ετών, χωρίς να έχει κοντινούς συγγενείς. Λίγο πριν το θάνατό του, αποποίηθηκε μέρος της σημαντικής περιουσίας του με τη βοήθεια του καλύτερου φίλου και δικηγόρου του Leopold von Sonnleithner.

Clément Philibert Léo Delibes

1836: Γέννηση του Γάλλου συνθέτη Clément Philibert Léo Delibes. Τα πιο αξιόλογα έργα του περιλαμβάνουν μπαλέτα όπως τα ‘’Coppelia’’ (1870) και ‘’Sylvia’’ (1876), καθώς και τις όπερες ‘’Le roi l'a dit’’ (1873) και ‘’Lakmé’’ (1883). Κάποιοι μουσικολόγοι πιστεύουν ότι το μπαλέτο στον ‘’Faust’’ του Gounod, στην πραγματικότητα το έγραψε ο Delibes. Ο Léo Delibes γεννήθηκε στο Saint- Germain - du - Val και το 1847 ξεκίνησε να σπουδάζει σύνθεση στο Ωδείο του Παρισιού ως μαθητής του Adolphe Adam και, ένα χρόνο αργότερα, άρχισε να παίρνει μαθήματα φωνητικής. Εργάστηκε επίσης σαν συνοδός πρόβας στην χορωδία του Théâtre Lyrique, ως δεύτερος κύριος χορωδός στην Όπερα του Παρισιού (1864) και ως Οργανίστας στο Saint - Pierre - de - Chaillot (1865-1871). Η τελετουργική καντάτα του ‘’Algers’’, γραμμένη για τον Ναπολέοντα ΙΙΙ σχετικά με το θέμα του Αλγερίου, απέσπασε την επίσημη προσοχή και αποδοχή του κοινού. Το 1867 συνέθεσε το διασκεδαστικό ‘’Le jardin anime’’ για την αναβίωση του μπαλέτου των Joseph Mazilier και Adolphe Adam ‘’Le corsaire’’. Επίσης, έγραψε μια Λειτουργεία και αρκετές οπερέτες σχεδόν σε ετήσια βάση, καθώς και μουσική για το θέατρο, όπως τους χορούς για το έργο του Βίκτωρος Ουγκώ ‘’Le roi s'amuse’’. Η πραγματική αναγνώριση του Delibes όμως ήρθε το 1870 με την επιτυχία του μπαλέτου του ‘’Coppelia’’, ο τίτλος του οποίου αναφέρεται σε μια μηχανική κούκλα χορεύτρια που αποσπά ένα χωριατόπουλο από την αγαπημένη του και εκείνος τις δίνει ζωή. Ο συνθέτης πέθανε από φυσικά αίτια στις 16 Ιανουαρίου 1891 σε ηλικία 54 ετών και τάφηκε στο Κοιμητήριο της Montmartre στο Παρίσι.

http://www.youtube.com/watch?v=R_5NBUVYKVU

Leo Delibes "Messe Breve" (St Mary Choir and Orchestra)

ΘΑΝΑΤΟΙ
1959: Johann Sebastian Brandts Buys
1996: Morton Gould
2000: Violet Archer

21 Φεβρουαρίου

1744: Πρεμιέρα της όπερας (αρχικά ορατορίου) του Georg Friedrich Händel "Semele" (Σεμέλη) στο Βασιλικό Θέατρο του Covent Garden του Λονδίνου. Είναι βασισμένη στον κλασσικό μύθο της Σεμέλης, μητέρας του Διονύσου.

1749: Πρεμιέρα του ορατορίου του Georg Friedrich Händel "Susanna" (Σωσάννα) στο Βασιλικό Θέατρο του Covent Garden του Λονδίνου. Βασίζεται στην ιστορία της Σωσάννας στο βιβλίο του Δανιήλ της Αγίας Γραφής.

1886: Πρεμιέρα της όπερας του Modest Mussorgsky "Χοβάντσινα" σε ενορχήστρωση του Rimsky-Korsakov (που ολοκλήρωσε την όπερα η οποία είχε μείνει ημιτελής μετά το θάνατο του Mussorgsky το 1881) στην Αγ. Πετρούπολη. Ο συνθέτης έγραψε το λιμπρέτο με βάση ιστορικές πηγές σχετικά με την εξέγερση του πρίγκιπα Ιβάν Χοβάνσκι, των Παλαιών Πιστών (οι οποίοι διαχωρίστηκαν μετά το 1666-1667 από την επίσημη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία ως διαμαρτυρία ενάντια στις εκκλησιαστικές μεταρρυθμίσεις που εισήγαγε ο Πατριάρχης Νίκων) και των Streltsy (εθνοφρουρών, που ήταν τότε οι μόνες ένοπλες δυνάμεις στη Ρωσία)κατά του Μ. Πέτρου, ο οποίος προσπαθούσε να καθιερώσει εξευρωπαϊστικές μεταρρυθμίσεις στη Ρωσία. Ο Μ. Πέτρος τελικά πέτυχε, η εξέγερση τσακίστηκε και (στην όπερα, τουλάχιστον) οι οπαδοί του Χοβάνσκι οδηγήθηκαν σε ομαδική αυτοκτονία.

1897: Πρώτη εκτέλεση της Συμφωνίας No. 6 σε ντο ελάσσονα Op. 58 του Alexander Glazunov στην Αίθουσα της Αριστοκρατίας της Αγ. Πετρούπολης.

1907: Πρεμιέρα της όπερας του Frederick Delius "A Village Romeo and Juliet" (Ρωμαίος και Ιουλιέτα του χωριού) σε λιμπρέτο του ίδιου και της γυναίκας του Jelka, με βάση το διήγημα "Romeo und Julia auf dem Dorfe" του Ελβετού συγγραφέα Gottfried Keller, στην Komische Oper του Βερολίνου υπό τη διεύθυνση του Fritz Cassirer.

1909: Πρώτη εκτέλεση του συμφωνικού ποιήματος "Μαγεμένη Λίμνη" Op. 62 για ορχήστρα του Anatoly Lyadov, στην Αγ. Πετρούπολη. Είναι βασισμένο σε έναν από τους θρύλους της "Καλεβάλα" - την επική συλλογή των φινλανδικών ποιημάτων που ενέπνευσε τον Sibelius να συνθέσει τα πιο διάσημα ορχηστρικά του κομμάτια - αλλά επίσης εμπνευσμένο από τις λίμνες και τα ποιμενικά τοπία της πατρίδας του Lyadov Ρωσίας.

1920: Πρεμιέρα του σουρεαλιστικού μπαλέτου του Darius Milhaud "Le Bœuf sur le toit" (Το Βόδι πάνω στη στέγη) Op. 58 σε σενάριο του Jean Cocteau υπό τη διεύθυνση του Vladimir Golschmann στο Théâtre des Champs-Élysées του Παρισιού. Αποτελείται από σκηνές που βασίζονται σε μουσική εμπνευσμένη από τη Βραζιλία, μια χώρα στην οποία ο συνθέτης πέρασε δύο χρόνια κατά τη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου (ο τίτλος αποτελεί μετάφραση ενός λαϊκού τραγουδιού που άκουσε εκεί), και ήταν τόση η επιτυχία του ώστε έδωσε το όνομά του σε ένα διάσημο καμπαρέ που άνοιξε το 1922 και ήταν κυρίως ο τόπος συνάντησης του Jean Cocteau και της παρισινής διανόησης του μεσοπολέμου, μάλιστα με τα χρόνια δημιουργήθηκε η κοινή πεποίθηση στο Παρίσι ότι το μπαλέτο-φάρσα του Milhaud πήρε το όνομά του από το μπαρ, και όχι το αντίθετο το οποίο πραγματικά συνέβη.

1927: Πρεμιέρα της οπερέτας του Franz Lehár "Der Zarewitsch" (Ο Τσάρεβιτς) στο Deutsches Künstlertheater του Βερολίνου με τον περίφημο Αυστιακό τενόρο Richard Tauber στον κύριο ρόλο. Το λιμπρέτο των Heinz Reichert και Béla Jenbach βασίζεται στο ομώνυμο θεατρικό έργο της Πολωνής συγγραφέως Gabriela Zapolska σχετικά με την αληθινή ιστορία του γιου του τσάρου Μεγάλου Πέτρου Αλεξέι, που αυτοεξορίστηκε μαζί με τη Φινλανδή ερωμένη του στην Ιταλία για δύο χρόνια, πριν επιστρέψει τελικά στη Ρωσία όπου καταδικάστηκε από τον πατέρα του για συνομωσία και κλείστηκε στη φυλακή, όπου και τελικά πέθανε.

1929: Πρώτη εκτέλεση του συμφωνικού ποιήματος του Ottorino Respighi "Feste romane" (Ρωμαϊκές γιορτές) με τη Φιλαρμονική της Νέας Υόρκης υπό τη διεύθυνση του Arturo Toscanini στο Carnegie Hall της Νέας Υόρκης. Αποτελείται από τέσσερα μέρη χωρίς διακοπή που περιγράφουν γιορτές της αρχαίας και της νεότερης Ρώμης: "Circenses" (Μονομαχίες στο Ρωμαϊκό στάδιο του Τσίρκο Μάσσιμο), "Giubileo" (Ιωβηλαίο, γιορτή των καθολικών όπου συγκεντρώνονται προσκυνητές από όλο τον κόσμο στη Ρώμη κάθε είκοσι πέντε χρόνια), "L’Ottobrata" (Γιορτή του Οκτωβρίου για τη σοδειά και το κυνήγι στα περίχωρα της Ρώμης) και τέλος "La Befana" (Γιορτή των Επιφανίων στην Πιάτσα Ναβόνα).

1946: Πρώτη εκτέλεση του έργου για ορχήστρα "Memories of a Child's Sunday" (Αναμνήσεις της Κυριακής ενός παιδιού) του Αμερικανού συνθέτη Roy Harris με τη Φιλαρμονική της Νέας Υόρκης υπό τη διεύθυνση του ίδιου. 
Roy Harris - Memories of a Child's Sunday
http://classical-music-online.net/en/listen/109297

Classical music online: free listen online, download mp3

classical-music-online.net

1948: Πρώτη εκτέλεση της Σουίτας για Κουιντέτο Πνευστών του Henry Cowell στο McMillan Theater του Columbia University της Νέας Υόρκης. Το έργο είχε γραφτεί το 1934 για τον Γάλλο φλαουτίστα Georges Barrère, αλλά η παρτιτούρα είχε χαθεί μέχρι το 1947.