ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 15

15 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ

ΓΕΝΝΗΣΕΙΣ

Michael Praetorius

Χαρακτικό, αγνώστου

1571: Γεννιέται ο Γερμανός συνθέτης, εκτελεστής Οργάνου και θεωρητικός της μουσικής Michael Praetorius. Ήταν ένα από τους πολυτάλαντους και πιο ευέλικτους συνθέτες της εποχής του και είναι ιδιαίτερα σημαντική η συμβολή του στην ανάπτυξη των μουσικών μορφών που βασίζονται στους προτεσταντικούς ύμνους, πολλές από τις οποίες αντανακλούν μια προσπάθεια βελτίωσης των σχέσεων μεταξύ καθολικών και προτεσταντών. Ο Praetorius φοίτησε στο Torgau και το Zerbst και σπούδασε θεολογία και φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο της Φρανκφούρτης (Oder). Μετά την περάτωση των μουσικών του σπουδών, από το 1587 υπηρέτησε ως Οργανίστας στη Marienkirche της Φρανκφούρτης. Από το 1592 έως το 1593 υπηρέτησε στην Αυλή του Wolfenbüttel, στην υπηρεσία του Henry Julius, δούκα του Brunswick - Lüneburg. Επίσης, υπηρέτησε στην Κρατική Ορχήστρα του δούκα, πρώτα ως Οργανίστας και αργότερα (από το 1604) ως Kapellmeister. Οι πρώτες -σωζόμενες- συνθέσεις του, χρονολογούνται γύρω στο 1602/3 και η δημοσίευσή τους αντανακλά κατά κύριο λόγο τη φροντίδα για τη μουσική στην αυλή του Gröningen. Τα μοτέτα αυτής της συλλογής ήταν τα πρώτα στη Γερμανία που έκαναν χρήση των νέων ιταλικής επιρροής πρακτικών σύνθεσης.
Αυτά τα σχεδόν ‘’μοντέρνα’’ έργα, σηματοδότησαν το τέλος της μέσης δημιουργικής του περιόδου. Όταν ο δούκας πέθανε το 1613 και τον διαδέχθηκε ο Frederick Ulrich, ο Praetorius κράτησε την θέση του και από το 1613 εργάστηκε επίσης στην Αυλή του John George I, Εκλέκτορα της Σαξωνίας στη Δρέσδη, όπου ήταν υπεύθυνος για την εορταστική μουσική. Μέχρι το θάνατό του, ο Praetorius έμεινε στην Αυλή της Δρέσδης όπου ανακηρύχθηκε Kapellmeister von Haus aus και συνεργάστηκε με τον Heinrich Schütz. Ο Michael Praetorius πέθανε στα 50α του γενέθλια στο Wolfenbüttel και ενταφιάστηκε στο σκευοφυλάκιο κάτω από το όργανο της εκκλησίας της Αγίας Μαρίας.

John Coolidge Adams

1947: Γέννηση του Αμερικανού μινιμαλιστή συνθέτη John Coolidge Adams. Τα πιο γνωστά έργα του περιλαμβάνουν τα ‘’Short Ride in a Fast Machine’’ (1986), ‘’On the Transmigration of Souls’’ (2002), ένα χορωδιακό κομμάτι στη μνήμη των θυμάτων της 11 Σεπτεμβρίου 2001 (για το οποίο κέρδισε το βραβείο Πούλιτζερ Μουσικής το 2003), ‘’Shaker Loops’’ (1978) και ένα έργο σε τέσσερα μέρη για έγχορδα. Επίσης, τις όπερες ‘’Nixon in China’’ (1987) η οποία αφηγείται την επίσκεψη του Ρίτσαρντ Νίξον στην Κίνα το 1972 και ‘’Doctor Atomic’’ (2005) η οποία αφηγείται την δράση του Ρόμπερτ Οπενχάιμερ, το Σχέδιο Μανχάταν και την κατασκευή της πρώτης ατομικής βόμβας. Ο Adams άρχισε να συνθέτει σε ηλικία δέκα ετών και η μουσική του εκτελέστηκε πρώτη φορά γύρω στην ηλικία των 13 ή 14 ετών. Εγγράφηκε στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ το 1965 όπου σπούδασε σύνθεση με τους Leon Kirchner, Roger Sessions, Earl Kim και τον David Del Tredici. Το έργο του ‘’American Standard’’ ηχογραφήθηκε και κυκλοφόρησε από την Obscure Records το 1975. Δίδαξε στο San Francisco Conservatory of Music από το 1972 έως το 1984 και εργάστηκε ως μουσικός παραγωγός σε αρκετές σειρές της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης των ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένης της βραβευμένης σειράς The Adams Chronicles το 1976 και το 1977. Η μουσική του John Adams έχει χαρακτηριστεί ως μινιμαλιστική ή μετα-μινιμαλιστική, αν και σε μια συνέντευξή του, ο ίδιος έχει χαρακτηρίσει τον τυπικά πνευματώδη συνθετικό του τρόπο ως ‘’post-style’’. Ενώ ο Adams χρησιμοποιεί μινιμαλιστικές τεχνικές, όπως τα επαναλαμβανόμενα μοτίβα, δεν είναι αυστηρός οπαδός του κινήματος. Ο Adams γεννήθηκε δέκα χρόνια μετά τον Στηβ Ράιχ και τον Φίλιπ Γκλας και η γραφή του είναι πιο αναπτυξιακή και ευαίσθητη και περιέχει κλιμακώσεις και άλλα χαρακτηριστικά στοιχεία παρμένα από την μουσική του Ρομαντισμού.

ΘΑΝΑΤΟΙ
1621: Michael Praetorius
1744: František Václav Míča
1857: Michael Glinka
1916: Nikolay Nikolayevitch Lodyzhensky
1935: Fernand Andrieu
1974: Kurt Atterberg
1992: William Schuman
2006: Andrey Pavlovich Petrov

15 Φεβρουαρίου

1686: Πρεμιέρα της όπερας του Jean-Baptiste Lully "Armide" (Αρμίντα) σε λιμπρέτο του Philippe Quinault βασισμένο στο επικό ποίημα του Torquato Tasso «Απελευθερωμένη Ιερουσαλήμ» στο θέατρο του Palais-Royal στο Παρίσι. Είναι η τελευταία λυρική τραγωδία που ολοκλήρωσε ο Lully και θεωρείται συχνά το αριστούργημά του. Αφηγείται τον άτυχο έρωτα της μάγισσας Αρμίντα για τον ιππότη Ρινάλντο.

1845: Πρεμιέρα της όπερας του Giuseppe Verdi "Giovanna D'Arco" (Ιωάννα της Λωραίνης) σε λιμπρέτο του Temistocle Solera βασισμένο στο έργο "Die Jungfrau von Orleans" (Η Παρθένος της Ορλεάνης) του Friedrich von Schiller στο Teatro alla Scala του Μιλάνου.

1867: Πρώτη εκτέλεση του βαλς του Johann Strauss ΙΙ "An der schönen blauen Donau" (Στον όμορφο γαλάζιο Δούναβη) Op. 314 στην αρχική του μορφή με χορωδία στα εγκαίνια του Faschings-Liedertafel (Φεστιβάλ τραγουδιού του Καρναβαλιού) στην αίθουσα Dianabad της Βιέννης. Ήταν παραγγελία του διευθυντή της Ανδρικής Χορωδίας της Βιέννης (Wiener Männergesang-Verein), Johann von Herbeck, που ήθελε ένα νέο έργο, γεμάτο ζωντάνια, για να το παρουσιάσει στις καρναβαλικές εκδηλώσεις της πρωτεύουσας των Αψβούργων, με σκοπό να αναστρέψει το βαρύ κλίμα που επικρατούσε στη Βιέννη από την ήττα του αυστριακού στρατού στον «Πόλεμο των επτά εβδομάδων» με την Πρωσία. Ο Strauss συνέθεσε τη μουσική και την αφιέρωσε στον ελληνικής καταγωγής μαικήνα των τεχνών και μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Χορωδίας, Νικόλαο Δούμπα. Τον τίτλο εμπνεύστηκε από ένα στίχο του Ούγγρου ποιητή Karl Isidor Beck για τον «Δούναβη, τον όμορφο γαλάζιο Δούναβη», που διέσχιζε τη γενέτειρά του Μπάγια της Ουγγαρίας και όχι τη Βιέννη. Αρχικά το βαλς δεν είχε μεγάλη απήχηση, γεγονός που στενοχώρησε τον Στράους που φέρεται να δήλωσε στον αδελφό του Josef: «Ο διάβολος να πάρει το βαλς, λυπάμαι μόνο για την coda. Θα ήθελα να γνώριζε επιτυχία», αργότερα όμως η ορχηστρική του εκδοχή γνώρισε τεράστια επιτυχία και θεωρείται ο ανεπίσημος εθνικός ύμνος της Αυστρίας που κλείνει την καθιερωμένη Πρωτοχρονιάτικη Συναυλία της Φιλαρμονικής Ορχήστρας της Βιέννης.

1868: Πρώτη εκτέλεση της αρχικής εκδοχής της Συμφωνίας No. 1 σε σολ ελάσσονα Op. 13 με τον υπότιτλο "Χειμωνιάτικες ονειροπολήσεις" του P.I. Tchaikovsky στη Μόσχα υπό τη διεύθυνση του Nikolai Rubinstein.

1874: Πρώτη εκτέλεση της «Δραματικής εισαγωγής για Μεγάλη Ορχήστρα» "Patrie" (Πατρίδα) Op. 19 του Georges Bizet στο Cirque d'Hiver του Παρισιού, με την Ορχήστρα Pasdeloup. Γράφτηκε για να τιμήσει το ρόλο της Γαλλίας στον Γαλλοπρωσικό πόλεμο του 1870-1871 και συνάντησε ενθουσιώδη υποδοχή από το κοινό.

1884: Πρεμιέρα της όπερας του P.I. Tchaikovsky "Mazeppa" σε λιμπρέτο του Victor Burenin βασισμένο στο ποίημα του Pushkin "Poltava" στο Θέατρο Bolshoi της Μόσχας. Η υπόθεση διαδραματίζεται στην Ουκρανία στις αρχές του 18ου αιώνα και είναι εμπνευσμένη από τα πραγματικά γεγονότα της μάχης του Πολτάβα με πρωταγωνιστές τα ιστορικά πρόσωπα του Κοζάκου λοχαγού Ivan Mazepa και του Ουκρανού Κοζάκου δικαστή Vasyl Kochubey.

1919: Πρώτη εκτέλεση του έργου του Charles Martin Loeffler "Music for Four Stringed Instruments" (Μουσική για τέσσερα έγχορδα όργανα) με το Flonzaley Quartet στο Aeolian Hall της Νέας Υόρκης. 
Charles Martin Loeffler - Music for Four Stringed Instruments
http://classical-music-online.net/en/listen/112512

Classical music online: free listen online, download mp3

1925: Πρώτη εκτέλεση του έργου του Μεξικανού συνθέτη Julián Carrillo "Preludio a Colón" (Πρελούδιο στον Χριστόφορο Κολόμβο) στο Μεξικό. Είναι το πρώτο έργο όπου γίνεται χρήση του μικροτονικού συστήματος σύνθεσης που εφηύρε ο συνθέτης με τον τίτλο "Sonido 13" (Ο 13ος ήχος), όπου γίνεται χρήση διαστημάτων μικρότερων του ημιτονίου.

1939: Πρώτη εκτέλεση της Συμφωνίας No. 19 σε Μι ύφεση μείζονα Op. 46 για ορχήστρα πνευστών του Nikolai Myaskovsky στη Μόσχα.

1945: Πρώτη εκτέλεση της Συμφωνίας No. 2 Op. 35 του Paul Creston με τη Φιλαρμονική της Νέας Υόρκης υπό τη διεύθυνση του Artur Rodziński.

1947: Πρώτη εκτέλεση του Κοντσέρτου για βιολί σε Ρε μείζονα Op. 35 του Erich Wolfgang Korngold με σολίστ τον Jascha Heifetz και την Ορχήστρα St. Louis Symphony υπό τη διεύθυνση του Vladimir Golschmann.

1958: Πρώτη εκτέλεση της ορχηστρικής σουίτας του Αμερικανού συνθέτη David Diamond "The World of Paul Klee" (Ο κόσμος του Πάουλ Κλέε) στο Πόρτλαντ.

1965: Πρεμιέρα της όπερας του Γερμανού συνθέτη Bernd Alois Zimmermann "Die Soldaten" (Οι στρατιώτες) σε λιμπρέτο του ίδιου βασισμένο στο ομώνυμο θεατρικό έργο του Jakob Michael Reinhold Lenz στην Κρατική Όπερα της Κολονίας υπό τη διεύθυνση του Michael Gielen.