ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 27

27 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ

ΓΕΝΝΗΣΕΙΣ

Wolfgang Amadeus Mozart
1756: Γεννιέται στην Getreidegasse αρ. 9 του Σάλτσμπουργκ ο εξαιρετικά παραγωγικός Αυστριακός συνθέτης της κλασικής

περιόδου Wolfgang Amadeus Mozart. Ο Mozart έδειξε το τεράστιο ταλέντο του από τα πρώτα παιδικά του χρόνια. Ήδη φτασμένος δεξιοτέχνης του πιάνου και του βιολιού, συνέθετε από την ηλικία των πέντε ετών. Στα 17 του, είχε ήδη προσληφθεί ως μουσικός στην Αυλή του Σάλτσμπουργκ, αλλά μεγαλώνοντας ταξίδεψε σε διάφορα μέρη προς αναζήτηση μιας καλύτερης θέσης. Κατά την επίσκεψη του στην Βιέννη το 1781, απολύθηκε από τη θέση του στο Σάλτσμπουργκ. Επέλεξε να μείνει στην πρωτεύουσα όπου κέρδισε φήμη, αλλά με ελάχιστες οικονομικές απολαβές. Κατά τη διάρκεια της τελευταίας του χρονιάς στη Βιέννη, συνέθεσε πολλές από τις πιο γνωστές Συμφωνίες του, κοντσέρτα και όπερες, καθώς και τμήματα του ‘’Ρέκβιεμ’’. Οι συνθήκες του πρόωρου θανάτου του έχουν μυθοποιηθεί σε μεγάλο βαθμό. Επέζησε από τη σύζυγό του Constanze και τους δύο γιους τους. Συνέθεσε πάνω από 600 έργα, πολλά από τα οποία αναγνωρίστηκαν ως κορυφές της κλασικής μουσικής κάθε είδους, η επιρροή του δε στις επόμενες γενιές συνθετών της δυτικής μουσικής υπήρξε πολύ βαθιά και μεγάλης σημασίας. Ο Μπετόβεν συνέθεσε τα πρώιμα έργα του στη σκιά του Mozart και ο Joseph Haydn έγραψε ότι ‘’οι επόμενες γενιές ίσως δουν ξανά ένα τέτοιο ταλέντο και πάλι σε 100 χρόνια’’. Ο πατέρας του Mozart, Leopold Mozart, ήταν συνθέτης και εκπαιδευτικός. Το 1743

διορίστηκε ως τέταρτος βιολιστής στην ορχήστρα του Κόμη Leopold Anton von Firmian, Πρίγκιπα – Αρχιεπισκόπου του Σάλτσμπουργκ και το 1763 έγινε αναπληρωτής Kapellmeister της ορχήστρας. Την χρονιά γέννησης του γιου του, ο Leopold δημοσίευσε ένα βιβλίο για το βιολί, το ‘’Versuch einer gründlichen Violinschule’’ το οποίο είχε μεγάλη επιτυχία. Στα νεανικά
του χρόνια, η οικογένεια του Mozart έκανε πολλές περιοδείες στην Ευρώπη στην οποία ο ίδιος και η αδερφή του Nannerl ερμήνευαν ως παιδιά-θαύματα. Κατά τη διάρκεια αυτών των ταξιδιών, ο Mozart συνάντησε μια σειρά μουσικών και εμπλούτισε τις εμπειρίες του με τα έργα άλλων συνθετών. Μια ιδιαίτερα σημαντική επιρροή ήταν ο Johann Christian Bach, τον οποίο επισκέφθηκε ο Mozart στο Λονδίνο το 1764 και το 1765. Μετά από ένα χρόνο στο Σάλτσμπουργκ, ο Leopold Mozart ξεκίνησε για την Ιταλία, αφήνοντας τη μητέρα και την αδελφή του Mozart στο σπίτι. Αυτό το ταξίδι διήρκεσε από τον Δεκέμβριο του 1769 έως τον Μάρτιο του 1771. Όπως και με τα προηγούμενα ταξίδια, ο Leopold ήθελε να παρουσιάσει τον γιο του ως εξαιρετικό ερμηνευτή και ώριμο συνθέτη. Ο Mozart συνάντησε τους Josef Mysliveček και Giovanni Battista Martini στην Μπολόνια και έγινε δεκτός ως μέλος της Accademia Filarmonica. Στη Ρώμη, άκουσε το ‘’Miserere’’ του Gregorio Allegri δύο φορές στην παράσταση της Καπέλα Σιξτίνα και το έγραψε ολόκληρο από μνήμης, δημιουργώντας έτσι το πρώτο μη εξουσιοδοτημένο αντίγραφο αυτής της καλά φυλαγμένης περιουσίας του Βατικανού.

Στο Μιλάνο, ο Mozart έγραψε την όπερα ‘’Mitridate, re di Ponto’’ (1770) η οποία ανέβηκε με επιτυχία. Αυτό τον οδήγησε σε περαιτέρω παραγγελίες για όπερες. Προς το τέλος του τελευταίου ταξιδιού στην Ιταλία έγραψε το πρώτο από τα έργα του, το σόλο ‘’Μotet Exsultate’’ Κ.165. Επιστρέφει με τον πατέρα του από την Ιταλία στις 13 Μαρτίου 1773 και προσλαμβάνεται ως μουσικός από τον ηγεμόνα του Σάλτσμπουργκ, Πρίγκιπα Αρχιεπίσκοπο Hieronymus Colloredo. Παρά τις καλλιτεχνικές του επιτυχίες, ο Mozart γινόταν όλο και περισσότερο δυσαρεστημένος με το Σάλτσμπουργκ και ξεκίνησε τις προσπάθειές του για να βρει μια θέση αλλού. Ένας από τους λόγους ήταν ο χαμηλός μισθός του, 150 φιορίνια το χρόνο. Ο Mozart λαχταρούσε να συνθέσει όπερες και το Σάλτσμπουργκ δεν του παρείχε αυτή την δυνατότητα παρά μόνον σε σπάνιες περιπτώσεις. Η κατάσταση επιδεινώθηκε το 1775 όταν το θέατρο της Αυλής σταμάτησε την λειτουργία του. Τον Αύγουστο του 1777, ο Mozart παραιτήθηκε από τη θέση του στο Σάλτσμπουργκ και στις 23 Σεπτεμβρίου ταξίδεψε σε αναζήτηση εργασίας,

επισκεπτόμενος το Άουγκσμπουργκ, το Μάνχαϊμ, το Παρίσι και το Μόναχο. Ανάμεσα στα καλύτερα έργα που έγραψε ο Mozart κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του στο Παρίσι, είναι η Μικρή σονάτα για πιάνο Κ. 310/300d και η Παριζιάνικη Συμφωνία (Νο. 31). Τον Μάρτιο του 1781, ο Mozart κλήθηκε στη Βιέννη όπου και αποφάσισε να εγκατασταθεί ως ερμηνευτής και συνθέτης. Τον Δεκέμβριο του 1787, ο Αυτοκράτορας Ιωσήφ ΙΙ τον διόρισε ως προσωπικό του συνθέτη, μια θέση που είχε μείνει κενή τον προηγούμενο μήνα με τον θάνατο του Gluck. Το 1787 ο νεαρός Ludwig van Beethoven πέρασε αρκετές εβδομάδες στη Βιέννη, με την ελπίδα να σπουδάσει με τον Mozart, αλλά δεν υπάρχουν αξιόπιστα αρχεία ικανά να επιβεβαιώσουν αν όντως οι δύο συνθέτες συναντήθηκαν ποτέ. Προς το τέλος της δεκαετίας, η υγεία του Mozart επιδεινώθηκε και, γύρω στο 1786, είχε πάψει να εμφανίζεται συχνά σε δημόσιες συναυλίες και το εισόδημά του συρρικνώθηκε. Μέχρι τα μέσα του 1788, ο Mozart και η οικογένειά του είχαν μετακομίσει από το κέντρο της Βιέννης στο προάστιο Alsergrund. Ο Maynard Solomon και άλλοι έχουν προτείνει ότι ο Mozart έπασχε από κατάθλιψη και φαίνεται ότι η παραγωγή του μειώθηκε δραματικά. Ο Mozart αρρώστησε σοβαρά ενώ βρισκόταν στην Πράγα στις 6 Σεπτεμβρίου του 1791 στην πρεμιέρα της όπεράς του ‘’Η μεγαλοψυχία του Τίτο’’, γραμμένη εκείνη την χρονιά για τις εορταστικές εκδηλώσεις της στέψης του αυτοκράτορα. Διηύθυνε την πρεμιέρα του ‘’Μαγικού Αυλού’’ στις 30 Σεπτεμβρίου και η υγεία του επιδεινώθηκε στις 20 Νοεμβρίου. Πέθανε στο σπίτι του στις 5 Δεκεμβρίου του 1791 σε ηλικία 35 ετών στη 1:00 το πρωί και κηδεύτηκε σε έναν κοινό τάφο, σύμφωνα με τη βιεννέζικη συνήθεια της εποχής, στο νεκροταφείο του Saint Marx έξω από την πόλη στις 7 Δεκεμβρίου. Η αιτία του θανάτου του Mozart δεν έγινε ποτέ γνωστή με βεβαιότητα. Η επίσημη καταγραφή αναφέρει το σύνδρομο’’hitziges Frieselfieber’’ (‘’σοβαρός κεγχροειδής πυρετός ‘’, αναφερόμενος σε ένα εξάνθημα που μοιάζει με

σπόρους από κεχρί), μια περιγραφή που δεν αρκεί για να προσδιορίσει την αιτία. Ερευνητές έχουν υποθέσει τουλάχιστον 118 αιτίες θανάτου, συμπεριλαμβανομένων της τριχίνωσης, της γρίπης, της δηλητηρίασης από υδράργυρο και μιας σπάνιας πάθησης των νεφρών. Μία από τις ευρέως αποδεκτές υποθέσεις είναι ότι ο Mozart πέθανε από οξύ ρευματικό πυρετό. Ο Mozart συνήθως δούλευε πολύ σκληρά, τελειώνοντας τις συνθέσεις του με πυρετώδη ρυθμό.
Του άρεσε το μπιλιάρδο και ο χορός και διατηρούσε διάφορα κατοικίδια ζώα: ένα καναρίνι, ένα ψάρι, ένα σκυλί και ένα άλογο για βόλτες αναψυχής. Η μουσική του Mozart, όπως και του Haydn, στέκεται ως ένα αρχέτυπο του κλασικού στυλ. Σταδιακά, και σε μεγάλο βαθμό από τον ίδιο τον Mozart, η αντιστικτική πολυπλοκότητα του Μπαρόκ εμφανίστηκε για μια ακόμη φορά, επεξεργάστηκε, συγχωνεύτηκε με νέες μορφές και προσαρμόστηκε σε ένα νέο αισθητικό και κοινωνικό περιβάλλον. Ο Mozart υπήρξε ιδιαίτερα ευέλικτος συνθέτης και έγραψε για όλα τα σημαντικά είδη μουσικής -Συμφωνία, όπερα, σόλο κοντσέρτο, μουσική δωματίου, κουαρτέτο εγχόρδων και κουιντέτο εγχόρδων και σονάτα για πιάνο. Επίσης, έγραψε ένα μεγάλο μέρος θρησκευτικής μουσικής, συμπεριλαμβανομένων των Λειτουργειών μεγάλης κλίμακας.
Τα κεντρικά χαρακτηριστικά του κλασικού στυλ, είναι παρόντα στη μουσική του Mozart. Η σαφήνεια, η ισορροπία, η απλοϊκή του λεπτότητα και η διαφάνεια αποτελούν τα κύρια χαρακτηριστικά της δουλειάς του. Είναι μόνο μέσα από την αναγνώριση της βίας και του αισθησιασμού στο κέντρο του έργου του Mozart όπου μπορούμε να κάνουμε μια αρχή προς μία κατανόηση των δομών του και μια εικόνα του μεγαλείου του. Σε όλες τις υπέρτατες εκφράσεις πόνου και τρομοκρατίας στο έργο του, υπάρχει κάτι σοκαριστικά αισθησιακό.
Ιδιαίτερα κατά την τελευταία δεκαετία της ζωής του, ο Mozart αξιοποίησε μια χρωματική αρμονία σπάνια για εκείνη την

εποχή, με αξιοσημείωτη σιγουριά και μεγάλη καλλιτεχνική επιτυχία.
Τα ταξίδια του επίσης βοήθησαν στη σφυρηλάτηση μιας μοναδικής συνθετικής γλώσσας.
Καθώς ωριμάζει ο Mozart, σταδιακά ενσωματώνει περισσότερα χαρακτηριστικά παρμένα από το μπαρόκ. Για παράδειγμα, η

Συμφωνία αρ. 29 σε λα μείζονα Κ. 201 χαρακτηρίζεται από ένα αντιστικτικό κύριο θέμα στο πρώτο μέρος της και τον πειραματισμό του συνθέτη με το ακανόνιστο μήκος της μουσικής φράσης. Η επιρροή του κινήματος Sturm und Drang (‘’Θύελλα και άγχος’’) αυτής της περιόδου στη μουσική, μια προαναγγελία ουσιαστικά της ρομαντικής εποχής, είναι εμφανής στη μουσική του Mozart με εξαιρετικό παράδειγμα την Συμφωνία αρ. 25 σε σολ ελάσσονα Κ. 183. Μια σειρά από συνθέτες έχουν αποτίσει φόρο τιμής στον Mozart γράφοντας διάφορα έργα σε παραλλαγές θεμάτων του. Ο Μπετόβεν έγραψε τέσσερα τέτοια έργα (Έργο 66, WoO 28, WoO 40, WoO 46). Ο Frédéric Chopin έγραψε το " Là ci darem la mano " από τον Don Giovanni. Ο Max Reger συνέθεσε τις ‘’Παραλλαγές και Φούγκα σε ένα θέμα του Mozart’’ (1914), με βάση την Σονάτα για πιάνο Κ. 331, καθώς και οι Fernando Sor, Mikhail Glinka και Pyotr Ilyich Tchaikovsky έγραψαν διάφορες παραλλαγές πάνω σε θέματα του συνθέτη (π.χ. η Ορχηστρική Σουίτα αρ. 4 " Mozartiana " του τελευταίου).
Για τη σαφή αναγνώριση των έργων του Μότσαρτ, συντάχτηκε το 1862 από τον Ludwig von Köchel ένας κατάλογος που φέρει το όνομά του στον οποίο ένας μοναδικός αριθμός που αποδίδεται σε κανονική χρονολογική σειρά, αποτελεί κάθε ένα από τα γνωστά έργα του, ενώ τα έργα αναφέρονται με τη συντομογραφία "Κ" ή "KV" ακολουθούμενα από τον αριθμό αυτό. Έκτοτε ο κατάλογος έχει επανειλημμένα ενημερωθεί και η επιστημονική έρευνα βελτιώνει τις γνώσεις των ημερομηνιών και την αυθεντικότητα των επιμέρους έργων.
http://www.youtube.com/watch?v=VA8XiT5tFVs

Symphonien Nr.35,40,41 / Wolfgang Amadeus Mozart / Dirigent : Herbert von Karajan / Frühe Aufnahmen

http://www.youtube.com/watch?v=b11ElH3qm2M

WOLFGANG AMADEUS MOZART - THE MAGIC FLUTE complete

http://www.youtube.com/watch?v=v5hKI94ISQs

Karl Bohm and Wiener Symphoniker. Wolfgang Amadeus Mozart - Requiem

http://www.youtube.com/watch?v=TkgMDAltCoM

Great Composers: "Mozart Wolfgang Amadeus"

Édouard-Victoire-Antoine Lalo

1823: Γέννηση του Γάλλου συνθέτη Édouard-Victoire-Antoine Lalo. Ο Lalo γεννήθηκε στη Λίλλη (Nord) στο βορειότερο

άκρο της Γαλλίας και φοίτησε στο Ωδείο της πόλης. Στη συνέχεια, σε ηλικία 16 ετών, σπούδασε στο Ωδείο του Παρισιού με τον παλιό ανταγωνιστή του Μπερλιόζ, François Antoine Habeneck. Για αρκετά χρόνια εργάστηκε ως ερμηνευτής και δάσκαλος στο Παρίσι. Το 1865 παντρεύτηκε την κοντράλτο Julie Besnier de Maligny η οποία ξύπνησε το ενδιαφέρον του Lalo για την όπερα και τον οδήγησε να συνθέσει έργα για αυτό το είδος. Δυστυχώς, οι όπερές του θεωρήθηκαν πολύ προοδευτικές και έτυχαν κακής υποδοχής, παρά τη φρεσκάδα και την πρωτοτυπία τους. Αυτό τον οδήγησε να αφιερώσει το μεγαλύτερο μέρος της καριέρας του στη σύνθεση της μουσικής δωματίου, καθώς και σε έργα για ορχήστρα.Το συνθετικό ιδίωμα του Lalo είναι αξιοσημείωτο για τις έντονες μελωδικές γραμμές και την πολύχρωμη ενορχήστρωση, με μία μάλλον γερμανικού τύπου σταθερότητα που τον διακρίνει από τους άλλους Γάλλους συνθέτες της εποχής. Έργα όπως το ‘’Scherzo σε ρε ελάσσονα’’, ένα από τα πιο πολύχρωμα κομμάτια του Lalo, θα μπορούσαν να θεωρηθούν κατάλληλες εφαρμογές ενός ξεχωριστού στυλ και μιας ισχυρά εκφραστικής ιδιοσυγκρασίας. Ο Lalo κέρδισε μεγάλη φήμη ως συνθέτης με την όπερα ‘’Le roi d' Ys’’ η οποία βασίστηκε στον μύθο του Breton Ys και πρόκειται για μια ιδιαίτερα σύνθετη και φιλόδοξη δημιουργία. Το 1880 έγινε Ιππότης (Chevalier) της Λεγεώνας της Τιμής. Πέθανε στο Παρίσι το 1892, αφήνοντας αρκετές ημιτελείς συνθέσεις και ενταφιάστηκε στο νεκροταφείο Père Lachaise. Ο γιος του συνθέτη, Pierre Lalo (1866 - 1943), ήταν κριτικός μουσικής που έγραψε για το Le Temps και άλλα γαλλικά περιοδικά από το 1898 μέχρι το θάνατό του. Το 1962, ο συνθέτης Maurice Jarre χρησιμοποίησε ένα θέμα από το Κοντσέρτο για πιάνο του Lalo για το soundtrack της ταινίας ‘’Ο Λώρενς της Αραβίας’’.

http://www.youtube.com/watch?v=iS14SbhkLvA

Édouard Lalo - Symphonie espagnole

http://www.youtube.com/watch?v=a2Vi-Pd5ih0

Édouard Lalo: Cello Concerto in D minor (Complete)

http://www.youtube.com/watch?v=yyN5UeAekks

Edouard Lalo - Le Roi d'Ys - Cluytens, Gorr, Micheau, Legay, Borthayre (1957)
 

ΘΑΝΑΤΟΙ
1625: Adriaen Valerius
1629: Hieronymus Praetorius
1802: Johann Rudolf Zumsteeg
1901: Giuseppe Verdi
1930: Jean Huré
1941: Iver Holter
1945: Gideon Klein
1969: Hanns Jelinek
1990: Francine Benoit
2001: André Prévost 

 

 

 

 

27 Ιανουαρίου

1726: Πρώτη εκτέλεση της καντάτας του J. S. Bach "Alles nur nach Gottes Willen" (Όλα σύμφωνα μόνο με το θέλημα του Θεού) BWV 72 στη Λειψία, γραμμένη για την τρίτη Κυριακή μετά τη γιορτή των Θεοφανείων.
http://youtu.be/YpZQNMJ2Yik

J. S. Bach: Alles nur nach Gottes Willen (BWV 72) (Suzuki)

1733: Πρεμιέρα της opera seria "Orlando" του Georg Friedrich Händel στο King's Theater του Λονδίνου όπου και έκανε δέκα παραστάσεις και έκτοτε δεν ξαναπαρουσιάστηκε μέχρι την αναβίωσή της το 1959. Είναι βασισμένη στο έργο "Μαινόμενος Ορλάνδος" του Ludovico Ariosto. 

http://youtu.be/mBPwM1674nQ

Händel: Non fu già men forte Alcide (Orlando)

1778: Πρεμιέρα της όπερας "Roland" του Niccolò Piccinni στο Théâtre du Palais-Royal του Παρισιού. 

http://youtu.be/zVvkASAWJzo

Rockwell Blake - Piccinni - Roland - 1993
 

1844: Πρεμιέρα της όπερας "Hunyady László" του Ferenc Erkel στο Ουγγρικό Εθνικό Θέατρο της Βουδαπέστης. Θεωρείται η πρώτη εθνική ουγγρική όπερα και είναι βασισμένη στα ιστορικά γεγονότα της κατηγορίας για συνομωσία κατά του βασιλιά Λαδίσλαου του Ε' της Ουγγαρίας από τον Λάσλο Χουνιάντι (γιο του στρατιωτικού Γιάνος Χουνιάντι που υπερασπίστηκε νικηφόρα την Ουγγαρία κατά των Οθωμανών), που οδήγησε τελικά στην καταδίκη του με αποκεφαλισμό το 1457. 

http://youtu.be/XgyKUWgeMe8

ERKEL FERENC 200.születésnapjára ( Hunyadi László:Palotás)

1849: Πρεμιέρα της όπερας "La battaglia di Legnano" (Η μάχη του Λενιάνο) του Giuseppe Verdi στο Teatro Argentina της Ρώμης. 

http://youtu.be/4wSNjaVVmlQ

Gianandrea Gavazzeni "Overture" La Battaglia di Legnano

1874: Πρεμιέρα της όπερας "Boris Godunov" του Modest Mussorgsky στο Θέατρο Mariinsky της Αγ. Πετρούπολης στην δεύτερη αναθεωρημένη της μορφή από το συνθέτη, με μεγάλη επιτυχία, που ήταν και η σημαντικότερη της ζωής του. Είναι βασισμένη στο ομώνυμο θεατρικό έργο του Aleksandr Pushkin και στην "Ιστορία της Ρωσικής Αυτοκρατορίας" του Nikolay Karamzin και αναφέρεται στη βασιλεία του Τσάρου Boris Godunov και τα γεγονότα που σχετίζονται με το σφετεριστή του θρόνου Ψευδο-Ντμίτρυ, που ισχυριζόμενος ότι ήταν ο νεότερος γιός του Ιβάν του Τρομερού, κατάφερε με τη βοήθεια της Πολωνίας να ανέβει στο θρόνο το 1605. 

http://youtu.be/UEBq-gsdI58

Musorgsky Boris Godunov Coronation Scene
 

1938: Πρεμιέρα του μπαλέτου "Ωροσκόπιο" του Constant Lambert στο θέατρο Sadler's Wells του Λονδίνου. Γράφτηκε για τη μπαλαρίνα Margot Fonteyn με την οποία εκίνη την εποχή είχε ερωτική σχέση ο συνθέτης. 

http://youtu.be/WsTTuTF31Y4

'Horoscope', a one-act ballet by Constant Lambert - "Invocation of the Moon and Finale"

1944: Πρώτη εκτέλεση του Κοντσέρτου για σαξόφωνο του Paul Creston στη Νέα Υόρκη. 
http://youtu.be/VdYkGP5r_Fs

Creston CONCERTO for Sax and Band Mvt 1 Otis Murphy, saxophone

1947: Πρώτη εκτέλεση του Κοντσέρτου σε Ρε (με την επωνυμία "της Βασιλείας") του Igor Stravinsky στη Βασιλεία της Ελβετίας, από την Ορχήστρα Δωματίου της Βασιλείας (Basler Kammerorchester) υπό τη διεύθυνση του Paul Sacher, ο οποίος και ανέθεσε τη σύνθεση του έργου για τον εορτασμό των είκοσι χρόνων από την ίδρυση της ορχήστρας. 

http://youtu.be/KLLIfC8YmXg

Igor Stravinsky - Concerto in D

1955: Πρεμιέρα της όπερας "The Midsummer Marriage" (Γάμος το Κατακαλόκαιρο) του Michael Tippett στη Βασιλική Όπερα του Λονδίνου υπό τη διεύθυνση του John Pritchard. 

http://youtu.be/HN6dNSCrArQ

Michael Tippett: Ritual Dances from The Midsummer Marriage (1953)

1967: Πρώτη εκτέλεση του Κουαρτέτου No. 3 για έγχορδα και μαγνητοταινία του Leon Kirchner από το "Κουαρτέτο Beaux Arts" στη Νέα Υόρκη, το οποίο κέρδισε το Βραβείο Pulitzer για τη Μουσική του 1967.
http://youtu.be/pA20BhhhMVc

Leon Kirchner: Quartet No. 3 for String Quartet and Electronic Tape [1/2]