ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 25-26

25 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ

ΓΕΝΝΗΣΕΙΣ

Gustav Ernst Heinrich Wilhelm Martin Furtwängler
1886: Γεννιέται ο Γερμανός μαέστρος και συνθέτης Gustav Ernst Heinrich Wilhelm Martin Furtwängler ο οποίος θεωρείται

ένας από τους μεγαλύτερες συμφωνικούς και οπερατικούς μαέστρους του 20ου αιώνα. Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1920 και του 1930, ο Furtwängler ήταν ένας από τους κορυφαίους μαέστρους στην Ευρώπη. Έγινε ο βασικός μαέστρος της Φιλαρμονικής του Βερολίνου το 1922 και κύριος μαέστρος της ορχήστρας Gewandhaus της Λειψίας (1922-1926). Ήταν επίσης ένας σημαντικός φιλοξενούμενος μαέστρος άλλων κορυφαίων ορχηστρών , συμπεριλαμβανομένης και της Φιλαρμονικής της Βιέννης. Ήταν ο μεγαλύτερος μαέστρος ο οποίος παρέμεινε στη Γερμανία κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου και, αν και δεν ήταν προσκολλημένος στο ναζιστικό καθεστώς, η απόφαση αυτή προκάλεσε μεγάλη διαμάχη για το υπόλοιπο της ζωής του. Ο βαθμός στον οποίο η παρουσία του έδινε κύρος στο Τρίτο Ράιχ είναι ακόμη υπό συζήτηση. Η ερμηνευτική τέχνη του Furtwängler είναι καλά τεκμηριωμένη σε εμπορικές και off-air ηχογραφήσεις και γι’αυτό λατρεύεται από αμέτρητους μουσικούς, κριτικούς και συλλέκτες δίσκων μέχρι σήμερα.
Το στυλ του Furtwängler έρχεται συχνά σε αντίθεση με εκείνο του μεγαλύτερου σύγχρονού του Arturo Toscanini, το έργο του οποίου κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου είναι επίσης ευρέως τεκμηριωμένο. Όπως ο Toscanini, και ο Furtwängler άσκησε σημαντική επιρροή σε πολλούς μαέστρους αργότερα και το όνομά του αποτελεί κύρια πηγή αναφοράς και, κατά κάποιο τρόπο, μέτρο σύγκρισης στην ανάλυση του εκάστοτε ερμηνευτικού στυλ. Ωστόσο, σε αντίθεση με τον Toscanini, ο Furtwängler δημιουργούσε έναν πιο στιβαρό, λιγότερο αυστηρό ρυθμικά και πιο μπάσο ορχηστρικό ήχο, με εμφανή χρήση των κλιμακώσεων του τέμπο, στοιχεία τα οποία συνήθως δεν σημειώνονται στην έντυπη παρτιτούρα. Ο Furtwängler γεννήθηκε στο Schöneberg (σήμερα προάστιο του Βερολίνου) σε

Porträt, J.Zahnd

μια εξέχουσα οικογένεια. Ο πατέρας του ήταν αρχαιολόγος και η μητέρα του ζωγράφος. Από νεαρή ηλικία, ξεκίνησε την μουσική του εκπαίδευση και ανέπτυξε μια πρόωρη αγάπη για τον Ludwig van Beethoven, συνθέτη με τον οποίο παρέμεινε στενά συνδεδεμένος σε όλη του την ζωή. Αν και η μεγάλη του υστεροφημία στηρίζεται στην ιδιότητά του ως μαέστρος, ήταν επίσης συνθέτης και ο ίδιος θεωρούσε πρωτίστως τον εαυτό του ως τέτοιον. Μέχρι την πρώτη του εμφάνιση ως μαέστρος στην ηλικία των είκοσι ετών, είχε συνθέσει πολλά έργα. Ωστόσο, δεν έτυχαν θετικής υποδοχής και, σε συνδυασμό με την οικονομική ανασφάλεια μιας καριέρας συνθέτη, αποφάσισε να επικεντρωθεί στη διεύθυνση. Στην πρώτη συναυλία του, διηύθυνε την Ορχήστρα Kaim (τώρα Φιλαρμονική του Μονάχου) στην Ένατη Συμφωνία του Anton Bruckner. Στη συνέχεια, ανέλαβε διάφορες θέσεις στο Μόναχο, στο Στρασβούργο, στο Lübeck, στο Mannheim, στη Φρανκφούρτη και τη Βιέννη, προτού να εξασφαλίσει μια θέση στο Staatskapelle του Βερολίνου το 1920 και στην Ορχήστρα Gewandhaus της Λειψίας το 1922 -όπου διαδέχτηκε τον Arthur Nikisch- και, ταυτόχρονα, στην περίφημη για την εποχή Berlin Philharmonic Orchestra. Έκανε επίσης μια σειρά από εμφανίσεις ως μαέστρος στο εξωτερικό. Έκανε το ντεμπούτο του στο Λονδίνο το 1924 και συνέχισε τις εμφανίσεις του εκεί μέχρι το 1938. Το 1925 εμφανίστηκε ως φιλοξενούμενος μαέστρος της Φιλαρμονικής Ορχήστρας της Νέας Υόρκης πραγματοποιώντας αρκετές επισκέψεις τα επόμενα δύο χρόνια. Προς το τέλος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, κάτω από τις ακραίες πιέσεις από το Ναζιστικό Κόμμα, ο Furtwängler κατέφυγε στην Ελβετία. Ήταν κατά τη διάρκεια αυτής της ταραγμένης περιόδου που συνέθεσε το έργο που σε μεγάλο βαθμό θεωρείται το πιο σημαντικό του, η Συμφωνία αρ. 2 σε μι ελάσσονα. Η μουσική του ήταν επηρρεασμένη πολύ από τον Bruckner και τον Mahler και αποτελείται από έργα μεγάλης κλίμακας για πολυμελείς ορχήστρες. Ένα άλλο σημαντικό του έργο είναι το Συμφωνικό Κοντσέρτο για πιάνο και ορχήστρα το οποίο ολοκληρώθηκε και έκανε πρεμιέρα το 1937 και αναθεωρήθηκε το 1954. Πολλά θέματα από το έργο αυτό ενσωματώθηκαν επίσης στην ημιτελή Συμφωνία αρ. 3 σε ντο δίεση ελάσσονα. Πέθανε το 1954 στo Ebersteinburg, κοντά στο Μπάντεν - Μπάντεν. Είναι θαμμένος στο Heidelberg Bergfriedhof. Η δέκατη επέτειος του θανάτου του τιμήθηκε με μια συναυλία στο Royal Albert Hall του Λονδίνου, που διοργάνωσε ο βιογράφος του Hans - Hubert Schönzeler. Ο Furtwängler είναι περισσότερο γνωστός για τις εκτελέσεις έργων των Beethoven, Brahms, Bruckner και Wagner. Ωστόσο, ήταν επίσης ένας πρωτοπόρος της σύγχρονης μουσικής, ιδίως σε έργα του Paul Hindemith, του Arnold Schoenberg και του Béla Bartók και διηύθυνε την Παγκόσμια πρεμιέρα του Πέμπτου Κοντσέρτου για Πιάνο του Σεργκέι Προκόφιεφ (με τον συνθέτη στο πιάνο) στις 31 Οκτωβρίου 1932. 

Witold Roman Lutoslawski
1913: Γέννηση του Πολωνού συνθέτη και διευθυντή ορχήστρας Witold Roman Lutoslawski. Ο Lutoslawski είναι ένας από

τους σημαντικότερους Ευρωπαίους συνθέτες του 20ου αιώνα και μια ιδιαίτερα σημαντική φυσιογνωμία για την μουσική της Πολωνίας κατά τις τρεις τελευταίες δεκαετίες του 20ου αιώνα. Κέρδισε πολλά διεθνή βραβεία και διακρίσεις και οι συνθέσεις του περιλαμβάνουν τέσσερις Συμφωνίες, ένα Κοντσέρτο για ορχήστρα, ένα κουαρτέτο εγχόρδων, και αρκετούς ορχηστρικούς κύκλους τραγουδιών. Κατά τη διάρκεια των νεανικών του χρόνων, ο Lutoslawski σπούδασε πιάνο και σύνθεση στη Βαρσοβία και τα πρώιμα έργα του φέρουν έντονες επιρροές από την πολωνική λαϊκή μουσική. Το 1931 γράφτηκε στο Πανεπιστήμιο της Βαρσοβίας για να σπουδάσει μαθηματικά και το 1932 στο Ωδείο όπου παρακολούθησε μαθήματα σύνθεσης και βιολιού. Το ύφος του διακρίνεται από ένα ευρύ φάσμα πλούσια ατμοσφαιρικών υφών. Άρχισε να αναπτύσει τις δικές του χαρακτηριστικές τεχνικές σύνθεσης στα τέλη του 1950. Η μουσική του από την περίοδο αυτή και μετά, ενσωματώνει τις δικές του μεθόδους για το χτίσιμο αρμονιών από μικρές ομάδες μουσικών διαστημάτων. Χρησιμοποιεί επίσης τυχαίες διαδικασίες προκειμένου να αναπτύξει τον ρυθμικό συντονισμό των τμημάτων της εκάστοτε σύνθεσης. Κατά τη διάρκεια του Β 'Παγκοσμίου Πολέμου και αφού διέφυγε της γερμανικής σύλληψης, ο Lutoslawski έβγαζε τα προς το ζην παίζοντας πιάνο σε μπαρ στη Βαρσοβία. Μετά τον πόλεμο, οι σταλινικές αρχές απαγόρευσαν την Πρώτη Συμφωνία του διότι θεώρησαν οτι πρόκειται για έργο που απευθύνεται σε μια συγκεκριμένη ελίτ και όχι στον λαό. Προς το τέλος της ζωής του, του απονεμήθηκε το παράσημο του Τάγματος του Λευκού Αετού, το υψηλότερο τιμητικό αξίωμα της Πολωνίας. Πέθανε στις 7 Φεβρουαρίου 1994 σε ηλικία 84 ετών.

ΓΕΓΟΝΟΤΑ
1817: Πρεμιέρα στη Ρώμη της ‘’Le Cenerentola (Cinderella)’’ του Gioachino Rossini.
1821: Πρεμιέρα στη Βιέννη του ‘’Erlkönig’’ του Franz Schubert.
1835: Πρεμιέρα στο Παρίσι των ‘’I Puritani’’ του Vincenzo Bellini.
1875: Πρεμιέρα στην Αγία Πετρούπολη του ‘’Der Dämon’’ του Anton Rubinstein.
1909: Πρεμιέρα στη Δρέσδη της ‘’Elektra’’ του Richard Strauss.
1963: Πρεμιέρα στην Κολωνία της Συμφωνίας αρ. 8 του Karl Amadeus Hartmann.
1986: Πρεμιέρα στο Μόναχο του ‘’Belshazar’’ του Leon Kirchner.
ΘΑΝΑΤΟΙ
1849: Elias Parish-Alvars
1949: Emil Axman
2000: Simeon Pironkoff
2008: Louis Fussell 
 

26 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ

ΓΕΝΝΗΣΕΙΣ

Norbert Arnold Wilhelm Richard Schultze
1911: Γεννιέται ο ιδιαίτερα παραγωγικός Γερμανός συνθέτης κινηματογραφικής μουσικής Norbert Arnold Wilhelm Richard

Schultze. Είναι περισσότερο γνωστός για το κλασικό τραγούδι του 2ου παγκοσμίου πολέμου "Lili Marleen», βασισμένο σε ένα ποίημα του 1915 από το βιβλίο ‘’Die kleine Hafenorgel’’ του Hans Leip. Άλλα έργα του ήταν οι όπερες ‘’Schwarzer Peter’’ και ‘’Das Herz Kalte’’, η μουσική για το μιούζικαλ ‘’Kapt'n Bye-Bye’’, καθώς επίσης και πολλές ταινίες, όπως η ‘’Die Mädels vom Immenhof’’ (1955). Ο Schultze σπούδασε πιάνο στο Brunswick, καθώς και διεύθυνση ορχήστρας και σύνθεση στην Κολωνία και το Μόναχο. Το 1930 εργάστηκε ως συνθέτης στο Μόναχο με το όνομα Frank Norbert και την περίοδο 1932-1934 εργάστηκε ως μαέστρος στο Darmstadt, το Μόναχο, τη Λειψία και το Mannheim. Ο Schultze έγραψε επίσης πολλές όπερες, οπερέτες, μιούζικαλ, μπαλέτα (Struwwelpeter), μουσική για περισσότερες από 50 ταινίες και τραγούδια. Από το 1961 ήταν πρόεδρος του Συνδέσμου Γερμανών συγγραφέων και συνθετών και την περίοδο 1973-1991 ήταν μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Γερμανικής Ένωσης Συνθετών. Πέθανε στις 14 Οκτωβρίου του 2002

http://www.youtube.com/watch?v=JnqF79YikXs

Schwarzer Peter - Märchen mit Musik von Norbert Schultze

Ton Bruynèl

1934: Γέννηση του Ολλανδού συνθέτη Ton Bruynèl. Ο Bruynèl σπούδασε πιάνο από το 1952 έως το 1956 στο Ωδείο της

Ουτρέχτης με δάσκαλο τον Wolfgang Wijdeveld ο οποίος με την σειρά του υπήρξε μαθητής του Μπέλα Μπάρτοκ. Μαζί με τους συγχρόνους του Peter Schat και Jan van Vlijmen, ο Bruynèl προσανατολίστηκε στην σύνθεση επηρρεασμένος από τις ιδέες του Kees van Baaren, ο οποίος την εποχή εκείνη εισήγαγε τον σειραϊσμό στην Ολλανδία. Ωστόσο ο Bruynèl αισθάνθηκε περισσότερο να προσελκύεται από την λεγόμενη concrète musique, ένα κίνημα στη Γαλλία με εκπροσώπους κυρίως τους Pierre Schaeffer και Pierre Henry και τελικά επικεντρώθηκε στην ηλεκτρονική μουσική. Στις δεκαετίες του ’70 και του ’80, εργάστηκε ως λέκτορας στο Ωδείο της Ουτρέχτης διδάσκοντας σύνθεση ηλεκτρονικής μουσικής. Το 1986 κέρδισε το πρώτο βραβείο στο Διεθνές Φεστιβάλ Ηλεκτρονικής Μουσικής στην Bourges της Γαλλίας. Πέθανε στις 5 Μαϊου του 1998.
 

  

http://www.youtube.com/watch?v=2DMFeuqANbU

GéNIA plays 'Toccare' by Ton Bruynèl

http://www.youtube.com/watch?v=ZqC4gi69wnI

Ton Bruynèl - Nocturne en Pedraza for flute and tape

ΓΕΓΟΝΟΤΑ
1790: Πρεμιέρα στη Βιέννη της όπερας ‘’Cosi Fan Tutte’’ του Wolfgang Amadeus Mozart με τον ίδιο μαέστρο.
1873: Πρεμιέρα στη Μόσχα της Συμφωνίας αρ. 2 σε c minor op. 17 “Little Russian” του Pyotr Ilyich Tchaikovsky.
1884: Πρεμιέρα στη Βιέννη του ‘’Gasparone’’ του Karl Millöcker.
1905: Πρεμιέρα στη Βιέννη του ‘’Pelleas und Melisande op. 5’’ του Arnold Schoenberg με τον ίδιο μαέστρο.
1911: Πρεμιέρα του ‘’Der Rosenkavalier’’ του Richard Strauss.
1922: Πρεμιέρα στο Λονδίνο της Ποιμενικής Συμφωνίας του Ralph Vaughan Williams.
1957: Πρεμιέρα στο Μιλάνο των ‘’Dialogues des Carmélites’’ του Francis Poulenc.
2005: Πρεμιέρα στο Τελ Αβίβ της όπερας “Wings” του Aharon Harlap.

ΘΑΝΑΤΟΙ
1795: Johann Christoph Friedrich Bach
1798: Christian Gottlob Neefe
1803: Georg von Pasterwitz
1948: Ignaz Friedman
1994: Lejaren Hiller
2012: Robert Turner