R E Q U I E M S
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ:
Christos Sipsis
De
Profundis Ya
Ρέκβιεμ
(Βικιπαίδεια)
Με την
ονομασία Ρέκβιεμ (εκ του λατινικού Requiem), φέρεται στην
καθομιλουμένη η νεκρώσιμη ακολουθία της Καθολικής Εκκλησίας, της
οποίας το εισοδικό αρχίζει με την παρακλητική φράση: "Requiem
aeternam dona eis Domine" (= Ανάπαυσιν αιώνιον δος αυτοίς Κύριε). Η
ορθή και επίσημη ονομασία της νεκρώσιμης ακολουθίας, όπως φαίνεται και στα
οικεία λειτουργικά βιβλία της καθολικής Εκκλησίας, είναι Λειτουργία υπέρ
τεθνεώτων (Missa pro defunctis).
H λέξη αυτή
αποτελεί σήμερα αυτούσια κοινή διεθνή έκφραση στην καθομιλουμένη με τη σημασία
"νεκρώσιμη τελετή" (εν μέρει και ανεξαρτήτως δόγματος).
Μουσική
Στο χώρο
της Μουσικής όρος Ρέκβιεμ περιγράφει ιδιαίτερη
μουσική σύνθεση γιά νεκρώσιμη θεία λειτουργία. Αυτή η σύνθεση αποτελείται στην
κλασσική μορφή της από τα ακόλουθα πέντε (από τα επτά) ψαλτά μέρη της καθολικής
νεκρώσιμης λειτουργίας:
- Εισοδικό (Introitus): Ρέκβιεμ (Requiem = ανάπαυσιν)
- Ειρμός (Sequentia): Ντίες Ίραι (Dies Irae = Ημέρα οργής)
- Χερουβικό (Offertorium): Ντόμινε Ιέσου Χρίστε (Domine Iesu Christe = Κύριε Ιησού Χριστέ)
- Σάνκτους (Sanctus = Άγιος) (Ύμνος του Ησαΐα Sanctus, sanctus, sanctus Dominus Sabaoth, Άγιος, άγιος, άγιος Κύριος Σαβαώθ)
- Άγκνους Ντέι (Agnus Dei = Ο αμνός του Θεού)
ΛΕΞΙΚΟ
ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΤΗΣ ΟΞΦΟΡΔΗΣ
Requiem – Η
νεκρώσιμη ακολουθία της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας (λατ. Missa pro defunctis), που
αρχίζει με το “Requiem aeternam” (Ανάπαυση αιώνια).
Από το
κείμενο που ακολουθεί και είναι ίδιο με της κανονικής λειτουργίας, λείπει
το Gloria και το Credo. Αντ’ αυτών όμως προστίθεται το Dies Irae.
Υπάρχουν
πολλές μελοποιήσεις του Ρέκβιεμ, από το παραδοσιακό ισόρρυθμο μέλος ως τις
επεξεργασμένες εκδοχές που προσφέρονται περισσότερο για συναυλία παρά για
λειτουργική χρήση, όπως π.χ. το Ρέκβιεμ του Μπερλιόζ και του Βέρντι. Άλλες
αξιόλογες μελοποιήσεις είναι των Παλεστρίνα, Μότσαρτ (ημιτελής), Φωρέ, και
Ντβόρζακ.
Η
χαρακτηριστική διάταξη του κειμένου σε αυτές τις μεγάλες συνθέσεις είναι η
ακόλουθη:
1. Requiem
aeternam, Kyrie eleison
2. Dies Irae
(Ημέρα Οργής), χωρισμένο σε
Tuba mirum
(Σάλπιγγα θαυμαστή),
Liber scriptus
(Βίβλος γεγραμμένη),
Quid sum
miser (Πόσο άθλιος είμαι),
Rex
tremendae (Βασιλιάς της δόξας),
Recordare
(Θυμήσου),
Ingemisco
(Στενάζω),
Confutatis
(Αποκαθαρμός),
Lacrimosa
(Θρήνος).
3. Domine
Jesu Christe (Κύριε Ιησού Χριστέ).
4. Sanctus
(Άγιος)
5. Agnus Dei
(Αμνός του Θεού).
6. Lux aeterna (Αιώνιο Φώς).
7. Libera me (Λύτρωσέ με).
6. Lux aeterna (Αιώνιο Φώς).
7. Libera me (Λύτρωσέ με).
Αυτή είναι η
διάταξη του Βέρντι, αλλά υπάρχουν αρκετές παραλλαγές της. Δεν ακολουθούν όλες
οι μελοποιήσεις των Ρέκβιεμ το λατινικό κείμενο.
Στο Ein
Deutsches Requiem ο Μπράμς χρησιμοποιεί κείμενα από τη γερμανική Βίβλο.
Το Requiem
του Ντήλιους είναι μελοποίηση κειμένου του Χ. Σάιμον και χαρακτηρίστηκε
«παγανιστικό».
Η μελοποίηση
από τον Χίντεμιτ του ποιήματος “When Lilacs last in the Dooryard Bloom;d” (Όταν
τελικά άνθισαν οι πασχαλιές στη αυλόπορτα ) του Ουίτμαν, έχει τον χαρακτήρα
ενός Ρέκβιεμ.
Το “War
Requiem” του Μπρίτεν χρησιμοποιεί τη λατ. Λειτουργία, αλλά και ποιήματα του
Ουίλφρεντ Όουεν.
Επίσης και
το Requiem του Τζ. Μπέργκον χρησιμοποιεί διάφορες πηγές.
Ο όρος
χρησιμοποιείται περιστασιακά και σε συνδυασμό με άλλα συμφραζόμενα, όπως στη
Sinfonia da Requiem για ορχήστρα του Μπρίτεν. .
 |
| Michelangelo - The last Judgment (detail) - Capela Sixtina |
ΤΑ ΕΠΤΑ
ΨΑΛΤΑ ΜΕΡΗ
της
καθολικής νεκρώσιμης λειτουργίας:
INTROITUS (REQUIEM)
& KYRIE
Κύριε χάρισέ τους αιώνια ανάπαυση
Et lux perpetua luceat eis.
Είθε το αέναο φώς να τους φωτίζει
Είθε το αέναο φώς να τους φωτίζει
Te decet
hymnus, Deus, in Sion;
Εσύ Κύριε είσαι ο ύμνος της Σιών
Εσύ Κύριε είσαι ο ύμνος της Σιών
 | |
| Matthias Grünewald |
Ο ιερός όρκος προς Εσένα θα εκπληρωθεί στην Ιερουσαλήμ
Exaudi
orationem meam,
Άκουσε την προσευχή μου, είθε όλοι
Άκουσε την προσευχή μου, είθε όλοι
Ad te omnis caro veniet.
Οι θνητοί κοντά σου να έρθουν.
Οι θνητοί κοντά σου να έρθουν.
Kyrie
eleison
Κύριε ελέησον
Κύριε ελέησον
Christe
eleison
Χριστέ ελέησον
Χριστέ ελέησον
Kyrie eleison
Κύριε ελέησον
Κύριε ελέησον
II SEQUENZ (DIES IRAE)
Dies irae, dies illa
Ημέρα οργής και επικείμενη καταδίκη
Ημέρα οργής και επικείμενη καταδίκη
Solvet
saeclum in favilla,
Αφανισμός ουρανού και γης
Αφανισμός ουρανού και γης
Teste David
com Sibylla.
Ο λόγος του Δαβίδ και της Σιβύλλας
Ο λόγος του Δαβίδ και της Σιβύλλας
Quantus
tremor est futures,
Την καρδιά του ανθρώπου ο τρόμος θα ορίζει
Την καρδιά του ανθρώπου ο τρόμος θα ορίζει
Quando judex
est venturus,
Όταν κατέλθει ο Κριτής που τα πάντα ορίζει
Όταν κατέλθει ο Κριτής που τα πάντα ορίζει
Cuncta
stricte discussurus.
Όλοι θα εξαρτηθούν από την θεία καταδίκη
Όλοι θα εξαρτηθούν από την θεία καταδίκη
Tuba mirum
spargens sonum
Ο ουράνιος ήχος της τρομπέτας ηχεί
Ο ουράνιος ήχος της τρομπέτας ηχεί
Per sepulcra
regionum,
Σε όλα τα τμήματα της γης αντηχεί
Σε όλα τα τμήματα της γης αντηχεί
Coget omnes
ante thronum
Τους πάντες ενώπιον του Κυρίου καλεί
Τους πάντες ενώπιον του Κυρίου καλεί
Mors
stupebit et natura,
Ο θάνατος νικήθηκε, σείεται η φύση
Ο θάνατος νικήθηκε, σείεται η φύση
Cum resurget
creatura,
Όλη η πλάση αφυπνίζεται
Όλη η πλάση αφυπνίζεται
Judicanti
responsura.
Στου Κριτή το κάλεσμα ανταποκρίνεται.
Στου Κριτή το κάλεσμα ανταποκρίνεται.
Ιδού στην Αγία Γραφή
In quo totum
continetur,
Τα πάντα έχουν καταγραφεί
Τα πάντα έχουν καταγραφεί
Unde mundus
judecetur.
Εντεύθεν κρίση θα προκύψει
Εντεύθεν κρίση θα προκύψει
Judex ergo
cum sedebit,
Όταν ο Κριτής θα εμφανιστεί
Όταν ο Κριτής θα εμφανιστεί
Quidquid
latet, apparebit;
Κάθε κρυφή πράξη θα κατηγορηθεί
Κάθε κρυφή πράξη θα κατηγορηθεί
Nil inultum
remanebit.
Τίποτε ανεκδίκητο δεν θα μείνει.
Τίποτε ανεκδίκητο δεν θα μείνει.
Dies irae,
dies illa
Ημέρα οργής και επικείμενη καταδίκη
Ημέρα οργής και επικείμενη καταδίκη
Solvet
saeclum in favilla
Αφανισμός ουρανού και γης
Αφανισμός ουρανού και γης
Teste David
cum Sibylla.
Ο λόγος του Δαβίδ και της Σιβύλλας
Ο λόγος του Δαβίδ και της Σιβύλλας
Quid sum miser tunc dicturus?
Γιατί να ικετεύσω εγώ, ο ευπαθής άνθρωπος;
Γιατί να ικετεύσω εγώ, ο ευπαθής άνθρωπος;
Quem
patronum rogaturus,
Ποιος θα μεσολαβήσει για μένα,
Ποιος θα μεσολαβήσει για μένα,
Cum vix Justus sit securus?
Αφού και οι δίκαιοι ακόμη εκλιπαρούν για έλεος;
Αφού και οι δίκαιοι ακόμη εκλιπαρούν για έλεος;
Rex
tremendae majestatis,
Βασιλιά των βασιλέων,
Βασιλιά των βασιλέων,
Qui
salvandos salvas gratis,
Στείλε μας ελπίδα σωτηρίας,
Στείλε μας ελπίδα σωτηρίας,
Salva me,
fons pietatis.
Εσύ, πηγή ελέους και βοηθείας (σώσε μας πηγή σωτηρίας)
Εσύ, πηγή ελέους και βοηθείας (σώσε μας πηγή σωτηρίας)
Recordare,
Jesu pie,
Σκέψου, ελεήμων Χριστέ, η σωτηρία μου
Σκέψου, ελεήμων Χριστέ, η σωτηρία μου
Quod sum
causa tuae viae,
Ήταν η αιτία της ενσάρκωσής σου,
Ήταν η αιτία της ενσάρκωσής σου,
Ne me perdas illa die.
Μη με απορρίψεις με την καταδίκη σου.
Μη με απορρίψεις με την καταδίκη σου.
Quaerens me,
sedisti lassus,
Αδύναμος και αποκαμωμένος να με βρεις επεδίωξες:
Αδύναμος και αποκαμωμένος να με βρεις επεδίωξες:
Redemisti
crucem passus:
Στο σταυρό της δοκιμασίας μ’ εξαγόρασες
Στο σταυρό της δοκιμασίας μ’ εξαγόρασες
Tantus labor non sit cassus.
Θα είναι μάταιη αυτή η χάρη που μου απέδωσες.
Θα είναι μάταιη αυτή η χάρη που μου απέδωσες.
Juste judex ultionis,
Ενάρετε κριτή, την αμαρτία της μόλυνσης
Ενάρετε κριτή, την αμαρτία της μόλυνσης
Donum fac
remissionis
Εξάγνισε με το δώρο της άφεσης
Εξάγνισε με το δώρο της άφεσης
Ante diem
rationis.
Πριν έρθει η μέρα της θείας δίκης.
Πριν έρθει η μέρα της θείας δίκης.
Ingemisco
tanquam reus,
Ενοχή δηλώνει με την οιμωγή μου
Ενοχή δηλώνει με την οιμωγή μου
Culpa rubet
vultus meus;
Αβάσταχτο φορτίο η ντροπή μου
Αβάσταχτο φορτίο η ντροπή μου
Supplicanti
parce, Deus.
Σώσε Κύριε τον ταπεινό ικέτη σου
Σώσε Κύριε τον ταπεινό ικέτη σου
Qui Mariam
absolvisti,
Όπως στην αμαρτωλή γυναίκα
Όπως στην αμαρτωλή γυναίκα
Et latronem
exaudisti,
Που συγχωρήθηκε
Που συγχωρήθηκε
Mihi quoque
spem dedisti.
Ελπίδα και σε μένα δόθηκε.
Ελπίδα και σε μένα δόθηκε.
Preces meae
non sunt dignae:
Ανάξιες οι προσευχές μου,
οι στεναγμοί μου περισσότερο
Ανάξιες οι προσευχές μου,
οι στεναγμοί μου περισσότερο
Sed tu bonus
fac benigne,
Και όμως Κύριε, η χάρη σου έχει σκοπό ανώτερο,
Και όμως Κύριε, η χάρη σου έχει σκοπό ανώτερο,
Ne perenni
cremer igne.
Η σωτηρία της ψυχής από το πυρ το εξώτερο
Η σωτηρία της ψυχής από το πυρ το εξώτερο
Inter ones
locum praesta,
Με τους αμνούς της εύνοιάς Σου να σταθώ βοήθησέ με,
Με τους αμνούς της εύνοιάς Σου να σταθώ βοήθησέ με,
Et ab haedis
me sequestra,
Ανάμεσα από τα ερίφιά σου ταπείνωσέ με,
Ανάμεσα από τα ερίφιά σου ταπείνωσέ με,
Statuens in
parte dextra.
Στα δεξιά σου με τα ερίφια εξύψωσέ με.
Στα δεξιά σου με τα ερίφια εξύψωσέ με.
Confutatis
maledictis,
Όταν οι αμαρτωλοί έχουν καταδικαστεί
Όταν οι αμαρτωλοί έχουν καταδικαστεί
Flammis
acribus addictis,
Και κάτω στην φωτιά της κόλασης έχουν περιοριστεί
Και κάτω στην φωτιά της κόλασης έχουν περιοριστεί
Voca me cum
benedictis.
Με τους Αγίους κάλεσέ με να βρεθώ που ανήκουν εκεί
Με τους Αγίους κάλεσέ με να βρεθώ που ανήκουν εκεί
Oro supplex
et acclinis,
Εμπρός σου γονατίζω, η καρδιά μου σου ανήκει,
Εμπρός σου γονατίζω, η καρδιά μου σου ανήκει,
Cor
contritum quasi cinis:
Μετανοημένη πικρά:
Μετανοημένη πικρά:
Gere curam
mei finis.
Βοήθησέ με αυτή τη τελευταία συνθήκη.
Βοήθησέ με αυτή τη τελευταία συνθήκη.
Lacrymosa
dies illa,
Εκείνη η μέρα δάκρυα και πένθος θα φέρει
 | |
| Hans Holbein the Younger |
Qua resurget
ex favilla
Ο άνθρωπος από τη σκόνη της γης επιστρέφει
Ο άνθρωπος από τη σκόνη της γης επιστρέφει
Judicandus
homo reus.
Προετοιμασμένος αν δεν είναι υποφέρει.
Προετοιμασμένος αν δεν είναι υποφέρει.
Huic ergo
parce, Deus,
Συγχώρεσέ τον Κύριε, ελέησέ τον,
Συγχώρεσέ τον Κύριε, ελέησέ τον,
Pie Jesu
Dimine,
Κύριε ελεήμων Χριστέ, ευλόγησέ τον,
Κύριε ελεήμων Χριστέ, ευλόγησέ τον,
Dona eis
requiem. Amen
Εν ειρήνη ανάπαυσέ τον. Αμήν
Εν ειρήνη ανάπαυσέ τον. Αμήν
III
OFFERTORIUM
Domine Jesu
Christe,
Rex gloriae,
Κύριε Ιησού Χριστέ, ένδοξε βασιλιά,
Rex gloriae,
 | |
| El Greco - count Orgasz |
lbera animas
λύτρωσε τις ψυχές
λύτρωσε τις ψυχές
omnium
fidelium defunctorum
όλων των πιστών εκλιπόντων
όλων των πιστών εκλιπόντων
de poenis
inferni
από την οδύνη της κόλασης
από την οδύνη της κόλασης
et de
profundo lacu:
και την απύθμενη άβυσσο:
και την απύθμενη άβυσσο:
libera eas
de ore leonis,
σώσε τους από το στόμα του λέοντα
σώσε τους από το στόμα του λέοντα
ne absorbeat
eas tartarus,
για να μη τους καταπιεί η κόλαση,
για να μη τους καταπιεί η κόλαση,
ne cadant in
obscurum;
για να μη πέσουν στο σκότος
για να μη πέσουν στο σκότος
sed
signifier sanctus Michael
άσε τον σημαιοφόρο σου Μιχαήλ
άσε τον σημαιοφόρο σου Μιχαήλ
repraesentet
eas in lucem sanctam;
να τους οδηγήσει στο άγιο φώς
να τους οδηγήσει στο άγιο φώς
quam olim
Abrahae promisisti,
όπως είχες υποσχεθεί παλιά τον Αβραάμ
όπως είχες υποσχεθεί παλιά τον Αβραάμ
et semini
ejus.
Και τους απογόνους του.
Και τους απογόνους του.
Hostias et
preces tibi, Dοmine,
Σε σένα προσφέρουμε Θεέ μου
Σε σένα προσφέρουμε Θεέ μου
laudis
offerimus;
ύμνους και προσευχές
ύμνους και προσευχές
tu suscipe
pro animabus illis,
δέξου τις εκ μέρους των ψυχών
δέξου τις εκ μέρους των ψυχών
quarum hodie
memoriam facimus:
που τιμούμε σήμερα:
που τιμούμε σήμερα:
face as,
Domine, de morte
βοήθησέ τους, Κύριε, να περάσουν από το θάνατο
βοήθησέ τους, Κύριε, να περάσουν από το θάνατο
transire ad vitam.
στο φως.
στο φως.
IV SANCTUS & BENEDICTUS
Sanctus, sanctus,
sanctus, Άγιε, άγιε , άγιε
sanctus, Άγιε, άγιε , άγιε
Dominus Deus
Sabaoth.
Κύριε των δυνάμεων
Κύριε των δυνάμεων
Pleni sunt
coeli et terra
Ο ουρανός και η γη χαίρονται
Ο ουρανός και η γη χαίρονται
Gloria tua.
Την δόξα σου
Την δόξα σου
Hosanna in excelsis.
Ωσαννά στον Ύψιστο.
Ωσαννά στον Ύψιστο.
Benedictus,
Ευλογημένοι,
Ευλογημένοι,
Qui venit in nomine Domini.
Όσοι πορεύονται εν ονόματι του Κυρίου.
Όσοι πορεύονται εν ονόματι του Κυρίου.
Hosanna in
escelsis.
Ωσαννά στον Ύψιστο.
Ωσαννά στον Ύψιστο.
V AGNUS DEI
Agnus Dei, qui tollis
Αμνέ του Θεού που λύτρωσες τον κόσμο
Αμνέ του Θεού που λύτρωσες τον κόσμο
peccata
mundi,
από τις αμαρτίες του,
από τις αμαρτίες του,
dona eis
requiem.
χάρισέ του γαλήνη
χάρισέ του γαλήνη
Agnus Dei,
qui tollis
Αμνέ του Θεού που λύτρωσες τον κόσμο
Αμνέ του Θεού που λύτρωσες τον κόσμο
peccata
mundi,
από τις αμαρτίες του,
από τις αμαρτίες του,
dona eis
repuiem sempiternam.
χάρισέ του αιώνια ανάπαυση.
χάρισέ του αιώνια ανάπαυση.
VI COMMUNIO
(LUX AETERNA)
Lux aeterna luceat eis, Domine,
Είθε το αιώνιο φώς σου να τους φωτίζει, Κύριε,
Είθε το αιώνιο φώς σου να τους φωτίζει, Κύριε,
Cum sanctis
tuis in aeternum:
Όπως τους αγίους σου πάντα
Όπως τους αγίους σου πάντα
quia pius
es.
σαν ελεήμων Θεός.
σαν ελεήμων Θεός.
Requiem
aeternam dona eis, Domine;
Χάρισέ τους αιώνια ανάπαυση, Κύριε
Χάρισέ τους αιώνια ανάπαυση, Κύριε
et lux
perpetua luceat eis:
είθε το αιώνιο φώς σου να τους φωτίζει
είθε το αιώνιο φώς σου να τους φωτίζει
cum sanctis
tuis in aeternum:
όπως τους αγίους σου πάντα:
όπως τους αγίους σου πάντα:
quia pius
es.
σαν ελεήμων Θεός.
σαν ελεήμων Θεός.
VII LIBERA ME
Libera me, Domine, de
morte aeterna
Σώσε με Κύριε, από τον αιώνιο θάνατο
Σώσε με Κύριε, από τον αιώνιο θάνατο
in die illa tremenda,
εκείνη τη φριχτή μέρα,
εκείνη τη φριχτή μέρα,
quando coeli movendi sunt et terra;
που ο ουρανός και η γη θα σείονται
που ο ουρανός και η γη θα σείονται
dum veneris
judicare
όταν θα έρθεις να κρίνεις
όταν θα έρθεις να κρίνεις
saeculum per
ignem.
Τον κόσμο δια πυρός.
Τον κόσμο δια πυρός.
Tremens
factus sum ego, et timeo,
Τρέμω από φόβο σύγκορμος
Τρέμω από φόβο σύγκορμος
dum discussio venerit atque ventura ira,
περιμένοντας τη μέρα
περιμένοντας τη μέρα
quando coeli movendi sunt et terra.
του απολογισμού
του απολογισμού
Dies irae,
dies illa
Εκείνη η μέρα της οργής
Εκείνη η μέρα της οργής
calamitatis
et miseriae,
μέρα καταστροφής και δυστυχίας,
μέρα καταστροφής και δυστυχίας,
dies magna
et amara valde.
θα είναι μεγάλη μέρα αλλά και πικρή.
θα είναι μεγάλη μέρα αλλά και πικρή.
Requiem
aeterna dona eis, Domine,
Χάρισέ τους αιώνια ανάπαυση, Κύριε,
Χάρισέ τους αιώνια ανάπαυση, Κύριε,
et lux
perpetua luceat eis.
είθε το αέναο φώς σου να τους φωτίζει.
είθε το αέναο φώς σου να τους φωτίζει.
ΙΣΤΟΡΙΑ
Πάνω
από 2000 ρέκβιεμ έχουν κάνει την εμφάνισή τους μέχρι σήμερα.
Α.
ΠΡΟΙΣΤΟΡΙΑ
15ος αιώνας
 |
| Rogier van der Weyden9 (detail) - 1435 |
* Το πρώτο πολυφωνικό Ρέκβιεμ που σώζεται χρονολογείται από τον 15ο αιώνα και είναι σύνθεση του Johannes Ockeghem (1410-1425, Saint-Ghislain, Belgium ― February 6, 1497, Tours, France) Στο σύνδεσμο που ακολουθεί ακούτε το Introitus (1ο μέρος ) του Requiem του Johannes Ockeghem, από το
Ensemble Organum directed by Marcel Pérès
http://youtu.be/rpEZlhf_ETw
16ος αιώνας
 |
| Michelangelo - Pieta |
*Κατά τον 16ο αι το Ρέκβιεμ εξελίσσεται και γίνεται πιο σύνθετο.
Παράδειγμα το
Requiem in
memoriam Josquin Desprez, Jean Richafort, για 6 φωνές.
Huelgas Ensemble, dir.Paul Van Nevel
17ος αιώνας
Από τα σημαντικότερα Ρέκβιεμ του αιώνα αυτού η πολυφωνική συνθέση : " OFFICIUM DEFUNCTORUM" ( 1605) του Tomás Luis de Victoria (1548-1611), επονομαζόμενου "Ισπανού Παλαιστρίνα".
Ερμηνεύεται από τους The Tallis Schollars dir. Peter Phillips .
Β. ΙΣΤΟΡΙΑ
Από τον 17o αιώνα αρχίζουν να δημιουργούνται μουσικές συνθέσεις που δεν
προορίζονται για (αυστηρά) εκκλησιαστική χρήση ...
ΜΠΑΡΟΚ
* Charpentier M A Messe des morts
Ricercar Consort, P Pierlot
Kaiserrequiem (missa pro defunctis)
René Clemencic(director) / Clemencic Consort
ΚΛΑΣΙΚΗ
LUIGI CHERUBINI
1760 - 1842
Luigi Cherubini (8 or 14
September[1] 1760 – 15 March 1842)
Το όνομα του
Κερουμπίνι στον καιρό του ήταν γνωστό και φημισμένο, όπως
φημισμένο
ήταν και το γράμμα του Μπετόβεν στον Κερουμπίνι που τον διαβεβαίωνε
οτι τον
εκτιμούσε βαθειά, τον αγαπούσε και περίμενε με μεγάλη λαχτάρα κάθε
νέα του
σύνθεση.
O Luigi
Cherubini έγραψε 2 Requiem. Ένα σε c-moll και ένα σε d-moll.
1.
Requiem c-moll
Το ρέκβιεμ
αυτό το έγραψε ο Κερουμπίνι μετά απο παραγγελία του Λουδοβίκου 18ου (1816),
σε ανάμνηση
του απαγχονισμού (1793) του Λουδοβίκου 16ου και της γυναίκας του
Μαρίας
Αντουανέττας.
Το έργο
είναι για μεικτή χορωδία (χωρίς σολο φωνές) και ορχήστρα.
Εκτελέστηκε
για πρώτη φορά στις 21 Ιανουαρίου 1816 στον ναό του αγίου Διονυσίου.
Καθιερώθηκε
αμέσως σαν μεγάλο έργο, τόσο, ώστε παίχτηκε και στη κηδεία
του
Μπετόβεν. Αξίζει να σημειωθεί εδώ ότι ο Beethoven θεωρούσε
το ρέκβιεμ του Cherubini ανώτερο από εκείνο του Μότσαρτ .
2.
Requiem d-moll
Το 1834, με
αφορμή τον θάνατο του συνθέτη Boieldieu, ο αρχιεπίσκοπος Παρισίων ήθελε
να παίξει
το ρέκβιεμ
του Κερουμπίνι - αλλά επειδή δεν ήθελε να επιτρέψει γυναικείες φωνές,
αποφάσισε ο
Κερουμπίνι να γράψει ένα δεύτερο ρέκβιεμ, αυτή τη φορά μόνο με
ανδρικές
φωνές.
Έτσι
γεννήθηκε το ρέκβιεμ σε d-moll
Το συνέθεσε
απο το 1834-1836 και η πρώτη εκτέλεση έγινε στις 25 Μαρτίου του 1838,
στη παριζιάνικη
"Societe des concerts".
Δεν υπάρχει
αμφιβολία ότι το έγραψε για τον δικό του θάνατο και πραγματικά
παίχτηκε 4
χρόνια αργότερα...
Είναι
γραμμένο για ανδρική χορωδία και ορχήστρα.
Το έργο αυτό
είναι λίγο πιο "σκληρό" στο ρυθμό και λιγότερο
"γλυκό" στα λυρικά μέρη
απ΄οτι το
προηγούμενο.
Είναι όμως
δυνατή εμπειρία γι αυτούς που αγαπούν την ανδρική χορωδία.
Περισσότερες
πληροφορίες:
Requiem di Cherubini: 01 - Introitus et Kyrie
http://youtu.be/Ts1wps5MdnU
Requiem di Cherubini: 03 - Dies Irae http://www.youtube.com/watch?v=Zs4a-p-Hewk&feature=youtu.be
Cherubini - Requiem in do m - IV. Domine Jesu Christe - Coro Polifonico di Salvarosa
Requiem di Cherubini: 03 - Dies Irae http://www.youtube.com/watch?v=Zs4a-p-Hewk&feature=youtu.be
Cherubini - Requiem in do m - IV. Domine Jesu Christe - Coro Polifonico di Salvarosa
Coro Grande del Concentus Musicus Patavinus, Coro Polifonico di Piove di Sacco,
Coro Polifonico Vincenzo Gianferrari, Orchestra i Filarmonici di Trento,
Orchestra del Concentus Musicus Patavinus. Dirige il Maestro Fabrizio Cunial.
Luigi Cherubini : Requiem in re minore (I Introitus , Kyrie e Graduale)
Orchestra e Coro Filarmonia Céca, direttore Igor Markevitch
R. Muti conducts Cherubini Requiem in C minor
http://www.youtube.com/watch?v=klgilh322O0
ολοκληρωμένο
JOHANN MICHAEL HAYDN
1737 - 1806
Ο Michael ήταν ο μικρότερος αδερφός του Joseph
Haydn.
Συνάδερφος του Leopold
Mozart, βίωσε τον Wolfgang απο την μικρή
του ηλικία.
Υπάρχει ενα
"ανέκδοτο" που αναφέρει ότι ο Haydn καποια φορά δεν πρόλαβε
να τελειώσει εγκαίρως μια σύνθεση και την τελείωσε ο
Wofgang.
O M. Haydn
άφησε αξιόλογο και μεγάλο έργο πίσω του: 28 Λειτουργίες, 2 Requiems,
Λιτανείες,
Καντάτες, χορωδιακά, μερικά Ορατόρια και πολλά άλλα.
Πέθανε στο
Σάλτσμπουργκ στις 10 Αυγούστου 1806, 3 χρόνια νωρίτερα απο
τον αδερφό
του Joseph, και 15 χρόνια μετά τον W.A. Mozart, με τον οποίο
η φιλία
διατηρήθηκε μέχρι τα ώριμά του χρόνια και υπήρχε αλληλοεκτίμηση.
Δεν είναι
τυχαίο που ο Mozart σε μια λειτουργία του απέδωσε ελεύθερα
ενα Te Deum του M. Haydn!
Το Requiem
γράφτηκε το 1771 για τον θάνατο του Αρχιεπισκόπου Sigismundo,
o οποίος
ήταν ευεργέτης των τεχνών και κυρίως της μουσικής.
Ο θάνατος
του αρχιεπισκόπου βάθυνε την θλίψη και τον πόνο του περισσότερο,
γιατί
νωρίτερα εκείνη τη χρονιά έχασε την μονάκριβη κόρη του σε μικρή
ηλικία και
που ποτέ δεν μπόρεσε να ξεπεράσει.
Τίτλος του Requiem:
Missa pro defuncto Archiepiscopo Sigismundo
(για τον
θάνατο του αρχιεπισκόπου Σιγισμούντο),
στο κείμενο
της καθολικής λειτουργίας, στα λατινικά.
Είναι
γραμμένο για 4 σόλο φωνές (σοπράνο, άλτο, τενόρο, μπάσο),
μεικτή
χορωδία, ορχήστρα και όργανο.
Όταν
παίχτηκε το Requiem το 1772, παρόντες ήταν ο Leopold και ο Wolfgang A. Mozart
M.Haydn:
Requiem in do minore (1771)
Helmuth Rilling
WOLFGANG
AMADEUS MOZART
1756-1791
1756-1791
Η ιστορία
ενός “κύκνειου άσματος”
 |
| Franz Graf von Walsegg-Stuppach |
Ο Mozart
αποδέχθηκε τους προτεινόμενους όρους και ανέλαβε να διεκπεραιώσει την
παραγγελία αυτή – αν και “εν ευθέτω χρόνω”, καθώς φαίνεται. Η εξονυχιστική
μελέτη του πρωτότυπου χειρογράφου αποδεικνύει ότι η πορεία της δημιουργίας του
έργου έγινε με πολλές διακοπές και κατά τρόπον ασυνεχή. Η πρώτη περίοδος
σύνθεσης του Requiem τοποθετείται συγκεκριμένα από τον Ιούνιο ή τον Ιούλιο του
1791 μέχρι τις 25 Αυγούστου, οπότε ο Mozart αναχώρησε για την Πράγα,
προκειμένου να επιβλέψει το πρώτο ανέβασμα της Μεγαλοψυχίας του Τίτου.
Παράλληλα λοιπόν με τις οπερατικές του δημιουργίες ετοίμαζε και το Requiem σε
μια πρώτη πρόχειρη μορφή, καταγράφοντας δηλαδή πλήρως μόνο τα φωνητικά μέρη και
την γραμμή του συνεχούς βασίμου και προσθέτοντας κατά τρόπον υπαινικτικό ως επί
το πλείστον ορισμένες φράσεις είτε μοτίβα στα υπόλοιπα όργανα. Έως τα τέλη
Αυγούστου είχαν κατ’ αυτόν τον τρόπο σκιαγραφηθεί το εναρκτήριο Introitus,
σχεδόν ολόκληρη η φούγκα του Kyrie (έχοντας συμπληρώσει τα πέντε έκτα του
μέρους, ο Mozart άφησε κενές τρεις σελίδες, προκειμένου να σκεφθεί με
μεγαλύτερη άνεση την κατάληξή του), τα τρία πρώτα μέρη της σεκουέντσας (Dies
irae, Tuba mirum, Rex tremendae) και σχεδόν ολόκληρη η σύντομη οργανική
εισαγωγή του αμέσως επόμενου (Recordare). Και μετά την επιστροφή του στην
Βιέννη στα μέσα του Σεπτεμβρίου, ωστόσο, ο Mozart πάλι δεν μπορούσε να διαθέσει
επαρκή χρόνο στην σύνθεση του Requiem, αφού όφειλε επειγόντως να ολοκληρώσει
τον Μαγικό αυλό πριν την πρώτη παράστασή του στις 30 Σεπτεμβρίου, ενώ
ακολούθως, στις αρχές Οκτωβρίου του 1791, καταπιάσθηκε με την σύνθεση του
κοντσέρτου για κλαρινέττο KV 622, που είχε υποσχεθεί στον φίλο του Anton
Stadler. Η δεύτερη επομένως φάση δημιουργίας του Requiem εκτείνεται κατά πάσαν
πιθανότητα από τα τέλη του Σεπτεμβρίου και ιδίως από τα μέσα περίπου του
Οκτωβρίου μέχρι τα τέλη του ιδίου μηνός, οπότε η υγεία του Mozart παρουσίασε
σημαντική επιδείνωση που τον ανάγκασε να εγκαταλείψει προς στιγμήν την σύνθεση.
Σε αυτό το διάστημα είναι βέβαιο ότι συμπληρώθηκε το Kyrie και ενορχηστρώθηκε
πλήρως τόσο αυτό όσο και το Introitus, ενώ φαίνεται ότι σκιαγραφήθηκαν τα δύο
μέρη του Offertorium (Domine Jesu και Hostias) και ενδεχομένως κάτι από τα
Recordare και Confutatis της σεκουέντσας. Μετά τις 15 Νοεμβρίου δε, οπότε ο
Mozart έχοντας εν τω μεταξύ αναρρώσει ολοκλήρωσε και μια Μικρή μασονική καντάτα
(KV 623), η εργασία πάνω στο Requiem συνεχίσθηκε έως τις 4 Δεκεμβρίου με τα
τελευταία μέρη της σεκουέντσας και μέχρι το όγδοο μέτρο του Lacrimosa· η νέα
κατάρρευση του συνθέτη όμως επέφερε αυτήν την φορά το μοιραίο, στις 5
Δεκεμβρίου του 1791…
 |
| Constanze Mozart |
Ο Süßmayr
είχε βεβαίως επίγνωση του γεγονότος ότι η δική του εργασία δεν θα μπορούσε να
φανεί αντάξια της συνθετικής δεινότητας του Mozart, παράλληλα όμως όφειλε και
να προσπαθήσει να καταστήσει κατά το δυνατόν ανεπαίσθητη την μεταθανάτια
συμπλήρωση του Requiem από άλλο χέρι. Έτσι, απέσπασε από το αρχικό χειρόγραφο
τα ολοκληρωμένα από τον Mozart δύο πρώτα μέρη (Introitus και Kyrie) και – καθώς
η σεκουέντσα έφερε πλέον συμπληρώσεις από τον Eybler – αντέγραψε σε νέο
χειρόγραφο ό,τι από εκεί και ύστερα είχε προφθάσει να καταγράψει ο δάσκαλός
του, συμπληρώνοντας την ενορχήστρωση κατά τρόπον όχι πάντοτε απολύτως
επιτυχημένο αλλά οπωσδήποτε ολοκληρωμένο… Η αποπεράτωση του Lacrimosa και ιδίως
η σύνθεση των Sanctus, Benedictus και Agnus Dei έπρεπε (σύμφωνα τουλάχιστον με
μαρτυρίες του Süßmayr) να πραγματοποιηθεί από την αρχή, παρ’ ότι δεν μπορεί να
αποκλεισθεί το ενδεχόμενο να υπήρχαν και γι’ αυτά κάποια σχεδιάσματα του Mozart
που αργότερα εξαφανίσθηκαν (σήμερα διασώζονται μόνο δύο τέτοια σκίτσα και αυτά
για μέρη της σεκουέντσας). Για το τελευταίο μέρος του Requiem (Communio: Lux
aeterna), εξ άλλου, ο Süßmayr δεν είχε παρά να προσαρμόσει το κείμενο στην
μουσική του Introitus και του Kyrie, ολοκληρώνοντας κυκλικά την σύνθεση,
σύμφωνα με την επιθυμία του Mozart – όπως μαρτυρείται από την (συχνά
αναξιόπιστη) Constanze – αλλά και με την γενικότερη πρακτική της εποχής. Σε
κάθε περίπτωση πάντως, η εργασία του Süßmayr φαίνεται ότι ολοκληρώθηκε την
Άνοιξη του 1792, όπως δηλαδή είχε προβλέψει και ο Mozart, όταν στην πρώτη
σελίδα του χειρογράφου του σημείωνε αυτήν ακριβώς την χρονολογία – αδυνατώντας
φυσικά να διαβλέψει το προσωπικό του πεπρωμένο…
MOZART BBC
Karl Böhm, Wiener Symphoniker
G. Janowitz, Ch. Ludwig, W. Berry, P. Schreier
Mozart: Requiem (Part 1)
Mozart: Requiem (Part 2)
Mozart: Requiem (Part 3)
Mozart: Requiem (Part 4)
Mozart: Requiem (Part 5)
Mozart: Requiem (Part 6)
Mozart: Requiem (Part 7)
Mozart: Requiem (Part 8)
http://www.youtube.com/watch?v=tZgkGO9nTLc
Mozart Requiem Karl Bohm
http://www.youtube.com/watch?v=-1DsJ5YQr5s&feature=g-vrec
Wiener Symphoniker, Staatsopernchor
P. Schreier, W. Berry
απο τον φίλο Simos Ego - oλοκληρωμένο
Mozart Requiem Karl Bohm
http://www.youtube.com/watch?v=-1DsJ5YQr5s&feature=g-vrec
Wiener Symphoniker, Staatsopernchor
P. Schreier, W. Berry
απο τον φίλο Simos Ego - oλοκληρωμένο
mozart requiem karajan
http://www.youtube.com/watch?v=ia8ceqIDSJw
herbert von karajan
wiener philharmoniker
wiener singverein1986
anna tomowa sintow
helga muller molinari
vinson cole
paata burchuladze
ολοκληρωμένο
(Complete) Mozart Requiem, K. 626 - CM Giulini, 1979 - Philharmonia Orchestra (Indexed) - Vinyl LP
http://www.youtube.com/watch?v=mHbgt3e-TC8&list=LLzx8r52kKXt2JXaRQTzLjzw&index=32&feature=plpp_video
Helen Donath, soprano; Christa Ludwig, mezzo-soprano; Robert Tear, tenor; John Shirley-Quirk, baritone; Robert Lloyd, bass; Philharmonia Chorus and Orchestra; sixty-five year old Carlo Maria Giulini (1914-2005), conductor. From the LP that you see above, issued in 1979 on the Angel label. Images of the LP labels and jacket appear at 38:00 and 53:02.
http://www.youtube.com/watch?v=mHbgt3e-TC8&list=LLzx8r52kKXt2JXaRQTzLjzw&index=32&feature=plpp_video
Helen Donath, soprano; Christa Ludwig, mezzo-soprano; Robert Tear, tenor; John Shirley-Quirk, baritone; Robert Lloyd, bass; Philharmonia Chorus and Orchestra; sixty-five year old Carlo Maria Giulini (1914-2005), conductor. From the LP that you see above, issued in 1979 on the Angel label. Images of the LP labels and jacket appear at 38:00 and 53:02.
GAETANO DONIZETTI
1797 - 1848
1797 - 1848
Gioacchino Rossini (1792-1868), Vincenzo Bellini (1801-1835),
Gaetano
Donizetti (1797-1848), τρία "αστέρια" της εποχής
και καλοί
φίλοι, εγκατεστημένοι κατά καιρούς και οι τρείς
στο Παρίσι.
Ο Rossini
στο απόγειο της δόξας του και μετά την τεράστια
επιτυχία του
με τον Γουλιέλμο Τέλλο, αν και 37 χρονών μόνο,
εγκαταλείπει
(1829) την μουσική σκηνή.
Ο Bellini,
σε συνεχή "ανταγωνισμό" με τον φίλο του Donizetti, επιτυγχάνει
συνεχείς
επιτυχίες, μέχρι που στα 34 του χρόνια φεύγει απο τη ζωή.
Τελευταίος
μένει ο Donizetti, αλλά κι αυτός το 1844, στα 47 του,
παθαίνει
παράλυση και διανοητική ανισορροπία που προήλθαν
απο σίφυλη.
Τον
μεταφέρουν στην ιδιαίτερη πατρίδα του, στο Bergamo.
Αφήνει την
τελευταία του πνοή στις 8 Απριλίου 1848.
Ο Donizetti
άφησε ένα τεράστιο έργο πίσω του μαζί κι έναν ασυνήθιστο
όγκο
θρησκευτικής μουσικής.
2 Ορατόρια
(Oratorio Sacro & Le siete chiese), πάνω απο 100 μικρά
εκκλησιαστικά
έργα (Ave Maria, Gloria, Kyrie, Miserere, Te Deum κ.α.),
Καντάτες
κοσμικές και εκκλησιαστικές, Λειτουργίες, νεκρικές ακολουθίες, κ.α.
Requiem
Ο θάνατος
του Bellini στις 23 Σεπτεμβρίου 1835 στο Παρίσι, του στοίχισε
και τον
συντάραξε. Αρχίζει και γράφει ένα Lamento per la morte di V. Bellini
σε στίχους Andrea
Maffei, μια Sinfonia per orchestra sopra motivi di Bellini
και το
κυριότερο, την Messa da Requiem, που έμεινε ημιτελής.
Αυτός ήταν
και ο λόγος που πρωτοπαίχτηκε 22 χρόνια μετά τον θάνατό του
και απο τότε
και μέχρι σήμερα παραμένει στην σκιά των άλλων.
Ο τίτλος του
έργου είναι "Messa di Requiem, scritta espressamente pei funerali
del Maestro Cav. Vincenzo Bellini ed alla sua memoria dedicata",
σε κείμενο
στα λατινικά "Missa pro defunctis" της καθολικής λειτουργίας.
Γράφτηκε το
1835, και η πρώτη εκτέλεση έγινε στην Βασιλική Santa Maria Maggiore
στο Bergamo
στις 28 Απριλίου 1870.
Είναι
γραμμένο για 4 σόλο φωνές, μεικτή χορωδία και ορχήστρα.
Ημιτελές
DONIZETTI Messa di Requiem (complete) Alexander Rahbari, Virtuosi di Praga, 1997
http://www.youtube.com/watch?v=nbYWqwS5NuY&feature=my_liked_videos&list=LLFMOzDHUrXnYBK1wL74-m_w
MESSA DI REQUIEM - GAETANO DONIZETTI - 1988
http://www.youtube.com/watch?v=S9CodeK4swI&feature=related
Soprano - Cheryl Studer
Contralto - Helga Müller-Molinari
Tenor - Aldo Baldin
Bass 1 - Jan Hendrik Rootering Bass 2 - John-Paul Bogart
Conductor - Miguel Gomez-Martinez
Chor der Bamberger Symphoniker Bamberger Symphoniker
MESSA DI REQUIEM - GAETANO DONIZETTI - 1970 FULL ( COMPLETE )
http://www.youtube.com/watch?v=mltA5Wi9Xx4&feature=related
Leyla Gencer - Soprano
Mirna Pecile - Mezzo
Armando Moretti - Tenor
Alessandro Cassis - Baritone Eftimios Michaopoulos - Bass
Conductor - Gianandrea Gavazzeni Orcestra e Coro del Teatro La Fenice
DONIZETTI Messa di Requiem (complete) Alexander Rahbari, Virtuosi di Praga, 1997
http://www.youtube.com/watch?v=nbYWqwS5NuY&feature=my_liked_videos&list=LLFMOzDHUrXnYBK1wL74-m_w
MESSA DI REQUIEM - GAETANO DONIZETTI - 1988
http://www.youtube.com/watch?v=S9CodeK4swI&feature=related
Soprano - Cheryl Studer
Contralto - Helga Müller-Molinari
Tenor - Aldo Baldin
Bass 1 - Jan Hendrik Rootering Bass 2 - John-Paul Bogart
Conductor - Miguel Gomez-Martinez
Chor der Bamberger Symphoniker Bamberger Symphoniker
MESSA DI REQUIEM - GAETANO DONIZETTI - 1970 FULL ( COMPLETE )
http://www.youtube.com/watch?v=mltA5Wi9Xx4&feature=related
Leyla Gencer - Soprano
Mirna Pecile - Mezzo
Armando Moretti - Tenor
Alessandro Cassis - Baritone Eftimios Michaopoulos - Bass
Conductor - Gianandrea Gavazzeni Orcestra e Coro del Teatro La Fenice
HECTOR
BERLIOZ
1803-1869
1803-1869
Ο Hector
Berlioz γεννήθηκε στην Grenoble το 1803 και πέθανε στο Παρίσι το 1869.
Γιός
επαρχιακού γιατρού, ξεκίνησε και ο ίδιος να σπουδάζει ιατρική, την οποία όμως
παράτησε γιατί τον κέρδισε η μουσική. Έμαθε φλάουτο, «φλαζολέ» , αργότερα και
κιθάρα, όμως ποτέ του δεν έμαθε να παίζει πιάνο.
Νεωτεριστής
για την εποχή του, έγραψε πολλά έργα, μεταξύ των οποίων κοσμικά και εκκλησιαστικά
ορατόρια - στα σημαντικότερά του συγκαταλέγονται τα έργα:
Messe solennele, Grande Messe des Morts ή Requiem, Damnation de Faust, Te
Deum, Trilogie L΄ Enfance du Christ, και πολλά άλλα.
Το κορυφαίο
του έργο «Symphony Fantastique” το έγραψε το 1830.
Στην Γαλλία
η μουσική του δεν είχε απήχηση, ενώ σε πολλές χώρες (Αυστρία, Γερμανία,
Ουγγαρία, Ρωσία) γνώρισε την απόλυτη επιτυχία.
Έτσι
στο Παρίσι για να συμπληρώνει το εισόδημά του, εργαζόταν σαν
βιβλιοθηκάριος στο Ωδείο και έγραφε μουσικοκριτικές , πράγμα που
μισούσε, εκτελούσε όμως θαυμάσια.
Πέθανε στο
Παρίσι στις 8 Μαρτίου 1869.
Μετά τον
θάνατό του ήρθε η αναγνώριση και φάνηκε η επιρροή που άσκησε στους
σύγχρονούς του. Εκπληκτική ήταν η ανακάλυψή του για στέρεο έως
τετραφωνικά εφέ, όπως στο Ρέγκβιεμ (παραθέτουμε την ενορχήστρωση στο
τέλος του εγγράφου).
Τίτλοι
βιβλίων που έγραψε:
«Διαμέσου
των τραγουδιών», «Βραδιές Ορχήστρας», «Μουσικά ευτράπελα»,
«Απομνημονεύματα», και ένα ολοκληρωμένο σύγγραμμα σύγχρονης
Ενορχήστρωσης, που είναι μοναδικό βοήθημα για τους μεταγενέστερους.
Requiem
Το
Ρέκβιεμ το έγραψε ο Μπερλιόζ το 1837 μετά από παραγγελία της γαλλικής
κυβέρνησης, σε ανάμνηση των στρατιωτών που έπεσαν στην επανάσταση του 1830.
Κατά την
διάρκεια της δημιουργίας του, έγραψε στην αδερφή του ενθουσιασμένος:
« Το έργο θα
είναι εξαίσιο! Επιδιώκω την ανανέωση, γιατί ψάχνω την αλήθεια, από την οποία ο
Μότσαρτ και ο Κερουμπίνι , όπως πιστεύω, απομακρύνθηκαν. Γράφω φοβερούς
μουσικούς συνδιασμούς , που νομίζω δεν τόλμησε ποτέ να γράψει κανείς».
Και, ύστερα
από 30 χρόνια, το 1867, έγραψε σε έναν φίλο του «Αν ήμουν υποχρεωμένος να
κάψω όλο το έργο της ζωής μου εκτός από μια παρτιτούρα, θα διάλεγα να σώσω το
Ρέγκβιεμ»!
Η επίδραση
του Ρέκβιεμ στον κόσμο (στην πρεμιέρα) πρέπει πράγματι να ήταν φοβερή, κι όπως
γράφει στα απομνημονεύματά του, επρόκειτο για μια επιτυχία τρομακτικού
μεγαλείου…
Ο τίτλος του
είναι «Grande Messe des Morts» op 5, ή Requiem, είναι στα λατινικά
και σε κείμενο της ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας “Missa pro defunctis”
Πρώτη
εκτέλεση στις 5 Δεκεμβρίου 1837 στον καθεδρικό ναό St. Louis des Invalides
υπό την
διεύθυνση του F.A. Habeneck
Είναι
μοιρασμένο σε 10 μέρη
1.Requiem
& Kyrie, 2. Dies Irae, 3. Quid sum
miser, 4. Rex tremendae, 5.Quaerens me,
6. Lacrimosa, 7. Offertorium, 8. Hostias,
9. Sanctus, 10. Agnus Dei
Instrumentation
The Requiem is scored for a very large orchestra, four offstage brass
bands, and chorus placed throughout the hall:
Woodwinds
4 Flutes
2 Oboes
2 English horns
4 Clarinets in B-flat
8 Bassoons
Brass
12 Horns in C, E-flat
4 Cornets in B-flat
4 Tubas
Percussion
16 Timpani (10 players)
2 Bass Drums
10 pairs of Cymbals
4 Tam-tams
4 Brass Choirs
Choir 1 to the North
4 Cornets
4 Trombones
2 Tubas
Choir 2 to the East
4 Trumpets
4 Trombones
Choir 3 to the West
4 Trumpets
4 Trombones
Choir 4 to the
South
4 Trumpets
4 Trombones
4 Ophicleides (usually substituted by Tubas)
Voices
Chorus:
80 Sopranos
60 Tenors
70 Basses
Tenor solo
Strings
25 Violin I
25 Violin II
20 Violas
20 Violoncellos
18 Double Basses
Εκτέλεση του 1948
Berlioz Requiem Fournet 1948 Part 1
Berlioz Requiem - Requiem et Kyrie (1)
Léopold Simoneau (tenor)
Charles Munch (conductor)
Boston Symphony Orchestra
New England Conservatory Chorus
http://www.youtube.com/watch?v=FmMW2eXOCV0&feature=mr_meh&list=PLAC6A903EA4DB95C9&lf=results_main&playnext=0
Berlioz - Grande Messe des Morts (Requiem)
http://www.youtube.com/watch?v=ReWeRBw7KG8
London Symphony Chorus
Wandsworth School Boysʼ Choir
London Symphony Orchestra Sir Colin Davis
Berlioz: Requiem (Grande messe des morts) ~ Sir Colin Davis @ The Albert Hall. Version. 2
http://www.youtube.com/watch?v=ZjTXFd9dxqE
The complete, spectacular concert from the BBC Proms 2000. Chorus and Orchestra of the Guildhall School of Music and Drama, Chorus and Orchestra of the Paris Conservatoire, Philharmonia Chorus, Symphonic Voices. Conducted by Sir Colin Davis.
Berlioz - Grande Messe des Morts (Requiem)
http://www.youtube.com/watch?v=ReWeRBw7KG8
London Symphony Chorus
Wandsworth School Boysʼ Choir
London Symphony Orchestra Sir Colin Davis
Berlioz: Requiem (Grande messe des morts) ~ Sir Colin Davis @ The Albert Hall. Version. 2
http://www.youtube.com/watch?v=ZjTXFd9dxqE
The complete, spectacular concert from the BBC Proms 2000. Chorus and Orchestra of the Guildhall School of Music and Drama, Chorus and Orchestra of the Paris Conservatoire, Philharmonia Chorus, Symphonic Voices. Conducted by Sir Colin Davis.
JOHANNES BRAHMS
1833 - 1897
Ο Μπράμς έγραψε το requiem το 1868.
Δεν πρόκειται για ένα «λειτουργικό» ρέκβιεμ όπως της ρωμαϊκής καθολικής εκκλησίας στη λατινική γλώσσα, αλλά για ένα ρέκβιεμ πάνω σε κείμενα της γερμανικής Λουθηριανής Βίβλου.
Η διαφορά με το της καθολικής εκκλησίας είναι ότι εκείνο αναφέρεται μόνο στους νεκρούς («δώσε τους αιώνια ανάπαυση»), ενώ το του Μπράμς αν και είναι πένθιμο, εστιάζεται στους ζωντανούς και είναι παρηγορητικό («μακάριοι είναι εκείνοι που πενθούν») και δεν αφορά στο φόβο για την μετέπειτα ζωή.
Γερμανικό (ein deutsches Requiem) ονομάστηκε μάλλον λόγω του γερμανικού κειμένου (η ονομασία βρέθηκε και σε σημειώσεις του Σουμαν). Ο ίδιος ο Μπράμς είχε πει ότι θα προτιμούσε να το είχε ονομάσει
«Πανανθρώπινο».
Γράφτηκε για σοπράνο, βαρύτονο και μεικτή χορωδία.
Rudolf Kempe(ケンペ) Brahms "Ein Deutsches Requiem" 「ドイツ・レクイエム」
http://www.youtube.com/watch?v=YCVYD0iezwA&feature=related
ολοκληρωμένο
Rudolf Kempe
Dietrich Fischer Diskau
Elisabeth Gruemmer
Choir of St Hedwig’s Cathedral, Berlin
Berlin Philharmonic Orchestra
Rudolf Kempe
Johannes Brahms: Requiem
http://www.youtube.com/watch?v=MAnUk6MxXQ0&playnext=1&list=PL16B4EFA49C937DAD&feature=results_video UC Davis University and Alumni Choruses, UC Davis Symphony Orchestra, Jeffrey Thomas conducting
Ein deutsches Requiem
Selig sind, die da Leid tragen
Denn alles Fleisch
Herr, lehre doch mich
Wie lieblich sind deine Wohnungen
Ihr habt nun Traurigkeit
Denn wir haben hie Selig sind die Toten
Selig sind, die da Leid tragen Selig sind, die da Leid tragen, denn sie sollen getröstet werden. Matth. 5,4.
- Blessed are they that mourn: for they shall be comforted. They that sow in tears shall reap in joy. Matthew 5:4
- He that goeth forth and weepeth, bearing precious seed, shall doubtless come again with rejoicing, bringing his sheaves with him. Psalm 126:5,6
- For all flesh is as grass, and all the glory of man as the flower of grass. The grass withereth, and the flower thereof falleth away. 1 Peter 1:24
- Be patient therefore, brethren, unto the coming of the Lord. Behold, the husbandman waiteth for the precious fruit of the earth, and hath long patience for it, until he receive the early and latter rain. James 5:7
Aber des Herrn Wort bleibet in Ewigkeit. 1. Petri 1,25.
- But the word of the Lord endureth for ever. 1 Peter 1:25
- And the ransomed of the Lord shall return, and come to Zion with songs and everlasting joy upon their heads: they shall obtain joy and gladness, and sorrow and sighing shall flee away. Isaiah 35:10
Herr, lehre doch mich, daß ein Ende mit mir haben muß,und mein Leben ein Ziel hat, und ich davon muß. Siehe, meine Tage sind einer Hand breit vor dir, und mein Leben ist wie nichts vor dir. Ach wie gar nichts sind alle Menschen, die doch so sicher leben. Sie gehen daher wie ein Schemen, und machen ihnen viel vergebliche Unruhe; sie sammeln und wissen nicht wer es kriegen wird. Nun Herr, wess soll ich mich trösten? Ich hoffe auf dich. Ps.39, 5.6.7.8.
- Lord, make me to know mine end, and the measure of my days, what it is: that I may know how frail I am. Behold, thou hast made my days as an handbreadth; and mine age is as nothing before thee. . . . Surely every man walketh in a vain shew: surely they are disquieted in vain: he heapeth up riches, and knoweth not who shall gather them. And now, Lord, what wait l for? my hope is in thee. Psalm 39:4-7
Der Gerechten Seelen sind in Gottes Hand und keine Qual rühret sie an. Weish. Sal. 3,1.
- But the souls of the righteous are in the hand of God, and there shall no torment touch them. Wisdom of Solomon 3:1
Wie lieblich sind deine Wohnungen, Herr Zebaoth! Meine Seele verlanget und sehnet sich nach den Vorhöfen des Herrn; mein Leib und Seele freuen sich in dem lebendigen Gott. Wohl denen, die in deinem Hause wohnen,die loben dich immerdar. Ps.84, 2.3.5.
- How amiable are thy tabernacles, O Lord of hosts! My soul longeth, yea, even fainteth for the courts of the Lord: my heart and my flesh crieth out for the living God. Blessed are they that dwell in thy house: they will be still praising thee. Psalm 84:1,2,4
Ihr habt nun Traurigkeit; aber ich will euch wieder sehen und euer Herz soll sich freuen und eure Freude soll niemand von euch nehmen. Ev. Joh. 16,22.
- And ye now therefore have sorrow: but I will see you again, and your heart shall rejoice, and your joy no man taketh from you. John 16:22
Sehet mich an: Ich habe eine kleine Zeit Mühe und Arbeit gehabt und habe großen Trost funden. Sirach 51,35.
- Ye see how for a little while I labor and toil, yet have I found much rest. Ecclesiasticus 51:27
Ich will euch trösten, wie Einen seine Mutter tröstet. Jes. 66,13.
- As one whom his mother comforteth, so will I comfort you. . . Isaiah 66:13
Denn wir haben hie keine bleibende Statt, sondern die zukünftige suchen wir. Ebr. 13,14.
- For here have we no continuing city, but we seek one to come. Hebrews 13:14
- Behold, I shew you a mystery; We shall not all sleep, but we shall all be changed, In a moment, in the twinkling of an eye, at the last trump: for the trumpet shall sound, and the dead shall be raised incorruptible, and we shall be changed. . . . then shall be brought to pass the saying that is written, Death is swallowed up in victory. O death, where is thy sting? O grave, where is thy victory? 1 Corinthians 15:51,52,54,55
Herr, du bist würdig zu nehmen Preis und Ehre und Kraft, denn du hast alle Dinge geschaffen, und durch deinen Willen haben sie das Wesen und sind geschaffen. Off. Joh. 4,11.
- Thou art worthy, O Lord, to receive glory and honour and power: for thou hast created all things, and for thy pleasure they are and were created. Revelation 4:11
Selig sind die Toten, die in dem Herrn sterben, von nun an. Ja der Geist spricht, daß sie ruhen von ihrer Arbeit; denn ihre Werke folgen ihnen nach. Off. Joh. 14,13.
- Blessed are the dead which die in the Lord from henceforth: Yea, saith the Spirit, that they may rest from their labours; and their works do follow them. Revelation 14:13 .
http://en.wikipedia.org/wiki/A_German_Requiem_%28Brahms%29
http://el.wikipedia.org/wiki/
VERDI
1813 – 1874
Ιστορία του Ρέκβιεμ
«Υπάρχουν τόσα πολλά Requiems! Δεν έχει νόημα να γραφτεί ακόμη ένα»!
απάντησε ο Βέρντι όταν ρωτήθηκε για τη σύνθεση ενός τέτοιου έργου.
Αποφάσισε να εναποθέσει τον πόνο του σε χαρτί, όταν μετά από μερικά χρόνια έχασε αγαπημένους φίλους και συγγενείς…
Όταν το 1868 πέθανε ο Rossini, συνέλαβε μια ωραία ιδέα.
Θα ανέθετε σε 13 από τους γνωστότερους συνθέτες της χώρας του να γράψουν από ένα μέρος του ρέκβιεμ, το οποίο θα παιζόταν ένα χρόνο αργότερα προς τιμήν του Rossini υπό την διεύθυνση του Angelo Mariani.
Δυστυχώς όμως το σχέδιο ναυάγησε, και το τελευταίο μέρος (Libera me) που είχε συνθέσει ο Βέρντι και ήταν έτοιμο το 1869, έμεινε άπαιχτο.
Μερικά χρόνια αργότερα, στις 22 Μαϊου του 1873, πεθαίνει ο μεγαλύτερος και ο πιο αγαπημένος ιταλός πατριώτης ποιητής , ο Alessandro Manzoni .
Τότε ακριβώς αισθάνεται την ανάγκη να γράψει ένα Requiem, τιμώντας την μνήμη αυτού του μεγάλου άνδρα.
Σε 8 μήνες περίπου το έργο ήταν έτοιμο και ακριβώς ένα χρόνο μετά το θάνατο του Manzoni, στις 22 Μαϊου 1874, η πόλη του Μιλάνου ανέλαβε την οργάνωση και το έργο παίχτηκε στην εκκλησία του Αγίου Μάρκου υπό την διεύθυνση του Βέρντι.
Η εντύπωση που έκανε πρέπει να ήταν τρομακτική.
Μερικές μέρες αργότερα το ρέγκβιεμ ανέβηκε στην Σκάλα του Μιλάνου με δική του διεύθυνση και πάλι, ένα χρόνο αργότερα στη Βιέννη και τρία χρόνια αργότερα στην Κολωνία.
Μετά την πρεμιέρα του έργου ο Βέρντι ξαναέγραψε το “Liber scriptus”για μετζοσοπράνο (όπως το ξέρουμε και σήμερα) και πρωτοπαίχτηκε στο Royal Albert Hall του Λονδίνου στις 12 Μαϊου 1875
Verdi: Requiem / Karajan · La Scala Orchestra and Chorus of Milan
http://www.youtube.com/watch?v=Xl59Gn602hg&feature=share
ολοκληρωμένο
Luciano Pavarotti, Leontyne Price, Fiorenza Cossotto y Nikolai Ghiaurov
Luciano Pavarotti, Leontyne Price, Fiorenza Cossotto y Nikolai Ghiaurov
Verdi "Messa da Requiem" Karajan -- Tomowa-Sintow -- Baltsa -- Carreras -- van Dam 1984
https://www.youtube.com/watch?v=RGhfll2Ly6s&hd=1
ολοκληρωμένο
ZBIGNIEW PREISNER
Zbigniew Preisner: Requiem for my friend
1. Officium2. Kyrie eleison3. Dies irae4. Offertorium5.
Sanctus6. Agnus dei7. Lux aeterna8. Lacrimosa9. Epitaphium10. Meeting11.
Discovering the World12. Love13. Kai Kairos14. Ascende huc15. Veni et vidi16.
Qui erat et qui est17. Lacrimosa- Day of Tears18. Prayer
Orchestra Sinfonia Varsovia & Varsov Chamber Choir Conductor Part One
conducted by Roman Rewakowicz Part Two conducted by Jacek Kaspszyk choir director
Ryszard Zimak Soloists Part One - Requiem Elzbieta Towarnicka -
soprano Dariusz Paradowski - male soprano Piotr Lykowski -
countertenor Mariusz Koluch - tenor Piotr Kusiewicz -
tenor Grzegorz Zychowicz - bass
Part Two - LifeElzbieta Towarnicka - soprano Dorota Slezak -
voice Piotr Lykowski - countertenor Jacek Ostaszewski -
recorder Leszek Mozdzer - piano Jerzy Glowczewski - alto saxophone
Requiem for my friend is in two parts.
The first part - Requiem - is in nine movements and is scored for soprano, organ, two
countertenors, tenor, bass, string quintet and percussion. It was recorded in
Warsaw Cathedral and the Emaus Church in Krakow.
The second part - Life - is also in nine movements and is scored for soprano, voice,
countertenor, recorder, alto saxophone, piano, sixty-piece orchestra and
forty-piece choir. It was recorded in Studio S2/S4 of Polish Radio, Warsaw and
the Emaus Church in Krakow.
The recording features the Polish soprano Elzbieta Towarnicka, whose
singing is a trademark of Preisner's scores for La Double Vie de Veronique,
Three Colours Blue and Three Colours Red - the major films by Krzysztof
Kieslowski. The orchestra is the Sinfonia Varsovia, the choir is the Varsov
Chamber Choir and the conductor is Jacek Kaspszyk. Featured soloists include
recorder-player Jacek Ostaszewski, pianist Leszek Mozdzer, saxophonist Jerzy
Glowczewski, and singer Dorota Slezak.
The world premiere took place in Warsaw on 1st October 1998 at the Teatr
Wielki. The performance in Warsaw was made with the choir and orchestra of the
Sinfonia Varsovia and the soloists featured on the album. The world premiere
was supported by the Polish cellular phone company Plus GSM.
The UK premiere took place on 19th March 1999 at the Royal Festival Hall,
London. The performance in London was with the BBC Concert Orchestra and the
soloists featured on the album.
Part One was performed by soloists from the Institut de Musique Sacré de
Lyon on 27th March 2002 at the Abbaye d'Ainay, Lyon.
Three performances took place in Scandinavia in the autumn of 2004. The
Malmö University Orchestra and Choir, conducted by Daniel Hansson, with guest
soprano Eliana Pretorian, presented the Swedish and Danish premieres: on 5th
November 2004 at the Church of St. Pauli, Malmweden; on 6th November 2004 at
the Church of Gustav Adolf, Helsingborg, Sweden; and on 7th November at the
Frederikskirke, Copenhagen, Denmark.
The next performance of Requiem for my friend will be by the Haifa Symphony
Orchestra, conducted by Ori Leshman, on 23rd October 2005 at the Haifa
International Film Festival. The Dutch premiere will take place on 31st October
2005 at the Westerkerk, Amsterdam, with an additional performance on 1st
November 2005 at the Concertgebouw, Amsterdam. Both concerts in Amsterdam are
performed by the Sinfonia Baltica and the Camerata Silesia conducted by Bohdan
Jarmolowicz, and will feature the Polish soloists who recorded the album with
Preisner in 1998.
"Once, we had a joint conception to create a concert telling a life
story. The premiere was planned to take place on the Acropolis in Athens. It
was intended to be a large event, a hybrid of a mystery play and an opera.
Krzysztof Kieslowski would be the director, Krzysztof Piesiewicz was
responsible for the script, and I was planning to compose the music.
"Once, we thought it might be the first of a series of musical
performances, to be developed in various interesting places around the world in
the next few years. But it was life that authored a different ending: Krzysztof
Kieslowski died on 13th March 1996. The first part of Requiem for my friend is
meant as a farewell to Krzysztof Kieslowski. I dedicate this music to
him".
και καιρός και καιρός
ΤΟΙΣ πᾶσι χρόνος
καὶ καιρὸς τῷ παντὶ πράγματι ὑπὸ τὸν οὐρανόν.
και καιρός και καιρός
τοῦ τεκεῖν τοῦ ἀποθανεῖν, τοῦ φυτεῦσαι τοῦ ἐκτῖλαι τὸ πεφυτευμένον,
και καιρός
και καιρός
τοῦ
ἀποκτεῖναι τοῦ ἰάσασθαι,
τοῦ
καθελεῖν τοῦ οἰκοδομεῖν,
τοῦ
κλαῦσαι τοῦ γελάσαι,
τοῦ
κόψασθαι τοῦ ὀρχήσασθαι,
και καιρός
και καιρός
τοῦ βαλεῖν
λίθους τοῦ συναγαγεῖν λίθους,
τοῦ
ζητῆσαι τοῦ ἀπολέσαι,
τοῦ
φυλάξαι τοῦ ἐκβαλεῖν,
και καιρός
και καιρός
τοῦ ρῆξαι
τοῦ ράψαι,
τοῦ
σιγᾶν τοῦ λαλεῖν,
τοῦ
φιλῆσαι τοῦ μισῆσαι,
καιρὸς
πολέμου καὶ καιρὸς εἰρήνης.
και καιρός
και καιρός
ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου