HAYDN -FRANZ JOSEPH
*Tanja Pavlovic
Φραντς Γιόζεφ Χάυντν - Πατέρας του Κουαρτέτου
Ο Φραντς Γιόζεφ Χάυντν (γερμ. Franz Joseph Haydn, 31 Μαρτίου ή 1 Απριλίου 1732 – 31 Μαΐου 1809) ήταν ένας από τους σημαντικότερους μουσικούς συνθέτες της κλασικής εποχής της μουσικής. Θεωρείται ο "πατέρας" της συμφωνικής μουσικής και του κουαρτέτου εγχόρδων. Το έργο του περιλαμβάνει κυρίως οργανική μουσική — συμφωνίες και μουσική δωματίου — καθώς και φωνητικά έργα στα οποία περιλαμβάνονται κωμικές και δραματικές όπερες.
Νεανικά χρόνια
Ο Χάυντν γεννήθηκε το 1732 στο χωριό Rohrau της Αυστρίας κοντά στα σύνορα με την Ουγγαρία. Οι γονείς του δεν είχαν ιδιαίτερη σχέση με τη μουσική, αν και ο πατέρας του έτρεφε ιδιαίτερη εκτίμηση για την παραδοσιακή μουσική και ήταν αυτοδίδακτος στην άρπα. Ο Χάυντν λαμβάνει τα πρώτα μαθήματα μουσικής κοντά στον συγγενή της οικογένειας Johann Mathias Franck και ειδικότερα στο κλειδοκύμβαλο και το βιολί. Σε ηλικία επτά ετών, γίνεται μέλος της παιδικής χορωδίας στον καθεδρικό ναό του Αγίου Στεφάνου στη Βιέννη, ωστόσο γενικά δεν λαμβάνει μία συστηματική μουσική εκπαίδευση κατά τα νεανικά του χρόνια. Εγκαταλείποντας την παιδική χορωδία, ο Χάυντν αναγκάζεται να εργαστεί ως ελεύθερος επαγγελματίας μουσικός, παίζοντας βιολί και άλλα πληκτροφόρα όργανα ή διδάσκοντας μουσική. Αυτή την περίοδο, που διαρκεί περίπου δέκα χρόνια, καταγράφονται κάποια επιπλέον μαθήματα μουσικής σύνθεσης με τον Νίκολα Πόρπορα (Nicola Porpora), σημαντικό Ιταλό συνθέτη και δάσκαλο τραγουδιού.
Μουσικός διευθυντής
Το 1759 (ή το 1757) ο Χάυντν διορίζεται ως μουσικός διευθυντής στην αυλή του κόμη Karl von Morzin, όπου διευθύνει μία μικρή ορχήστρα για την οποία συνθέτει και την πρώτη του συμφωνία. Σύντομα όμως, όλοι οι μουσικοί της αυλής απολύονται λόγω οικονομικών δυσχερειών του κόμη. Το γεγονός αυτό θεωρείται ορόσημο στην καλλιτεχνική σταδιοδρομία του Χάυντν, καθώς το 1761 βρίσκει μόνιμη εργασία στο παλάτι του πρίγκιπα Εστερχάζυ (Paul Anton Eszterházy), το οποίο μεταξύ άλλων αποτελείται από ένα θέατρο όπερας και δύο μεγάλα δωμάτια μουσικής. Ο Χάυντν είναι υπεύθυνος όχι μόνο για την σύνθεση της μουσικής και την διεύθυνση της ορχήστρας αλλά και για την εκπαίδευση των μουσικών και την συντήρηση ακόμα των οργάνων.
Σε αυτή τη θέση θα παραμείνει για περισσότερο από τριάντα χρόνια, παράγοντας σχεδόν το σύνολο του έργου του. Σε αυτό το διάστημα καταγράφεται και η ανάπτυξη μιας φιλίας του Χάυντν με τον Μότσαρτ, του οποίου το έργο άσκησε σημαντική επίδραση στον Χάυντν. Στα σημαντικότερα έργα αυτής της περιόδου συγκαταλέγονται οι συμφωνίες του Παρισιού (1785-1786), η συμφωνία του Αποχαιρετισμού (αρ. 45) καθώς και αρκετές σονάτες για πιάνο και κουαρτέτα εγχόρδων.
Λονδίνο και Βιέννη
Μετά το θάνατο του πρίγκιπα Νικόλαου το 1790, ο διάδοχος του Αντώνιος, αποφασίζει να απολύσει όλους τους μουσικούς της αυλής. Το γεγονός αυτό επιτρέπει στον Χάυντν να αποδεχτεί την τιμητική πρόσκληση του ιμπρεσάριου Johann Peter Salomon για μία περιοδεία στο Λονδίνο με την υποστήριξη μιας μεγάλης ορχήστρας. Στα πλαίσια αυτής της περιοδείας, ο Χάυντν συνθέτει συνολικά δώδεκα συμφωνίες, μεταξύ των οποίων η συμφωνία Της Εκπλήξεως (αρ. 94) και η Στρατιωτική (αρ. 100). Οι αποκαλούμενες και συμφωνίες του Λονδίνου, τυγχάνουν μεγάλης απήχησης και συγκαταλέγονται στα πιο σημαντικά έργα του Χάυντν.
Μετά από την περιοδεία στο Λονδίνο, ο Χάυντν επιστρέφει στη Βιέννη, όπου εγκαθίσταται μόνιμα και συνθέτει κυρίως θρησκευτική μουσική. Στο διάστημα αυτό, ολοκληρώνει δύο ορατόρια, τη Δημιουργία (Die Schöpfung) και τις Εποχές (Die Jahreszeiten), του 1798 και 1801 αντίστοιχα. Τα κείμενα για τα δύο αυτά ορατόρια έγραψε ο βαρόνος Gottfried von Swieten και για την Δημιουργία βασίστηκε στη Γένεση και το έργο του Μίλτον Ο χαμένος παράδεισος. Θεωρείται πως τα έργα αυτά. είναι επηρεασμένα από τη μουσική του Χαίντελ και ειδικότερα από το ορατόριο του Μεσσία καθώς κατά την επίσκεψή του στο Λονδίνο, ο Χάυντν ήρθε σε επαφή με το έργο του Χαίντελ.
Έργο
Τα έργα του Χάυντν είναι αριθμημένα με βάση την ημερομηνία ολοκλήρωσής τους. Εναλλακτικά χρησιμοποιείται συχνά η ταξινόμηση του Anthony van Hoboken που καθιερώθηκε το 1957. Συνολικά το μουσικό έργο του Χάυντν περιλαμβάνει:
- Ορατόρια και όπερες
- 12 λειτουργίες, με χαρακτηριστικά δείγματα τη Λειτουργία του Νέλσον και τη Λειτουργία των τυμπάνων (αριθμοί έργων 1-12).
- 104 συμφωνίες (ή 108 σύμφωνα με την ταξινόμηση του Hoboken)
- 84 κουαρτέτα εγχόρδων
- 31 τρίο με πιάνο
- 60 σονάτες για πιάνο
ΥΠΟ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΕΣΤΕΡΧΑΖΥ
Ο Χάυντν έζησε για μικρό διάστημα με τον φον Μόρτσιν, καθώς οι οικονομικές δυσκολίες ανάγκασαν τον πατρόνα του να διαλύσει την ορχήστρα. Σύντομα ο πρίγκιπας Παλ Άνταλ Έστερχαζυ, που είχε ακούσει τα έργα του στον πύργο του Μόρτσιν, τον κάλεσε να ενταχθεί στην ορχήστρα του. Οι Έστερχαζυ ήταν μια από τις πλουσιότερες και ισχυρότερες οικογένειες της αυστριακής αυτοκρατορίας και από τους σημαντικότερους υποστηρικτές της μουσικής και της τέχνης. Ο Παλ Άνταλ διέθετε μία καλά εξοπλισμένη ορχήστρα που έδινε τακτικές συναυλίες στο κάστρο του στο Άιζενστατ, μια μικρή πόλη 48 περίπου χιλιόμετρα από τη Βιέννη. Ο πρίγκιπας διόρισε το 1761 τον σχετικά άγνωστο τότε Χάυντν ως βoηθό του ηλικιωμένου μουσικού διευθυντή, με τα εξής καθήκοντα: να διευθύνει την ορχήστρα, να εκπαιδεύει τους τραγουδιστές, να συνθέτει τα περισσότερα από τα έργα που απαιτούνταν και να υπηρετεί ως υπεύθυνος της μουσικής βιβλιοθήκης, επιθεωρητής των οργάνων και διευθυντής του προσωπικού. Με όλες του τις δυνάμεις υποστήριζε τους υφισταμένους του και χάρη στη φιλικότητα και το χιούμορ του κατάφερνε να διατηρεί καλές σχέσεις τόσο με το προσωπικό όσο και με τους εργοδότες.
Το 1766, ο Χάυντν αναδείχθηκε σε μουσικό διευθυντή στην Αυλή των Έστερχαζυ. Βελτίωσε την ποιότητα και αύξησε το μέγεθος των μουσικών συνόλων του πρίγκιπα, προσλαμβάνοντας πολλούς εκλεκτούς εκτελεστές και τραγουδιστές. Έτσι δημιούργησε μια ατμόσφαιρα γόνιμη για την ανάπτυξη και ωρίμανση της τέχνης του μεγάλου συνθέτη.
Ο Χάυντν φαίνεται πως χαιρόταν αυτήν την πολυάσχολη ζωή και υπηρέτησε τον πρίγκιπα Μίκλος για 30 σχεδόν χρόνια. Δεν ένιωθε αποκομμένος από την πολιτιστική ζωή, καθώς περιοδεύοντες θίασοι παρουσίαζαν έργα επιφανών συγγραφέων στο κάστρο, ενώ παράλληλα εκείνος επισκεπτόταν συχνά την Βιέννη με την ακολουθία του πρίγκιπα. Σ' αυτές τις επισκέψεις ανέπτυξε μία στενή φιλία με τον Μότσαρτ. Το γεγονός ότι ο Μότσαρτ ήταν κατά 24 χρόνια νεώτερός του δεν είχε καμιά σημασία. Ο Μότσαρτ είχε δηλώσει πως είχε μάθει από τον Χάυντν πώς να γράφει κουαρτέτα και αφιέρωσε έξι τέτοια έργα στον «αγαπημένο του φίλο».
Αντίθετα από τον Μότσαρτ, ο Χάυντ γνώρισε τη διεθνή αναγνώριση κατά τη διάρκεια της ζωής του. Τα έργα του εκτελούνταν σε όλη την Ευρώπη και δημοσιεύονταν στην Αυστρία, την Γερμανία, την Ολλανδία, τη Γαλλία, την Αγγλία. Δεχόταν επίσημες παραγγελίες από πολλούς Ευρωπαίους μουσικόφιλους.
Το 1790, όταν ο πρίγκιπας Μίκλος πέθανε, τον διαδέχτηκε ο γιος του, πρίγκιπας Άνταλ, που δεν ενδιαφερόταν για τη μουσική και απέλυσε τους περισσότερους αυλικούς μουσικούς. Ο Χάυντν πάντως παρέμεινε και εξακολούθησε να εισπράττει τo μισθό του. Τότε του έγιναν δύο δελεαστικές προτάσεις. Πρώτον, ο βασιλιάς της Νεάπολης του πρότεινε να επισκευθεί την αυλή του και δεύτερον ο βιoλιστής και διοργανωτής κονσέρτων, Γιόχαν Σάλομον, ήλθε από την Αγγλία και του παρείγγειλε με εξαιρετικούς οικονομικούς όρους έξι καινούριες συμφωνίες και 20 μικρότερες συνθέσεις, τις οποίες θα διηύθυνε ο ίδιος ο συνθέτης σε μία σειρά ορχηστριακών κονσέρτων στο Λονδίνο, που θα χρηματοδοτούσε ο Σάλομον. Ο Χάυντν θα έπρεπε επί πλέον να συνθέσει μία καινούρια ιταλική όπερα για το Βασιλικό Θέατρο στο Λονδίνο, με πρόσθετη αμοιβή. Τον συνθέτη τον είλκυσε περισσότερο η αγγλική προσφορά. Θεώρησε πως θα ήταν σπουδαία εμπειρία να συνεργασθεί με μία μεγάλη, άριστα εκπαιδευμένη ορχήστρα και να ζήσει σε ένα από τα πιο μεγάλα μουσικά κέντρα του 18ου αιώνα.
Απτόητος από τις προειδοποιήσεις των φίλων του, περιλαμβανoμένoυ και του Μότσαρτ, έφυγε για το Λονδίνο. Ανήμερα πρωτοχρονιάς του 1791, έφτασε στην Αγγλία και οι επόμενοι 18 μήνες τον αντάμειψαν και τον αναζωογόνησαν. Οι πολλές νέες γνωριμίες, η γνωριμία του με επιφανείς μουσικούς και ο θαυμασμό ς που του έδειχναν όλοι, είχαν ζωηρό αντίκτυπο στο δημιουργικό του έργο. Οι συμφωνίες που έγραψε για την πρώτη και δεύτερη επίσκεψη του στο Λονδίνο αντιπροσωπεύουν το αποκορύφωμα της ορχηστρικής του δημιουργίας. Η δεξιοτεχνική τους ενορχήστρωση, η αριστοτεχνική επεξεργασία των μουσικών μορφών, η ελεύθερη ροή της μελωδικής έμπνευσης και η αίσθηση του χιούμορ, τον έκαναν πολύ αγαπητό στο βρετανικό ακροατήριo. Η δημοτικότητα των συμφωνιών του είναι φανερή στις διάφορες επωνυμίες που τους δόθηκαν (Surprise, The Clock, Military, Drums Roll). Τον Ιούλιο του 1791 το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης του απέμεινε τον τίτλο του διδάκτορα μουσικής.
Τον Ιούνιο του 1792, ο Χάυντν εγκατέλειψε το Λονδίνο για τη Γερμανία για να μετάσχει, σύμφωνα με την επιθυμία του Έστερχαζυ, ως μέλος της ακολουθίας του στη στέψη του αυτοκράτορα Φραγκίσκου, στην Φρανκφούρτη, του Μάιν. Στο ταξίδι του σταμάτησε στη Βόννη, όπου του σύστησαν τον 22χρονο Mπετόβεν και συννενοήθηκαν να μετοικήσει ο νεαρός συνθέτης στη Βιέννη για να μαθητεύσει πλάι στο Χάυντν.
Στις 29 Ιουλίου έφθασε στη Βιέννη όπου κατάφερε χάρη στα σημαντικά του κέρδη από την Αγγλία να αγοράσει ένα σπίτι και μία έκταση στο Προάστιο Γκούμπεντορφ όπου σήμερα βρίσκεται το Μουσείο Χάυντν. Στη Βιέννη παρέμεινε για λίγο. Οι Άγγλοι θαυμαστές του τον παρότρυναν να επισκεφθεί το Λονδίνο για μία ακόμη φορά και τον Ιανουάριο του 1794 επέστρεψε στην Αγγλία, όπου παρέμεινε έως τον Αύγουστο του 1795.
Η ΟΨΙΜΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΚΟΝΤΑ ΣΤΟΥΣ ΕΣΤΕΡΧΑΖΥ
Το 1791, όταν ο Χάυντν είχε παραστεί στο μνημόσυνο του Χαίντελ στο Λονδίνο, είχε συγκινηθεί βαθιά από τα αριστοτεχνικά ορατόρια του Χαίντελ και από τη λατρεία με την οποία τα υποδεχόταν το αγγλικό ακροατήριο. Αποφασίζοντας να συνθέσει σ' αυτό το είδος, βρήκε ένα κατάλληλο λιμπρέτο, που όπως λέγεται είχε ετοιμάσει για τον Χαίντελ. Αφού εγκαταστάθηκε στη Βιέννη και ανέλαβε πάλι τα καθήκοντά του για τον πρίγκιπα Έστερχαζυ, άρχισε να εργάζεται πάνω στο ορατόριο Δημιουργία. Ο Χάυντν ήταν βαθιά ευσεβής και είχε γράψει αρκετές λειτουργίες για την Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία. Τα χρόνια που αφιέρωσε σ’ αυτό το έργο του ήταν από τα ευτυχέστερα της ζωής του, γιατί ένιωθε την επικοινωνία με το θείο πνεύμα. Τον Απρίλιο του 1798 το ορατόριο παίχθηκε για πρώτη φορά στο πριγκιπικό παλάτι και προκάλεσε βαθιά εντύπωση. Σύντομα παρουσιάστηκε δημόσια με την ίδια ανταπόκριση. Έκτοτε, η Δημιουργία γνώριζε την ίδια μεγάλη επιτυχία, ενώ τα κέρδη, σύμφωνα με την επιθυμία του συνθέτη, δίνονταν σε φιλανθρωπικά ιδρύματα.
Αυτή η επιτυχία τον ενθάρρυνε να γράψει άλλο ένα ορατόριο που τον απορρόφησε ως το 1801. Το οραρόριο γνώρισε θριαμβευτική επιτυχία τόσο στην Αυλή, όσο και στις δημόσιες παραστάσεις. Η όψιμη δημιουργική δραστηριότητα του Χάυντν έδωσε επίσης έξι λειτουργίες, γραμμένες για τον πατρόνα του Έστερχαζυ, που συγκαταλέγονται ανάμεσα στις σημαντικότερες λειτουργίες του 18ου αιώνα. Εξακολούθησε επίσης να συνθέτει υπέροχα κουαρτέτα εγχόρδων και το 1797 προσέφερε στο αυστριακό έθνος το τραγούδι Gott erhalte Franz Den Kaiser (Ο Θεός σώζει τον αυτοκράτορα Φραγκίσκο), που αποτέλεσε για περισσότερο από έναν αιώνα αφ' ενός μεν τον εθνικό ύμνο της αυστριακής μοναρχίας, αφ' ετέρου το πατριωτικό τραγούδι Dei.ιtsch/and, Deutsch/and ubera//es (Γερμανία, Γερμανία υπεράνω όλων) στη Γερμανία. Η ίδια μουσική ψάλλεται σήμερα ως προτεσταντικός ύμνος, με ποικίλους τίτλους, στις αγγλόφωνες χώρες. Το τραγούδι αγαπήθηκε τόσο πολύ ώστε ο Χάυντν, αποφάσισε να το χρησιμοποιήσει ως θέμα για παραλλαγές σε ένα από τα περιφημότερα κουαρτέτα του, το Αυτοκρατορικό Κουαρτέτο, έργο 76, αριθμός 3.
Διάφορες τιμές από πολλά μέρη της Ευρώπης χαροποίησαν το συνθέτη στα τελευταία χρόνια της ζωής του. Η Στοκxόλμrι, το Άμστερνταμ, η Αγία Πετρούπολη και το Παρίσι τον ανέδειξαν σε επίτιμο μέλος των μουσικών τους ενώσεων και η γαλλική πρωτεύουσα, μετά την πρεμιέρα της Δημιουργίας, χάραξαν ένα χρυσό μετάλλιο προς τιμήν του. Αλλά ούτε η Αυστρία έμεινε πίσω. Στο χωριό Ρόραου, την γενέτειρά του, υψώθηκε ένα μνημείο για το διάσημο τέκνο του και ο Χάυντν ευτύχησε να το δει. Η πόλη της Βιέννης του απέμεινε το μεγάλο χρυσό μετάλλιο του Σωτήρα και τον ονόμασε επίτιμο πολίτη. Ιδιαίτερα σημαντικό ήταν το βιεννέζικο κονσέρτο του το 1808 για τον εορτασμό των 76 χρόνων του. Η Δημιουργία ερμηνεύθηκε από επιφανείς μουσικούς, εν παρουσία του καταβεβλημένoυ πλέον συνθέτη που είχε μεταφερθεί πάνω σε πολυθρόνα. Ποιήματα διαβάστηκαν προς τιμήν του και, κατά την αναχώρησή του, ο Mπετόβεν γονάτισε και φίλησε τα χέρια του παλαιού του δασκάλου. Αυτή ήταν και η τελευταία δημόσια εμφάνιση του συνθέτη.
Κατά την εισβoλή του Ναπολέοντος, η Βιέννη βομβαρδίστηκε και μια βόμβα έπεσε κοντά στο σπίτι του Χάυντν. Ο Ναπολέον τελικά εγκατέστησε τιμητικό φρουρό έξω από το σπίτι του. Μία στιγμή ευχάριστης ανάπαυλας έζησε ο Χάυντν όταν ένας Γάλλος αξιωματικός, αφού εκδήλωσε τον θαυμασμό του για την μουσική του, τραγούδησε την άρια από την Δημιουργία, που όπως λέγεται έκανε τον συνθέτη να κλαίει από χαρά. Ο Χάυντν πέθανε λίγες μέρες αργότερα. Στον δημόσιο ενταφιασμό του, μέλη του γαλλικού στρατού ενώθηκαν με τους πολιτοφύλακες της Βιέννης για να σχηματίσουν μία γραμμή μπροστά από τη σορό. Η πολιτιστική ελίτ της Βιέννης και υψηλόβαθμoι Γάλλοι αξιωματικοί απέτισαν φόρο τιμής στην ιδιοφυία που προσέφερε τόσα πολλά.
ΕΡΓΑ
Το 1751 συνθέτει την πρώτη του λειτουργία Der Κrumme Τeufel1. Όλα του τα έργα για θέατρο, τις περισσότερες συμφωνίες του και τη μουσική δωματίου τις συνθέτει για τον πρίγκιπα Εστρερχάζι. Στο Λονδίνο κάνει πολλές συμφωνίες και είχε εντυπωσιαστεί πάρα πολύ με την Αγγλία. Επίσης έγραψε το πασίγνωστο Gott erhalte unsem Kaiser που το 1922 γίνεται εθνικός ύμνος της Γερμανίας. Το 1798 και το 1801 έδωσε τις πρώτες εκτελέσεις των δύο μεγάλων έργων, τα ορατόρια: Δημιουργία και Εποχές. Το 1808 έκανε την τελευταία του εμφάνιση στο κοινό σε μια εκτέλεση της δημιουργίας μέσα σε πραγματική αποθέωση και ο Beethoven έτρεξε μπροστά στο κοινό και του φίλησε τα χέρια. Τα έργα του είναι αμέτρητα.
Θέατρο: 1 γερμανική όπερα, 17 ιταλικές όπερες, όπερες για μαριονέττες, σκηνική μουσική
Εκκλησία: 14 λειτουργίες (σολίστ, χορωδία και ορχήστρα), 2 μεγάλα Τe Deum και ένα Stabat Mater (σολίστ, χορωδία και ορχήστρα), προσφορές, άσματα κ.λ.π.
Ορατόρια: Ο γυρισμός του Τωβία (1775), Die Schopfung (Η δημιουργία) (1798), Οι εποχές (1801)
Άλλα φωνητικά έργα: Χορικά και καντάτες κατά περίσταση, ιταλικές καντάτες και άριες για 1 φωνή, 47 γερμανικά λήντερ, 14 αγγλικές άριες, ντούο, τρίο και φωνητικά κουαρτέτα, περίπου 50 κανόνες (2 μέχρι 8 φωνές), διασκευές 450 βρετανικών δημοτικών τραγουδιών.
Συμφωνική Μουσική: 104 συμφωνίες (από τις οποίες καλύτερες είναι οι 12 τελευταίες: επωνομαζόμενες του Λονδίνου), 16 εισαγωγές, Die sieben Worth des Erlosers am Κreuze (είδος μεγάλου συμφωνικού ορατόριου που αποτελείται από 7 σονάτες, εισαγωγή και επίλογο ο Haydn έκανε δύο μεταγραφές: μια για χορωδία και μια δεύτερη για κουαρτέτο εγχόρδων), 35 γερμανικοί χοροί, πολλά καντσέρτα (15 για πιάνο, 8 για βιολί, 5 για βιολοντσέλο, 1 για κοντραμπάσο, 2 για κόρνο, 1 για τρομπέτα, 2 για όμποε, 5 για δύο λύρες da braccio).
Μουσική Δωματίου & Μουσική για solo:
Όργανα: ντιβερτιμέντα, τρίο κλπ. 84 κουαρτέτα εγχόρδων (όπου περιέχονται 7 του έργου 51 πάνω στο έργο Die Sieben Worte), 31 τρίο με πιάνο, 60 σονάτες για πιάνο.
Haydn - Symphony no. 94 "Surprise": 2nd movement
Haydn - Symphony no 94 "Surprise": 3rd movement
Haydn - Symphony no 94 "Surprise": 4th movement
Joseph Haydn - String Quartet No. 31 in B minor, Op. 33, No. 1, Hob.III:37 - I. Allegro moderato
Joseph Haydn - String Quartet No. 31 in B minor, Op. 33, No. 1, Hob.III:37 - II. Scherzo
Joseph Haydn - String Quartet No. 31 in B minor, Op. 33, No. 1, Hob.III:37 - III. Andante
Joseph Haydn - String Quartet No. 31 in B minor, Op. 33, No. 1, Hob.III:37 - IV. Finale
Joseph Haydn - String Quartet No. 30 in E flat major, Op. 33, No. 2, Hob.III:38 - I. Allegro
Joseph Haydn - String Quartet No. 30 in E flat major, Op. 33, No. 2, Hob.III:38 - II. Scherzo
Joseph Haydn - String Quartet No. 30 in E flat major, Op. 33, No. 2, Hob.III:38 - III. Largo
Joseph Haydn - String Quartet No. 30 in E flat major, Op. 33, No. 2, Hob.III:38 - IV. Finale
Joseph Haydn - Serenade from String Quartet in F
Joseph Haydn-Violin Concerto in G major
* Christos Sipsis
Haydn-"Emperor" Quartet in C Major - Mov. 1/4
Haydn-"Emperor" Quartet in C Major - Mov. 2/4
Haydn-"Emperor" Quartet in C Major - Mov. 3/4
Haydn-"Emperor" Quartet in C Major - Mov. 4/4
Gilels-Kogan-Rostropovich @ HAYDN Piano Trio Hob.XV:16 (complete) 1959
The Quartet No. 62 in C major, also known as Op. 76, no. 3, boasts the nickname Emperor, because in the second movement, Haydn quotes the melody from Gott erhalte Franz den Kaiser ("God Save Emperor Francis"), an anthem he wrote for Emperor Francis II. This same melody is known to modern listeners for its later use in the German national anthem, Deutschlandlied. The quartet consists of four movements:
I. Allegro
II. Poco adagio; cantabile
III. Minuetto. Allegro
IV. Finale. Presto
The first movement of the quartet is in the home key of C major, in common time, and is written in sonata form. The second movement, in G major cut time, is in strophic variation form, with the "Emperor's Hymn" as the theme. The third movement, in C major and A minor, is a standard minuet and trio. The fourth movement, in C minor and C Major, is in sonata form.
Samuel Adler has singled out this work's second movement as an outstanding example of how to score for string instruments observing of the movement's final variation:
This is a wonderful lesson in orchestration, for too often the extremes in the range are wasted too early in a work, and the final buildup is, as a result, anticlimactic. The other formal factor to notice is that the entire structure is an accumulation of the elements which have slowly entered the harmonic and contrapuntal scheme in the course of the variations and have become a natural part of the statement [i.e. theme].[4]
String Quartets, Op. 76 (Haydn) - Wikipedia, the free encyclopedia
* Συραγώ Περγάντου
*Aglaia Raptou
Haydn - "Kaiser" Quartet in C Major - Mov. 2/4
Haydn-"Maria Theresia"Symphony No.48-Mov.1/4
* Themis Taflanidis
Alfred Brendel - Haydn: Piano Sonata No.59 in E-flat, Hob.XVI 49
Brendel plays Haydn - Andante & variations in F minor, Hob. 17/6
*Sergios Malakates
Haydn - Symphony No. 103 'Drum Roll'
Haydn: Symphony No.100 - Minkowski/CLO(2008Live)
* Sofia Kouvari
Haydn - String Quartet in E major Op.2 no.2 - I Allegro molto
Haydn - String Quartet in C major Op.1 no.6 - IV Menuetto
Haydn - String Quartet in A major Op.2 no.1 - II Menuetto
Franz Joseph Haydn-Serenade
Haydn: Auf starke Fittiche schwinget sich der Adler stolz (Die Schöpfung)
Wang Yuja plays Haydn Sonata Hob. 50 C major 1st mvt
Sir Gilbert Levine conducts Haydn Creation (2/3)
Sir Gilbert Levine conducts Haydn Creation (3/3)
Haydn - La Creación - Dúo de Adán y Eva
* Stratis Vagis
Haydn - Armida - N. Harnoncourt, Concentus Musicus Wien
Rostropovich-Haydn-Cello Concerto No.2-part 1 of 3 (HD)
* Rena Martzoukou Papageorgiou
Josef Haydn: Te Deum C-Dur
http://youtu.be/6W3x1zxQtYU
Josf Haydn: Trumpet Concerto in E flat major (part 1)
Franz Josef HAYDN: Symphonie G-Dur Hob. l:88 (Menuet - Allegretto - Trio)
* Eddy Kouyioumdjian
Haydn: Agnus Dei (Missa in Angustiis, Nelsonmesse)
Maurice Andre - Haydn trumpet concerto allegro
* Maria Dimisianou
Mstislav Rostropovich "Cello Concerto No.2" Haydn
* Marina Raptaki
(Bunin)Haydn Piano Sonata Hob.XVI/23 Mvt.III
* Joumi Haddad
Haydn-Symphony No.88-Mov.1/4
*Marian Matzav
Jacqueline du Pré Haydn Cello Concerto No. 1 Moderato
* Costas Papageorgiou
Haydn- "Surprise" Symphony No.94 in G -Mov.1/4
Haydn - The Creation - The Heavens are Telling
Tine Thing Helseth: Haydn Trumpet Concerto, 3rd mvt
Joseph Haydn - Symphony No. 63 in C major 'La Roxelane' - 1. Allegro
Joseph Haydn - Deutschland Uber Alles
*Christina Liakou
Από τη θέση του Κapellmeister και βάσει των διευρυμένων αρμοδιοτήτων του ο Χάιντν ανέλαβε να βολιδοσκοπήσει τις διαθέσεις του πλούσιου εργοδότη με «όχημα» ένα καινούργιο του έργο, τη Συμφωνία αρ.45 σε φαδίεση ελάσσονα, επονομαζομένη «Αποχαιρετισμός». Στο adagio του τελευταίου μέρους, ένας ένας οι μουσικοί έσβηναν το κερί που έκαιγε στη θέση τους και εγκατέλειπαν το προσκήνιο, με αποτέλεσμα στο τέλος να μείνει μόνο ο συνθέτης και ένας ακόμη έμπιστός του. Ο Νικολάους έλαβε το μήνυμα. Την επομένη, κιόλας, άπαντες αναχωρούσαν για τη «βάση» τους, το Αϊζενσταντ, προγονική εστία των Εστερχάζι.
Τo παραπάνω περιστατικό είναι ενδεικτικό του τίτλου του «Πατέρα Χάιντν» ο οποίος αποδόθηκε στον συνθέτη- έναν από τους σημαντικότερους της κλασικής περιόδου- στη διάρκεια της ζωής του με σκοπό, εκτός των άλλων, να καταδείξει τον σεβασμό τον οποίο απολάμβανε μεταξύ των υφισταμένων του μουσικών της Αυλής καθώς πάντα προσπαθούσε να διατηρεί εγκάρδια και ζεστή ατμόσφαιρα μεσολαβώντας, παράλληλα, στον πλούσιο «πάτρωνα» για τα συμφέροντά τους.
ΤΟ ΒΗΜΑ - 1809, Χάιντν: Ο πατέρας της συμφωνίας - κοινωνία
Symphony No.101 in D Major"The Clock" 1.Adagio-Presto 2.Andante 3.Menuet Allegretto 4.Finale Vivace Capella Istropolitana Conductor: Barry Wordsworth
Haydn: Organ Concerto No.1 - Koopman/OPRF(2005Live)
ολοκληρωμενα:
Haydn: Piano Concerto No.11 - Argerich&Rabinocitch/ODSI(2006Live)
Haydn: Symphony No.101 - Haitink/CSO(2008Live)
Haydn: Symphony No.99 - Pinnock/RCO(2008Live)
String Quartet in D minor "Fifths" Hob III:76 Op. 76 No. 2
Performed by Quator Mosaiques
Joseph Haydn: Adagio in D Major
Milan Zelenka - Guitar
Slovak Chamber Orchestra
Bohdan Warchal
*Nikos Papakostas
Fritz Wunderlich "Mit Würd`und Hoheit angetan" Die Schöpfung
*Christos Tsiftsis
Josf Haydn: Trumpet Concerto in E flat major (part 1)
Josf Haydn: Trumpet Concerto in E flat major (part 2)
(I) F.J. Haydn - Overture〈The Creation〉/ Die Schöpfung, Oratorium (Christopher Hogwood)
*Demos Tsormpatzoglou
Haydn - Piano Sonata 33 - PUCHELT 1/2
Haydn - Piano Sonata 33 - PUCHELT 2/2
Joseph Haydn Sonata in E Minor Hob XVI 34 1st Movement Presto
*Έλλη Τσιρογιάννη
Martina Filjak performs Haydn Sonata in C minor
http://www.youtube.com/watch?v=mNwMXj0Y1_Y Τη συμφωνία ,αρ.94,έγραψε ο Χάυντν στο Λονδίνο. Επειδή είχε διαπιστώσει πως το κοινό,που παρακολουθούσε τις συναυλίες του μετά το δείπνο τό' ριχνε στον ύπνο αν η μουσική ήταν αργή ή ήρεμη..., για να τους "εκδικηθεί",έγραψε αυτή τη συμφωνία,όπου μετά την ήρεμη εισαγωγή του Αndante,ακούγεται μια απότομη,ξαφνική,δυνατή συγχορδία,που τους τρομάζει και τους κρατά σε εγρήγορση!!!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου