Η Σαλώμη και η οπτασία του Ιωάννη Βαπτιστή, του Gustave Moreau
Επιμέλεια: De Profundis Ya
10/6/2014
Σαλώμη, κόρη του Ηρώδη ΙΙ και της Ηρωδιάδας, βιβλικά πρόσωπα, που αναφέρονται στη Καινή Διαθήκη. Η Ηρωδιάς είναι μια πανούργα γυναίκα, περιβόητη μοιχαλίδα, για την οποία ο Ιωάννης ο Βαπτιστής δεν σταματά να μιλά εναντίον. Αυτή για να τον εκδικηθεί, ζητά από την κόρη της Σαλώμη να σαγινέψει με τον χορό της τον πατριό της Ηρώδη την ημέρα των γενεθλίων του και να του ζητήσει μετά σαν χάρη "την κεφαλήν επί πίνακι" του Ιωάννη. Παρόλο που ο Ηρώδης φοβόταν το λαό που αγαπούσε και σεβόταν τον Ιωάννη, διέταξε τον αποκεφαλισμό του.
Ένας από τους συγγραφείς είναι και ο Oscar Wilde, με τη τραγωδία "Salome", της οποίας η πρεμιέρα δόθηκε στο Παρίσι το 1896. Γράφτηκε στα γαλλικά γιατί η βρετανική νομοθεσία της εποχής απαγόρευε να ανεβαίνουν στη σκηνή βιβλικά θέματα.
Στη Σαλώμη του Oscar Wilde ο Ιωάννης Βαπτιστής αποκεφαλίζεται επειδή αποκρούει την αγάπη της Σαλώμης.
Ο Richard Strauss έγραψε την ομότιτλη όπερα με λιμπρέτο δικό του, από την γερμανική μετάφραση του Hedwig Lachmann του γαλλικού έργου "Σαλώμη" του Oscar Wilde.
Η όπερα έγινε διάσημη για τον "χορό των επτά πέπλων" και για τη σοκαριστική σκηνή του φινάλε όπου η Σαλώμη δηλώνει την αγάπη της για τον Ιωάννη και φιλά το κομμένο του κεφάλι!
Μία από τις εικονογραφήσεις του Aubrey Beardsley για την πρώτη αγγλική έκδοση το 1894 του βιβλίου του O. Wilde
Guillaume Apollinaire, Σαλώμη
Θάβαζα κάτω στο χορό τα Σεραφίμ ώ βασιλιά
Για να χαμογελάσει ο Βαφτιστής και πάλι
Μητέρα γιατί στέκεσαι θλιμένη και χωρίς μιλιά
Με φόρεμα κοντέσσας στου Διάδοχου το πλάι
Χτύπαε η καρδιά μου χτύπαγε με δύναμη πολλή
Σαν άκουγα ως εχόρευα πέρα την ομιλία του
Και κρίνους κένταγα σε μια σημαία μακρουλή
Που θα κυμάτιζε ψηλά ψηλά στη βακτηρία του
Για ποιόν θέλετε τώρα να κεντήσω τη σημαία
Η βακτηρία του στις όχθες του Ιορδάνη ανθεί
Κι αφότου οι στρατιώτες σου ώ Ηρώδη βασιλέα
Τον πιάσαν όλ΄οι κρίνοι μου έχουνε μαραθεί
Ελάτε όλοι ξοπίσω μου κει κάτω στην αλλέα
Μην κλαίς ώ γελωτοποιέ ωραίε του βασιλέα
Πάρ΄το κεφάλι για ραβδί και στήστε το χορό
Το μέτωπο μητέρα μη του ΄γγίζεις είν΄ψυχρό
Βασιλιά βάδισε μπροστά τοξόται ελάτε πέρα
Ένα λάκκο θα σκάψουμε κα μέσα θα τον θάψουμε
Λουλούδια θα φυτέψουμε και γύρω θα χορέψουμε
Ως πού να χάσω στο χορό τη ζαρρετιέρα
Ο βασιλιάς την ταμπακέρα
Η Ινφάντα το ροζάριό της
Τη Σύνοψή του κι ο δεσπότης
Μετάφραση: Μήτσος Παπανικολάου
Η Σαλώμη με το κεφάλι του Ι. Βαπτιστή, του Titian, Galleria Doria Pmphilj, Rome
Σαλώμη, Καβάφης (από τα Κρυμμένα)
Επάνω σε χρυσό σινί η Σαλώμη φέρνει
την κεφαλή του Ιωάννη Βαπτιστή
στον νέον Έλληνα τον σοφιστή
που από τον έρωτα με αδιαφορία γέρνει.
"Σαλώμη την δική σου" απαντάει ο νέος
"ήθελα να με φέρουνε την κεφαλή"
Αστειευόμενος έτσι ομιλεί.
Και την επαύριον ένας δούλος της δρομαίος
της Ερωμένης έρχεται την κεφαλή βαστώντας
ολόξανθη επάνω σε χρυσό σινί.
Πλήν την επιθυμία του την χθεσινή
ο σοφιστής είχε ξεχάσει μελετώντας.
Τα αίματα που στάζουνε βλέπει κι αηδιάζει.
Το αιματωμένο πράγμα αυτό να σηκωθεί
προστάζει απο εμπροστά του, κ' εξακολουθεί
του Πλάτωνος τους διαλόγους να διαβάζει.
Ρ. Στράους φεστιβάλ, πόστερ του Ludwig Hohlwein, 1910
Wiener Philharmoniker, Karl Böhm
Wiener Philharmoniker, Conductor - Hans
Swarowsky, Wien, 1960
Αφίσα απο το βουβό φίλμ του 1923
Βουβό φίλμ του 1923, βασισμένο
στο έργο του Oscar Wilde, σε σκηνοθεσία του Charles Bryant
*********************
"Το φιλί της Σαλώμης", Lucien Levi Dhurmer
Επιμέλεια: Elpida Nousa
16/10/2014
Γενέθλια του Όσκαρ Ουάιλντ σήμερα(16 Οκτωβρίου 1854) και χαιρετίζω με ένα απόσπασμα από τη "Σαλώμη" του,ένα έργο λογοκριμένο στην εποχή του ως νοσηρό και εξωφρενικό!
Αποτυπώνει όμως την ακρότητα του πόθου σε όλο της το μεγαλείο!
"Σαλώμη:
Δε μ’ άφησες να φιλήσω το στόμα σου, Ιωάννη;Δεν το θέλησες;
Καλά λοιπόν! Τώρα θα το φιλήσω. Θα το δαγκώσω με τα δόντια, όπως δαγκώνει κανείς τον ώριμο καρπό.
...γιατί δε με κοιτάς; Τα μάτια σου που ήσαν τόσο τρομερά, γεμάτα οργή και καταφρόνια, είναι κλεισμένα τώρα.
Άνοιξε τα μάτια σου! Σήκωσε τα βλέφαρά σου!
Κι η γλώσσα σου, που ήταν σαν κόκκινο ερπετό που ακοντίζει δηλητήρια, δεν κουνιέται πια, δε λέει τίποτα τώρα,Ιωάννη, η κόκκινη αυτή οχιά που ξέρασε το φαρμάκι της απάνω μου.
Δε με θέλησες,μ’ απόκρουσες. Μου είπες πράματα αποτρόπαια. Μου φέρθηκες σα να ήμουν εταίρα, σα να ήμουν πόρνη, εγώ, η Σαλώμη, η κόρη της Ηρωδιάδας!
[...]
Αχ! Γιατί δε με κοίταξες; Αν με είχες δει, θα μ’ είχες αγαπήσει.
Ξέρω καλά πως θα μ’ είχες αγαπήσει, και το μυστήριο της αγάπης είναι πιο μεγάλο απ’ το μυστήριο του θανάτου. Μόνο την αγάπη πρέπει να κοιτάζει κανείς".
"Σαλώμη" , Όσκαρ Ουάιλντ-Μετάφραση: Στάθης Σπηλιωτόπουλος
Η Σαλώμη του Ουάιλντ εμπνέει τον Ρίχαρντ Στράους στην ομώνυμη όπερα,που σε κάθε ανέβασμά της προκαλεί ιδιαίτερη αίσθηση και συχνά σκανδαλίζει με τολμηρές σκηνές όπως ο "Χορός των επτά πέπλων" και ο ερωτικός μονόλογος που τραγουδάει η ηρωίδα κρατώντας στα χέρια της το κομμένο κεφάλι του Ιωάννη.
Αναμφισβήτητα η συναρπαστικότερη Σαλώμη,με μια ερμηνεία αισθησιακή,που γοήτευε κριτικούς και κοινό ήταν αυτή της Birgit Nilson!
Από την τελική σκηνή ο ερωτικός μονόλογος :
"Du wolltest mich nicht deinen Mund küssen lassen-Δεν με άφησες να φιλήσω το στόμα σου!"
https://www.youtube.com/watch?v=RY5uHiHbWz8
Strauss - Salome - final scene - Birgit Nilsson - part I -...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου