ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΑ, RAVEL MAURICE

RAVEL MAURICE JOSEPH

  1875-1937

Η ζωή του

Ο Μωρίς Ραβέλ γεννήθηκε στις 7 Μαρτίου 1875 στο Σιμπούρ και πέθανε σε ηλικία 62 ετών στο Παρίσι, στις 28 Δεκεμβρίου του 1937. Ο πατέρας του Ζοζέφ Ραβέλ ήταν μηχανικός και εφευρέτης κάποιου είδους θερμικού κινητήρα. Επίσης ήταν και αυτός πολύ καλός μουσικός, αλλά ερασιτέχνης. Η μητέρα του Μαρία Ντελουαρτέ ήταν βασκικής καταγωγής. Στα 7 του χρόνια ήδη έχει πάρει μαθήματα πιάνου και μπαίνει στο κονσερβατουάρ του Παρισιού με δασκάλους τους Σ. ντε Μπεριώ, Γκεντάλγκε και Φωρέ, στο πιάνο, την αντίστιξη και τη σύνθεση αντίστοιχα. Ο Ραβέλ πέρασε μια ήρεμη και ήσυχη ζωή, χωρίς απρόοπτα, με λίγους φίλους, σχεδόν σαν ερημίτης. Ο ρώσος σύγχρονός του Ιγκόρ Στραβίνσκυ, εξυμνώντας την ακρίβεια και την πολυπλοκότητα του έργου του, τον παρομοίασε με τον «πιο τέλειο από τους Ελβετούς ωρολογοποιούς».

Το 1901 παίρνει το 2ο βραβείο της Ρώμης, προσπαθώντας τα επόμενα 2 έτη, 1902 και 1903 , να πάρει τη μεγαλύτερη διάκριση, αλλά χωρίς επιτυχία. Απορρίπτεται από την επιτροπή ως ακατάλληλος και πολύ προχωρημένος για την εποχή του. Αξίζει να αναφέρουμε ότι, όταν ο Ραβέλ απορρίφθηκε, είχε ήδη παρουσιάσει δημόσια τα έργα του «Παβάνα για μια νεκρή ινφάντη», «Τα παιχνίδια του νερού» και «Το κουαρτέτο για έγχορδα».
Η θύελλα διαμαρτυριών που ξεσηκώθηκε ενάντια στην επιτροπή ήταν αναμενόμενη, με αποτέλεσμα την παραίτηση του προέδρου του Κονσερβατουάρ. Αργότερα, όταν ο Ραβέλ έκανε την πρώτη παρουσίαση των «Ιστοριών», κατηγορήθηκε για άλλη μια φορά άδικα ότι μιμήθηκε τον Debussy. Ωστόσο, ο Ραβέλ με τα έργα του «Καθρέφτες», «Σονατίνα» και «Εισαγωγή και αλέγκρο» ήδη έχει γίνει διάσημος.

Τα έργα του χαρακτηρίζονται από μεγάλη επιδεξιότητα στην επεξεργασία των διαφόρων θεμάτων, καθώς και από τελειότητα στο ύφος τους. Είναι χαρακτηριστική η ωριμότητα που παρουσιάζουν τα έργα του, τόσο τα μεταγενέστερα όσο και τα πρώιμα. Δεν μπορεί να θεωρηθεί επαναστάτης μουσικός, γιατί οι εργασίες του κινήθηκαν μέσα στα καθιερωμένα πλαίσια της εποχής του, τόσο μορφικά όσο και αρμονικά. Ωστόσο, τα έργα του δείχνουν ένα πολύ έντονα προσωπικό και εξατομικευμένο χαρακτήρα, που δημιουργούν μια δική του γλώσσα, με τις μελωδίες του να βασίζονται όχι στη συμβατική διατονική δυτική κλίμακα, αλλά στους αρχαίους δωρικούς και φρυγικούς τρόπους.
Εκτός από το γεγονός ότι ήταν πολύ καλός πιανίστας, είχε μεγάλες ικανότητες και στην τέχνη της ενορχήστρωσης, με πολύ χιούμορ και εφευρετικότητα, όπως βλέπουμε στο έργο του «Το παιδί και τα μάγια», όπου προσπαθεί να αποδώσει μουσικά χαρακτήρες κάποιων ζώων αλλά και άψυχων αντικειμένων. Η προηγούμενη θεωρείται ως η πιο γνωστή του όπερα.
Ο Ραβέλ αντιμετώπιζε τη μουσική ως ένα είδος τελετουργίας με δικούς της νόμους. Για αυτό ακριβώς πρέπει να είναι προστατευμένη με τρόπο που να μη δέχεται αρνητικές επιρροές από τον εξωτερικό κόσμο και από ανθρώπους που είναι αμύητοι σε αυτήν.
Παρατηρείται μια παντελής έλλειψη θρησκευτικών στοιχείων στα έργα του. Δε συμπαθούσε μάλιστα τα έργα των συνθετών που είχαν θρησκευτικές αναφορές. Μέσα από αποσπάσματα της αλληλογραφίας του φαίνεται, όπως το δηλώνει και ο ίδιος, ότι ήταν άθεος. Ωστόσο, μπορούμε να συμπεράνουμε ότι είχε μια διαφορετική αντίληψη για το θείο, όπως τουλάχιστον φαίνεται μέσα από τα έργα του. Μπορεί να μην κάνει αναφορές σε συγκεκριμένη θρησκεία, αλλά μαγεύεται από τη δύναμη της φύσης, που για άλλους αποτελεί την έκφραση του θεού. Πηγή έμπνευσής του στάθηκε η φύση, τα παραδοσιακά τραγούδια και οι κλασικοί και ανατολίτικοι θρύλοι. Εμφανής είναι η αγάπη του στην ελληνική μυθολογία, όπως φαίνεται από το έργο του «Δάφνις και Χλόη». Έτρεφε επίσης μια ιδιαίτερη συμπάθεια στον Άγιο Φραγκίσκο της Ασίζης.
Όσο αφορά τις πολιτικές του απόψεις, φαίνεται ότι ήταν αριστερός, καθώς ήταν αντίθετος σε όλες τις κοινωνικές ανισότητες. Σε δήλωσή του, φαίνεται ότι ο ίδιος θεωρούσε τον εαυτό του αναρχικό.
Ο Ραβέλ, στα τελευταία πέντε χρόνια της ζωής του, υπέφερε από μια εγκεφαλική πάθηση που προήλθε από ένα αυτοκινητιστικό ατύχημα. Για ένα διάστημα μέσα σε αυτά τα πέντε χρόνια, μπορούσε να είναι ενεργός φυσικά και νοητικά. Σιγά-σιγά όμως, έχασε την ικανότητα να γράφει και να μιλάει, παρόλο που μπορούσε να συλλαμβάνει και να συνθέτει μουσική, κι επομένως να έχει μια ενεργή φαντασία. Τραγική κατάσταση για ένα άνθρωπο που λάτρεψε τόσο πολύ τη μουσική και που την ένιωθε ακόμη και εκείνες τις στιγμές να δονεί μέσα του, χωρίς όμως να μπορεί δυστυχώς να την εκφράσει.
Αργότερα περιήλθε σε αφασία. Μια χειρουργική επέμβαση που του έγινε δεν είχε επιτυχία. Το γεγονός αυτό σηματοδότησε και το τέλος της ζωής του.


Σημαντικά έργα του:
Μπαλέτα: «Δάφνις και Χλόη», «Το βαλς, Μπολερό»
Όπερες: «Η Ισπανική Ώρα», «Το παιδί και τα μάγια»
Ορχηστρικά: «Παβάνα για μια νεκρή Ινφάντη», «Ισπανική Ραψωδία», «Σεχραζάντ»
Μουσική δωματίου: «Παιχνίδια του νερού», «Καθρέφτες», «Σονατίνα», «Η μάνα μου η χήνα», «Γκασπάρ της νύχτας», «Ο τάφος του Κουπρέν», «Βαλς ευγενή και συναισθηματικά»
Φωνητική μουσική: «Σεχραζάντ», «Φυσικές ιστορίες», «Τρία ποιήματα του Στεφάν Μαλαρμέ», «Τραγούδια από τη Μαδαγασκάρη», «Ο Δον Κιχώτης στη Δουλτσινέα»


*Christos Sipsis
 RAVEL~ FIVE POPULAR GREEK FOLKSONGS ~ LIVE ~ KENNETH BASS AND JAMES GARDNER
http://youtu.be/dBapTVDXyWk
Ravel: Cinq Mélodies Populaires Grecques | Five Greek Songs
http://youtu.be/hWbpjSe2HX0
Ravel La tombeau de Couperin Forlane Rubinstein Rec. 1963.wmv
http://youtu.be/F0RA8lBOLGc
Ravel: Le Tombeau de Couperin, Prelude - Boulez, Berlin Philharmonic
http://youtu.be/PLg8TbfeM7E
Ravel: Le Tombeau de Couperin, Forlane - Boulez, Berlin
http://youtu.be/M_SsEDv8X20
Ravel: Le Tombeau de Couperin, Menuet - Boulez, Berlin Philharmonic
http://youtu.be/C7XIZ5d26ns
Wittgenstein plays Ravel's Piano concerto for the Left Hand (1)
http://youtu.be/tSxcXdXqLvA
Wittgenstein plays Ravel's Piano concerto for the Left Hand (2)
http://youtu.be/-jh1YNi60rU
Piano Concerto for the Left Hand (Ravel) - Wikipedia, the free encyclopedia
http://en.wikipedia.org/wiki/Piano_Concerto_for_the_Left_Hand_(Ravel)

*Demos Tsormpatzoglou
 Holland Jan'10 slide show.VOB
http://www.youtube.com/watch?v=GzgKtiomdFg&feature=related

 *Tanja Pavlovic
 Ravel, Boléro (1/2), Maurice Béjart, Sylvie Guillem
http://youtu.be/vIJuHZM_qTs
Maurice Béjart - Boléro (2002)
http://youtu.be/YpdFYhf3XZ8...
Bolero
www.sansimera.gr
www.sansimera.gr/articles/348 ...
Ravel - Rapsodie espagnole; Riccardo Muti, Philadephia Orchestra [Part 1/2]
http://youtu.be/uCBZAsMAHAw
http://www.youtube.com/watch?v=IgcQm1AwCh0...

*Sofia Kouvari
Maurice Ravel - Pavane for Dead Princess
http://www.youtube.com/watch?v=GKkeDqJBlK8&feature=related

*Maria Psaromichalaki
 Maurice Ravel-Toccata
http://youtu.be/idfdk5nPs-s


*Costas Papageorgiou
 Maurice Ravel - Pavane for Dead Princess
http://youtu.be/GKkeDqJBlK8

*Sergios Malakates

M. Ravel. Piano Concerto for the Left Hand
http://youtu.be/DM2wy-e2igY

 *Ahilleas Tranoulidis
 Maurice Ravel plays Oiseaux tristes from Miroirs
http://www.youtube.com/watch?v=SZxjtuvnTNc
Maurice Ravel - Miroirs: II. Oiseaux Tristes
http://youtu.be/pDHojSx4rOk

*Kiriaki Chrysanidou
 Ravel: Valses nobles et sentimentales - Spanjaard/RCO(2005Live)
http://www.youtube.com/watch?v=pgYDv_y4EmM&feature=related
Daphnis and Chloe Suite No.2
http://www.youtube.com/watch?v=uLzT2xYh3x0&feature=related
Helene Grimaud - Ravel concerto in G Major (2/3) , Vladimir Jurowski
http://www.youtube.com/watch?v=o2BNDEVmCPA&feature=related
Ravel: Ma Mère l'Oye Suite - Gatti/RCO(2005Live)
http://www.youtube.com/watch?v=mCrJfBP4xE4&feature=related
Arturo Benedetti Michelangeli - Ravel: Piano Concerto in G major - Sergiu Celibida
http://www.youtube.com/watch?v=LDBD--BMemY&feature=related
Julian Bream: Pavane Pour Une Infante Defunte (Ravel, arr. Bream) - 1960, First US Recording
http://www.youtube.com/watch?v=wS9V1Om3I48&feature=related
Maurice Ravel - String Quartet, I-II
http://www.youtube.com/watch?v=DYCDDJNgGx4
Ravel Ondine Alicia de Larrocha
http://www.youtube.com/watch?v=5_hw4Dp8mVs
Sviatoslav Richter in Prague, 1965 - Ravel Miroirs
http://www.youtube.com/watch?v=wj5JxtVXMus

*George Taloumis
Henryk Szeryng plays Tzigane by Ravel
http://youtu.be/qI2-1HzgWs8
Samson Françoise plays Ravel's Concerto for the left hand alone (1/2)
http://youtu.be/4sxfEM7RT34
Samson Françoise plays Ravel's Concerto for the left hand alone (2/2)
http://www.youtube.com/watch?v=bwBZvitBI9g&feature=related

 *Foteini Triantafyllou
 Emil Gilels plays Ravel - Pavane pour une infante défunte
http://youtu.be/dX_5CFS7ojQ

*Mina Dakou
 Victoria de los Angeles, Paul Berl L'Enigme Eternelle by Ravel
http://youtu.be/vyxt4MdfrtI

 *Nikos Papakostas
Ravel: Là-bas, vers l'église
http://youtu.be/96tsjZelSH4

 *Chris Panagopoulos
Ravel / Ernest Ansermet, 1958: Daphnis et Chloé
http://youtu.be/u-VE4-O8vOs

 *Aglaia Raptou
Maurice Ravel - Pavane for Dead Princess
http://youtu.be/GKkeDqJBlK8

 * Sofia Kouvari
Ravel - Jeax D'eau
http://youtu.be/ZfU1bis6QRI