JOSE MARIA de HEREDIA, ΑΝΔΡΟΜΕΔΑ, DITTERSDORF

Pierre-Étienne Monnot, Andromeda, Metropolitan Museum of Art, New York City

Επιμέλεια: De Profundis Ya

19/1/2015

JOSE MARIA de HEREDIA "ΑΝΔΡΟΜΕΔΑ"

Του Κηφέως η κόρη ζωντανή, αλίμονον, ακόμα
σε βράχο, στα μαυρόνησα, ανάμαλλη σπαράζει·
κι ενώ τρομάρας σύγκρυο βαθιά το αναταράζει·
δεμένο το βασιλικό του κάκου στρέφει σώμα.
Η μπόρα δέρνει ανήμερα του Ωκεανού το στρώμα,
στα κρουσταλλένια πόδια της πικρόν αφρό ξεβράζει,
και μέσα εκείνη απ’ τα κλειστά ματόκλαδα κοιτάζει,
ακούραστο ν’ ανοιγοκλεί το γαλανό του στόμα.
Μα ξαφνικά, σαν τη βροντή στον άφωτο αιθέρα,
ακούει χλιμίντρισμα στεγνό να αντιλαλάει ως πέρα
κι ανοίγει ο τρόμος διάπλατο το ξαφνισμένο μάτι.
Βλέπει... με πέταμα τρελό, να ο Πήγασος σιμώνει,
φέρνει, ορθός στα πισινά, του Δία το γιο στην πλάτη
κι ίσκιο γαλάζιο ολόμακρο στη θάλασσα ξαπλώνει.
II
Ανάμεσα στα κύματα, που κόφτουν αφρισμένα
το πέταμά του, ο νικητής της Μέδουσας προβαίνει
κι ενώ το αίμα, ιδρώς ζεστός, απ’ το κορμί του βγαίνει
παίρνει την ξανθομάλλινη στην αγκαλιά παρθένα.
Στο αδέρφι του Χρυσάορος επάνω, που οργισμένα
στο κύμα κρούει τις οπλές και με αφρό τους ραίνει,
βάζει την Κόρη, που γλυκά τον σφίγγει χλωμιασμένη
σε στήθη από τα κλάιματα ακόμα φουσκωμένα.
Τον σφίγγει κι η αφροδροσιά τους δυο μαζί σκεπάζει,
δειλά εκείνη στο άλογο πιο πάνω τ’ ανεβάζει
τα ωραία της πόδια που φιλά ένα φευγάτο κύμα.
Μα ο Πήγασος, που επανωτά φτερνίζει τα πλευρά του,
ψηλά, στου ήρωος τη φωνή πετώντας, μ’ ένα βήμα
χτυπά στον έντρομο ουρανό τα φλογερά φτερά του.
III
Σιγά πετώντας το άλογο το φτερωτό από πέρα
με τ’ ανοιχτά ρωθούνια του αέρα φυσά π’ αχνίζει,
με μια τους φέρνει του φτερού τρεμούλα π’ ανεμίζει
μέσ’ στη γαλάζια τη νυχτιά μέσ’ στο ξανθόν αιθέρα.
Πετούν· κι αφήνουν πίσω τους της Αφρικής την ξέρα·
να κι η Ασία... μια έρημος... ο Λίβανος καπνίζει
στεφανωμένος καταχνιά, και πέρα εκεί αφρίζει
λευκό το μνήμα πο’ κρύψε την Έλλη μιαν ημέρα.
Σα δυο θεόρατα πανιά ο άνεμος φουσκώνει
τις δυο φτερούγες, που πετούν απ’ άστρο σε αστέρι,
κάνοντας κούνια ολόθερμη στ’ αγκαλιασμένο ταίρι.
Κι εκεί ψηλά που ο ίσκιος των σειστός περνά κι απλώνει
στον Υδροχόο ανάμεσα και στον Κριό θωρούνε
τα δυο τους Άστρα κρεμαστά ν’ ασπροφεγγοβολούνε.

Μετάφραση: Ιωάννης Γρυπάρης

 

 Gustave Dore, Andromeda, 1869 , Private collection

 Peter Paul Rubens, Perseus Freeing Andromeda, 1620
Oil on panel, Gemäldegalerie, Berlin


 

 Edward Burne-Jones, Perseus saves Andromeda , 1888, oil on canvas, Southampton City Art Gallery

 Perseus and Andromeda - Annibale Carracci and Domenichino
- 1597 - Farnese Gallery, Rome


 

Pierre Puget (1620–1694), Perseus Andromeda, Louvre


 

Annibale Carracci and Domenichino, Perseus and Phineas,
1604-1606 , Farnese Gallery


 
Luca Giordano, 'Perseus turning Phineas to Stone', αρχές 1680, λεπτομέρεια. The National Gallery, Trafalgar Square, London

Από τον μύθο της Ανδρομέδας είναι εμπνευσμένες η 4η και η 5η Συμφωνία του CARL DITTERS von DITTERSDORF .
Η 4η αφορά στη διάσωση της Ανδρομέδας από τον Περσέα και
η 5η στη τιμωρία του Φινέα από τον Περσέα [τον μαρμάρωσε (πέτρωσε) δείχνοντάς του το κεφάλι της Μέδουσας)]