ΑΦΟΡΙΣΜΟΙ ΚΑΙ ΔΙΑΛΟΓΙΣΜΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΜΟΥΣΙΚΗ
Επμέλεια: Christos Sipsis
Η μουσική δεν βρισκεται στις νότες αλλά στη σιωπή τους
Τετάρτη 25 Ιανουαρίου 2017
Δευτέρα 23 Ιανουαρίου 2017
JACQUES OFFENBACH
JACQUES OFFENBACH
"Music in the Tuileries Gardens"
(Μουσική στους Κήπους του Κεραμεικού).
Édouard Manet
Επιμελεια: Elpida Nousa
Αφορμή δίνει η γενέθλια επέτειος του γάλλου ιμπρεσιονιστή Εντουάρ Μανέ(23 Ιανουαρίου 1832) και το εικαστικό του "Music in the Tuileries Gardens-Μουσική στους Κήπους του Κεραμεικού".
Το 19ο αι. οι Κήποι ήταν το μέρος, που συνήθως τις Κυριακές συγκεντρώνονταν οι Παριζιάνοι να ψυχαγωγηθούν και να διασκεδάσουν κάτω από τους ήχους της μπάντας που παιάνιζε καθόλη τη διάρκεια της μέρας.
Πλήθος κομψά ενδεδυμένων ανδρών και γυναικών έχουν συρρεύσει στο πάρκο...Kάποιοι όρθιοι ...κι άλλοι καθισμένοι στα καμωμενα με επιδεξιότητα, μεταλλικά καθίσματα ...
Αστοί της Παρισινής κοινωνίας, ανάμεσά τους κι επώνυμοι της Τέχνης, φίλοι του Μανέ, που εύκολα μπορεί να διακρίνει κάποιος αν παρατηρήσει προσεκτικά τις φιγούρες.
Ο κύριος με το ημίψηλο καπέλο και το λευκό παντελόνι είναι ο αδεφός του ζωγράφου, Ευγένιος, πίσω του και προς τα αριστερά ο Θεόφιλος Γκωτιέ, ενώ δίπλα του και προφίλ βλέπουμε και τον ποιητή Μπωντλαίρ, που εκτιμούσε δεόντως την τέχνη του Μανέ.
Ο ζωγραφος αυτοπροσωπογραφείται αφαιρετικά στην άκρη της αριστερής μεριάς του έργου...
Στη δεύτερη σειρά και κάτω από το θεόρατο δέντρο, ένας κύριος με γυαλιά και κοντό μουστάκι.
Πρόκειται για τον ΖΑΚ ΟΦΕΝΜΠΑΧ, δημοφιλή για τις οπερέτες του εκείνη την εποχή στη Γαλλία.
Χαιρετούρες, φιλοφρονήσεις, υποκλίσεις...
Ολα, με διάθεση ευθυμίας και ιλαρότητας!Μια αστείρευτη τέρψη, ένα μεθύσι της καρδιάς!
Η άλλη όψη της καθημερινότητας που ο Μανέ κατορθώνει να τής δώσει μια διάσταση ονειρική με τη μουσική να βροντοφωνάζει διαρκώς την παρουσία της παρότι κανένας από τους εκτελεστές δεν εμφανίζεται στον πίνακα.
Η χαρά και η ευδαιμονία που προσφέρει η ακρόασή της αντικατοπτρίζεται διάχυτα στα πρόσωπα των παρευρισκομένων κι είναι ο Μανέ εκείνος που αποτυπώνει αυτό το συναίσθημα με άφθαστη μαεστρία καθώς οι γρήγορες, ελεύθερες πινελιές του κι οι χρωματικές κηλίδες μεταφέρουν στ'αυτιά μας τους εύθυμους, ρυθμικούς ήχους της ορχήστρας, τις χαρούμενες φωνές του κόσμου, την κίνηση των σωμάτων που αν και συνωστισμένα λικνίζονται διακριτικά κάτω από τα κομψά και περίτεχνα ενδύματά τους...
Μια υπαίθρια σκηνή, που τον παλμό της μεταφέρει με την άψογη τεχνική του ο Εντουάρ Μανέ σε αυτό το εικαστικό του 1862!
"La vie parisienne:ΟΦΕΝΜΠΑΧ"
Λάτρεις της καλοπέρασης οι Γάλλοι, η ζωή τους αποτυπώνεται μουσικά λίγα χρόνια αργότερα από έναν καλλιτέχνη της παρέας του ζωγράφου και μέρος του πίνακα, τον Ζακ Όφενμπαχ.
"La vie parisienne-Παριζιάνικη ζωή" είναι ο τίτλος μιας οπερέτας του 1866, την πρώτη του Οφενμπαχ που απεικονίζει τη σύγχρονη ζωή, (μιας και όλες οι προηγούμενες αντλούσαν τα θέματά τους από τη μυθολογία), από την οποία θα απολαύσουμε την υπέροχη ουβερτούρα της...
Με ζωηρό και εύθυμο χαρακτήρα, η Ουβερτούρα δομείται δεξιοτεχνικά, απαιτώντας από τους εκτελεστές να ξεδιπλώσουν τις ικανότητες και τα προσόντα τους.
Εντυπωσιακοί ακροβατισμοί χρωματίζουν με ενθουσιασμό τον γρήγορο και αισιόδοξο ρυθμό της!
Jacques Offenbach: "La vie Parisienne- Ouverture"
Tην Ορχήστρα της Όπερας της Βιέννης διευθύνει ο Hermann Scherchen:
Δευτέρα 16 Ιανουαρίου 2017
ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ - Τ
ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ
TOSKANINI
Επιμέλια: Elpida Nousa
ΑΡΤΟΥΡΟ ΤΟΣΚΑΝΙΝΙ(1867-1957)
Εκατόν πενήντα χρόνια συμπληρώνονται φέτος από τη γέννηση του μεγάλου μαέστρου, και εξήντα σήμερα από το θάνατό του στις 16 Γενάρη του 1957. Ο Ιταλός μαέστρος θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους μουσικούς του τέλους του 19ου και του 20ου αιώνα, και παρότι ήταν αυστηρός κι απαιτητικός με τους συνεργάτες του, ήταν αγαπημένος γιατί όλοι αναγνώρισαν ως χαρακτηριστικά του την μουσική τελειομανία και λεπτολόγηση, το άριστο μουσικό αυτί και κυρίως την ηχηρότητα, και την απαράμιλλη φωτογραφική μνήμη του!
<<ΤΟ ΝΤΕΜΠΟΥΤΟ>>
Το 1886 βρίσκεται σε περιοδεία στη Βραζιλία με την «ΑΪΝΤΑ» του Βέρντι, όταν η κακή συμπεριφορά του μαέστρου οδηγεί τα μέλη της ορχήστρας να κατέβουν σε απεργία.
Ο διευθυντής του θεάτρου αναγκάζεται να ζητήσει αντικαταστάτη άρον-άρον, όταν οι συνάδελφοι του Τοσκανίνι προτείνουν εκείνον καθώς ήταν ο μόνος που γνώριζε το σύνολο της όπερας από μνήμης!
Το κοινό άρχισε να διαμαρτύρεται όταν είδε έναν άγνωστο μαέστρο στο πόντιουμ!
Όμως σύντομα διέκρινε την απόλυτη αυτοκυριαρχία αυτού του άσημου δ/ντή ορχήστρας, την πειθαρχία, τη ζωντάνια και την ευαισθησία του!
Διέκρινε την έλξη που ασκούσε ο νεαρός γητευτής στο μουσικό ποίμνιό του που παρακολουθούσε εκστασιασμένο τα χέρια του κι έπραττε κατά γράμμα όσα οι ακριβείς κινήσεις του, υποδείκνυαν!
Το αποτέλεσμα ήταν εκπληκτικό με την αναγνώριση να έρχεται αστραπιαία και ν’ ακολουθεί η περίλαμπρη φήμη του σ' όλο τον κόσμο!
Ενας μαέστρος που χαρακτηρίστηκε κατ'εξοχήν Βερντικός και διηύθυνε την ΑΪΝΤΑ αμέτρητες φορές!
Εκείνη όμως η πρώτη φορά, που ως δεκαεννιάχρονος και με τρεμάμενα πόδια, μα αποφασιστικά, ανέβηκε στη σκηνή να κατευθύνει με τις υποδείξεις του τη μεγάλη ορχήστρα και να την οδηγήσει σε ένα θριαμβικό φινάλε ενέπνευσε το μεγάλο σκηνοθέτη Φράνκο Τζεφιρέλλι στην ταινία με τίτλο: «Il giovane Toscanini», με τον Τόμας Χάουελ να υποδύεται το ρόλο του μαέστρου και την Eλίζαμπεθ Τέηλορ στο ρόλο της ρωσίδας σοπράνο Nadina Bulicioff, που είχε εξοργιστεί με την επιλογή Τοσκανίνι λόγω του νεαρού της ηλικίας του, όμως μετά το θρίαμβο της βραδιάς και την προσωπική της επιτυχία, ο νεαρός Αρτούρο, γνωστός για τις δημοκρατικές του ιδέες και τις απόψεις του περί ισότητος και ελευθερίας, ήταν εκείνος που την έπεισε με τη στάση και το λόγο του, να απελευθερώσει έξι από τους σκλάβους της, αφού η δουλεία βρισκόταν ακόμη σε ισχύ.
Ο ίδιος ο Τζεφιρέλλι κατενθουσιασμένος με την ταινία δήλωσε:
«Ιs the story of a young man who achived success and glory at only eighteen.
The story οf a Country like Brasil, with its incredible ealth of charm and fascinating facets.
A film I am delighted to make for young people everywhere as seen through a young viewpoint»
Αφιερώστε οκτώ λεπτά να δείτε το συγκινητικό απόσπασμα της ταινίας-σκηνές της πρεμιέρας της όπερας στη Βραζιλία, όπου ακούγονται:
Η διάσημη εισαγωγή-Πρελούδιο του μελοδράματος(1:37) , η εκπληκτική άρια του Ρανταμές: «Celeste Aida» με το αποθεωτικό υψηλό ΣΙ ύφεση στο φινάλε της(4:55), το Θριαμβικό Εμβατήριο(7:10),σε μια ελάχιστη απότιση φόρου τιμής σε έναν μαέστρο, που το ντεμπούτο του δραματοποιεί αριστότεχνα ο μάστορας Τζεφιρέλλι!
A Dramatic scene of the Young Toscanini Go on
ΑΦΟΡΙΣΜΟΙ ΚΑΙ ΔΙΑΛΟΓΙΣΜΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΜΟΥΣΙΚΗ
ΑΦΟΡΙΣΜΟΙ ΚΑΙ ΔΙΑΛΟΓΙΣΜΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΜΟΥΣΙΚΗ
Επιμέλεια: Christos Sipsis
Η μουσική μπορεί να κατονομάσει το άφατο και να μεταδώσει το ακατανόητο
Leonard Bernstein.
Leonard Bernstein.
Πέμπτη 12 Ιανουαρίου 2017
ΑΦΟΡΙΣΜΟΙ ΚΑΙ ΔΙΑΛΟΓΙΣΜΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΜΟΥΣΙΚΗ
ΑΦΟΡΙΣΜΟΙ ΚΑΙ ΔΙΑΛΟΓΙΣΜΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΜΟΥΣΙΚΗ
Επιμέλια: Christos Sipsis
"La musique est la littérature du cœur;
elle commence là où le langage se perd"
(Η μουσική είναι η λογοτεχνία της καρδιάς.
Αρχίζει από από εκεί που χάνεται ο λόγος)
Alphonse Marie Louis de Prat de Lamartine.
JOSEPH HAYDN
JOSEPH HAYDN
Joseph Haydn playing quartets -
Anonymous
before 1790
StaatsMuseum, Vienna
HAYDN
" είχα αποκοπεί από τον κόσμο. Δεν υπήρχε κανείς να συγχέουμε ή να με βασανίζεις, και αναγκάστηκα να γίνει αυθεντικό."
Χάιντν
FRANZ SCHUBERT
Franz Schubert
Πινακας: Πορτρετο του Σουμπερτ .
(Αγνωστος (σε εμένα) ζωγραφος)
(Αγνωστος (σε εμένα) ζωγραφος)
ΙΧΝΗ ΣΤΟ ΧΙΟΝΙ
"ΙΧΝΗ ΣΤΟ ΧΙΟΝΙ"
ΕΙΚΑΣΤΙΚΟ:
"La neige à Louveciennes", Alfred Sisley.
Επιμέλεια: Elpida Nousa
10 / 1 / 2017
Nα μάς εξαγνίσει με την απαλή, πάλλευκη μεγαλοπρέπειά του καλύπτοντας στέγες, κλώνους, αυλές, κεραμίδια και κήπους…
Άκουσα τη μουσική της σιωπής του υπέροχου, χιονισμένου τοπίου!!
Πόσο ευφραίνεται η καρδιά στο πάναγνο, λευκό του χιονιού, όταν αυτό δεν σου δημιουργεί προβλήματα...
Όταν όμως αυτό συμβαίνει, νοιώθεις πόσο αιχμηρή είν’ η ψυχρότητα του πάγου...κι η απεραντοσύνη της λευκότητας, πόσο οδυνηρά αφόρητη…
Τέλος καλό όμως, όλα καλά, όπως συνηθίζουμε να λέμε, κι η ταλαιπωρία που μου δημιούργησε το, υπό άλλες συνθήκες, παιχνιδιάρικο χιόνι γίνεται μια φαιδρή ανάμνηση στο πέρασμα του χρόνου…
*****
«Ίχνη στο χιόνι», δεν άφησα μόνο εγώ σήμερα περπατώντας στα ορεινά της Αιγιάλειας, καθώς όλες αυτές τις μέρες ήμουν αποκλεισμένη από το βαρύ χιονιά, που έπληξε τη χώρα μας, άφησε και ο μέγας ιμπρεσιονιστής Κλωντ Ντεμπισί, όταν η φαντασία και η μουσική του λειτούργησαν ως στοχαστικοί ιχνηλάτες…
Το έκτο κομμάτι από το 1ο Βιβλίο των Πρελουδίων του έχει τίτλο «Ίχνη στο Χιόνι» και αποτελεί σύνθεση της πρώτης δεκαετίας του 1900.
Το πρελούδιο είναι σε δυαδική μορφή, με τα δυο τμήματα Α και Β να μοιράζονται εξίσου την έκταση της σύνθεσης, που κινείται ανάμεσα σε Μιξολύδιο και Δώριο τρόπο με μοτίβα που δίνουν την αίσθηση της θλίψης και της ερήμωσης, ενώ τα χτυπήματα στην ψηλή περιοχή του πιάνου, που επιτυγχάνονται με το σταύρωμα του αριστερού χεριού πάνω από το δεξί, παραπέμπουν στα αποτυπώματα, που αφήνουν οι πατημασιές πάνω στο λευκό χιόνι.
Παράφωνες συγχορδίες παραδίνονται σ’ένα συνδυασμό δυναμικής ανάμεσα στο morendo(πεθαμένο) και το pianissimo(σιγανά, μαλακά) ως ψυχρή έκφραση μοναξιάς, απομόνωσης και ερήμωσης.
Μια σύντομη coda ολοκληρώνει την εικόνα της παγωνιάς, του ψύχους...της εγκατάλειψης...
Υπάρχουν μελετητές που υποστηρίζουν πως το συγκεκριμένο πρελούδιο αποτελεί έμπνευση από ΠΙΝΑΚΑ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗΣ, που απεικονίζει ένα χιονισμένο τοπίο και συγκεκριμένα την ελαιογραφία του βρετανού ζωγράφου Alfred Sisley με τίτλο «Χιόνι στη Louveciennes», που εκτίθεται στο Musée d'Orsay στο Παρίσι.
[Η Louveciennes είναι προάστιο του Παρισιού, όπου διέμεναν πολλοί ιμπρεσιονιστές ζωγράφοι (Μονέ, Πισαρό, Ρενουάρ, Σίσλευ,) οι οποίοι έχουν απεικονίσει γωνιές και τοπία της σε έργα τους]
Χιονοδαρμένα, σιωπηλά κομμάτια γης και ψυχής σ'αυτό το Πρελούδιο, που το ακούμε από τα μαγικά χέρια του Ντάνιελ Μπαρενμπόιμ, μέρος ενός εκπληκτικού ντοκυμαντέρ του 1999 της Γαλλικής τηλεόρασης, φόρος τιμής στο Ντεμπισί, όπου ο ταλαντούχος πιανίστας ερμηνεύει με κομψότητα και φινέτσα τα ευπαθή, λεπτεπίλεπτα κομμάτια σε ένα περιβάλλον που αντανακλά εκείνο του συνθέτη.
Αρχιτεκτονική, παλιές φωτογραφίες, στιγμιότυπα αρτ ντεκό και εικόνες της φύσης πλέκονται με τον ονειρικό ήχο του πιάνου, ενώ παρεμβολές από σχόλια, ποιητικά αποσπάσματα και σκέψεις του συνθέτη καταχωρημένες στο ημερολόγιό του συνθέτουν μια ταινία-αποκλειστικό άγγιγμα και προσέγγιση στην καλλιτεχνική ιδιοσυγκρασία του Ντεμπισί, που όμως δεν φυλακίζει στενά τη φαντασία του ακροατή-θεατή, μα αφήνει χώρο στο μυαλό του να περιπλανηθεί σε αυτό το πολύ ιδιαίτερο μουσικό βασίλειο των Πρελουδίων.
*****
Claude Debussy:
«Des pas sur la neige»
Daniel Barenboim
ΑΦΟΡΙΣΜΟΙ ΚΑΙ ΔΙΑΛΟΓΙΣΜΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΜΟΥΣΙΚΗ
ΑΦΟΡΙΣΜΟΙ ΚΑΙ ΔΙΑΛΟΓΙΣΜΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΜΟΥΣΙΚΗ
Επιμέλια:Christos Sipsis
" 'Ενας ζωγράφος ζωγραφίζει εικόνες στον καμβά. Αλλά οι μουσικοί ζωγραφίζουν τις δικές τους εικόνες στη σιωπή. "
Καβάφης
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)