Ακούτε Κλασική Μουσική;: TCHAIKOVSKY, MAZEPPA

Δευτέρα 18 Ιανουαρίου 2016

TCHAIKOVSKY, MAZEPPA

The Battle of Poltava, by Denis Martens the Younger, 1726

Myrto Zacharopoulou
6/11/2015

Pyotr Il'yich TCHAIKOVSKY(07-05-1840—06-11-1893).
Σαν σήμερα στις 6 Νοεμβρίου πέθανε ο μεγάλος αυτός ρομαντικός Ρώσος συνθέτης.
Τα αίτια του θανάτου του παραμένουν μέχρι σήμερα αδιευκρίνιστα.
Χολέρα ή αυτοκτονία είναι οι πιθανότερες εκδοχές.
Εκτός από τα υπέροχα ορχηστρικά του έργα ο Τσαϊκόφσκι μας άφησε παρακαταθήκη τρία μεγάλα έργα μπαλέτου ( Ωραία κοιμωμένη,Καρυοθραύστης Λίμνη των κύκνων),
Γιατί εκτός των άλλων ήταν ο πρώτος σημαντικός συνθέτης που καθιέρωσε το μπαλέτο σαν τέχνη ανεξάρτητη.
Αλλά συνέθεσε και αξιόλογες όπερες (Ευγένιος Ονιέγκιν,Ντάμα Πίκα,Γιολάντα,Μαζέππα...)
'Οπως και ο προκάτοχος του Glinka,,ταξίδεψε στη Δύση προκειμένου να ανακαλύψει νέες μορφολογικές και αρμονικές τεχνικές.
Ωστόσο το έργο του διακρίνεται για την υπέροχη μελωδικότητα του,το ασίγαστο πάθος και μια αδιόρατη μελαγχολία,που είναι χαρακτηριστικά της ιδιοσυγκρασίας του αλλά και γενικότερα της ρώσικης προέλευσης του.

Οpera MAZEPPA

Ο θρύλος του ευγενή Ivan Mazeppa ήταν ιδιαίτερα ελκυστικός στους ποιητές των αρχών του 19ου αιώνα. Συνθέτες του ίδιου αιώνα εμπνεύστηκαν με τη σειρά τους από αυτά τα ποιήματα.
Ο Liszt έγραψε το συμφωνικό ποίημα “Mazeppa”το 1851 πάνω στα δύο ομότιτλα ποιήματα του Lord Byron και Victor Hugo.
O Tchaikovsky αντίθετα εμπνεύστηκε την ομότιτλη όπερα από το αφηγηματικό ποίημα του Alexander Pushkin “Poltava”,που αναφέρεται στη μάχη της Πολτάβας.
H μάχη της Πολτάβας είναι η σημαντικότερη μάχη του Μεγάλου Βόρειου πολέμου.
Στις 8 Ιουλίου 1709,ο τσάρος Πέτρος Α! (Μέγας Πέτρος) νίκησε εκεί τον Κάρολο ΙΒ! της Σουηδίας και κατέστησε τη Ρωσία ηγεμονική δύναμη της περιοχής.
Ο Tchaikovsky έγραψε την όπερα “Mazeppa” πάνω σε λιμπρέτο του Victor Burenin αλλά και με την διαμόρφωση και συμμετοχή του ιδίου στο λιμπρέτο.
Η ιστορία εξελίσσεται στην Ουκρανία του 18ου αιώνα.
Είναι μια όπερα σε τρεις πράξεις(έξι σκηνές)
Πρωτοπαρουσιάστηκε στη Μόσχα στο θέατρο Μπολσόυ,στις 15 Φεβρουαρίου 1884.με τον Bogomir Korsov στο ρόλο του Μαζέππα.
Στο συμφωνικό ποίημα του Liszt το πρόσωπο του Μαζέππα παρουσιάζεται εξιδανικευμένο.
Αλλά και ο Δεκεμβριστής ποιητής Konstantin Releev στο ποίημα του “Voinarovski”τον επαινεί σε αντίθεση με τον Πούσκιν.
Στη μάχη της Πολτάβας ο φύλαρχος των Κοζάκων Μαζέππα,εικάζεται ότι αποστάτησε και πήγε με το μέρος των Σουηδών εναντίον του τσάρου.
Ο Πούσκιν και ο Τσαϊκόφσκι είναι σίγουρα με το μέρος του τσάρου από τον οποίο νικήθηκε ο Κοζάκος φύλαρχος.
Ο Πούσκιν πιστεύει πως ο Μαζέππα δεν ήταν τίποτε άλλο παρά ένας προδότης,φιλόδοξος γέρος που ερωτεύθηκε μια νεαρή κοπέλα την Μαρίγια ή Μαρία και την έκανε να τον ερωτευτεί και αυτή.
Δεν δίστασε μάλιστα να γίνει αιτία να εκτελεστεί ο πατέρας της κοπέλας Κοτσούμπεϋ επειδή εναντιώθηκε σε αυτό το γάμο και ήθελε να τον εκδικηθεί.
Κατά την εξέλιξη της ιστορίας ο Μαζέππα κρύβει από την Μαρίγια αυτά που συμβαίνουν με τον πατέρα της.
Η μητέρα της όμως μαθαίνει την αλήθεια και παρακαλεί τη κόρη της να σώσει το πατέρα της.
Οι δύο γυναίκες φθάνουν στο τόπο της εκτέλεσης τη στιγμή που ο Κοτσούμπεϋ σκοτώνεται.
Τέλος η τρίτη πράξη ξεκινά με ένα ιντερλούδιο του συνθέτη που αναπαριστά τη μάχη της Πολτάβας,με μία φρενήρη μουσική,γεμάτη εκρήξεις.
Στη τρίτη πράξη ο αποστάτης και νικημένος Μαζέππα ζητά καταφύγιο στο κατεστραμμένο σπίτι του Κοτσούμπεϋ,όπου συναντά τον Αντρέυ,τον νεαρό που ήταν ερωτευμένος από την αρχή με τη Μαρίγια και τον τραυματίζει θανάσιμα.
Τότε εμφανίζεται η Μαρίγια που έχει χάσει τα λογικά της και δεν αναγνωρίζει τον αγαπημένο της Μαζέππα.
Το τέλος της τρίτης πράξης είναι και η πιο συγκινητική σκηνή της όπερας.
Η στιγμή που ο ετοιμοθάνατος Αντρέυ της εξομολογείται για άλλη μια φορά τον έρωτα του.
Η Μαρίγια πιστεύει πως είναι ένα κουρασμένο παιδί και το νανουρίζει(Maria's Lullaby).

Πηγή Wiki